Recensie over de bundel


Hondsdagen

gedichten

van Cilja Zuyderwyk

De dagen tussen 20 juli tot 20 augustus worden de hondsdagen genoemd. De periode van de hondsdagen is het hoogtepunt van de zomer, de hoogzomer. Veel mensen associëren de hondsdagen met de aanwezigheid van veel insecten, met name muggen en vliegen. Tijdens de hondsdagen bederven eten en drinken sneller dan in de rest van het jaar. Voor de oude Egyptenaren vielen de hondsdagen samen met de jaarlijks terugkerende overstroming van de Nijl.

Ook is er een bijgeloof die in deze spreuk weergegeven wordt"

Komen de hondsdagen met regen, dan komen we slechte tijden tegen.
Komen de hondsdagen helder en klaar, dan wacht ons een gunstig jaar.

Een eigenlijk is dit laatste wat we in de bundel van Cilja Zuyderwyk tegenkomen, er is regen ofwel slechte tijden én er zijn heldere en klare tijden verwoord.

Cilja Zuyderwyk, heeft het in dezebundel regelmatig over haar moeder, zowel in haar jonge jaren als later, als ze overlijdt.

Blauwe sneeuw

Ik telde de dagen nooit. Ik wist niet of het mei, maandag
of schippersdag was. Soms scheen de zon of sneeuwde het.
Blauwe sneeuw, zei mijn moeder, ze loog. Ze bedroog hem.
De woorden kende ik niet, ik leerde ze kennen in de loop der jaren.

De nachten telde ik wel, dan kwamen de vliegtuigen over.
Ik zwaaide naar de piloten. Mijn moeders bed lachte, ik hoorde
haar tong ratelen in haar strot, stomme reuzenratelaar.
De man droeg mijn moeders pyjama. Ze deden de zee na.

De geur van schuim heb ik altijd onthouden.
Die vulde mijn nachten, die keerde het tij. Ik kleurde
een zon boven zee, zweefvliegtuigen met dode piloten
Gestreepte pyjama's in blauwe sneeuw. Het werd mei.

© Cilja Zuyderwyk

Hoe knap wordt hier een moeilijke gebeurtenis verwoord, zonder ook maar iets bij de naam te noemen, behalve het woord 'bedroog'.
'Mijn moeders bed lachte' 'Ze deden de zee na.' Hiermee wordt alles gezegd.
De rancune van het kind is eveneens indrukwekkend weergegeven. Zweefvliegtuigen met dode piloten. Gestreepte pyjama's is blauwe sneeuw.
Het werd mei... bevrijdingsdag....

En dan het gedicht Moedertroost. Van ondeugende moeder naar stervende vrouw, een gevoel van onmacht, want hoe kunnen ze elkaar bereiken...
Van een heel ander kaliber dan Blauwe sneeuw

Moedertroost

Toen mijn moeder stierf, op zomaar een zondagmiddag
de gordijnen geopend, het verkeer vanuit het ziekenhuisraam
zo zorgeloos razend, alsof er niets stond te gebeuren

zag ik de kleur verschieten op haar magere gezicht, het lichte
nog heel even op toen ik haar hand vastpakte en zei:

het gaat echt niet voorbij, dat wat ons bond
ons eeuwig tekort aan woorden, jouw woede en mijn ironie

Maar ze sliep al, glimlachte alleen maar
dat was de troost die ze me bood.


© Cilja Zuyderwyk

In deze bundel staan gedichten die het leven weergeven in al zijn facetten. De aftakeling van haar vader, de wandelingetjes die ze met hem maakt, het overleden kind, een geliefde die met een andere vrouw in bed ligt.  De regenperiodes zijn zeker aanwezig. Maar ook de heldere, klare momenten. Het verbonden zijn, het genieten van een lome dag, een vrijpartij aan de waterkant. Het is er allemaal.

Echte liefde

Zijn huid al zacht voordat de dooi intrad
Een wonderlijke vogel zo eigenzinnig en ontheemd

Het kalme te pas en te onpas neerstrijken
heeft zij altijd begrepen

Zij schoof haar heupen toe en koerde,
streelde verhit zijn uitgestoken pennen.

© Cilja Zuyderwyk

Cilja Zuyderwyk heeft een heel eigen stijl, haar gedichten zijn soms ongrijpbaar, soms heel beeldend, soms melancholiek maar altijd vol liefde voor alles en iedereen inclusief de hond. Niet alle gedichten zijn altijd te begrijpen, ook niet na diverse keren herlezen. Maar dat neemt niet weg dat de gedichten wel binnenkomen.
Kortom, een fascinerende bundel met gedichten die je laten nadenken.

ISBN 9789464180909 | Paperback | 89 pagina's | Cilja Zuyderwyk | september 2020

© Dettie, 15 februari 2021

Lees de reacties op het forum en/of reageer,klik HIER