Bart Chabot

Indigestieus of verfrissend?

In het voorjaar van 2007 vierde Bart Chabot zijn 25-jarig schrijverschap. Bij die gelegenheid verschenen maar liefst drie gedichtenbundels, onder de titel Mc Pain, met name Cadillac Boogie, Anna’s Hoeve, Dracula’s ontbijt.

Eén van de gedichten in Cadillac Boogieis geïnspireerd door een opmerking van Gerrit Komrij, aan wie het is opgedragen.

Chabot spreidt zijn gedichten uit over meerdere pagina’s. Het lijken veeleer cabaretteksten met een poëtische inslag. Ze overstijgen wel de doorsnee cabaretpraat. Je moet de gedichten dan ook heel snel lezen zoals Chabot ze zelf uitraast, uitracet, in één flow. Ze moeten overwaaien als een windstoot. Als je dit niet doet en ze probeert te lezen op een gewoon tempo, zoals het bij andere hoort, stel je vast dat ze je niet kunnen overrompelen. Het taalgebruik is van kwaliteit, dat wel, maar ik mis een compact taalbouwsel.

Dit zijn de twee soorten benadering. Ofwel ga je er van uit dat deze gedichten de rock-‘n-rollweergave van het moderne leven zijn, ofwel eis je van poëzie een andere aanpak waardoor haar kracht niet in de snelheid te vinden is, maar in beklijving en diepte. Ik - en dit is een persoonlijke voorkeur – moet het niet zozeer hebben van performance, maar van iets meer meditatie, een gedicht moet mij pakken, naar de vorm, zeker, maar ook naar de inhoud, de boodschap moet beklijven. Uitgelaten mensen verbergen hun diepe gevoelens.

Natuurlijk is mij bekend hoe Chabot het maatje was van Herman Brood. En hij behoort ongetwijfeld tot de betere schrijvers van popgedichten. Poppoëzie heeft altijd een commercieel klimaat nodig om te gedijen. Hij hoort bij de dichters die de schijnwerpers zoeken en daar is op zichzelf niets mis mee.

Wat betekent poppoëzie in onze cultuur? Wat is haar functie en betekenis in de literatuur? Met andere woorden: houdt zij de herinnering vast? Biedt zij voldoende klank en ritme? Staat zij symbool? Biedt zij een existentiële, sociale en historische referentie? Is zij een mythe? Met ander woorden: welke is de culturele identiteit van het popgedicht?

Bart Chabot is een tafelspringer, - hyperactief - die thema’s zoals dood, leven, hemel, hel, in en ritmisch parlando te berde brengt. Om zijn toehoorders te animeren vertelt hij flauwe grappen en dit is ten koste van het serieus uitwerken van opgestarte ideeën en beelden.

Toch is hij van het kwaad bewust, want in zijn drie recente bundels geeft hij meer ruimte voor de stilte en vervalt hij veel minder in lolligheid. Ook hier valt de hoger geciteerde gespletenheid op: enerzijds de persoonlijke mystiek en anderzijds de aardse absurditeit. Bart Chabot blijft strijdvaardig op de tafel staan. In Mc Pain is de spektakelwaarde verminderd - en stemt mij blij - ten voordele van overtuiging en onderbouw. Hij heeft zijn camouflagepak uitgetrokken:

Lang, heel lang heb ik me schuilgehouden
   en me grondig verborgen voor het oog van de wereld
(te lang, mompelen mijn critici)
lang genoeg, in elk geval, om de jaartelling
                                 opnieuw te beginnen

(deel 1, p. 9)