Een handvol veren
De mooiste haiku's en senryu's
Henk van Zuiden (samensteller)

Henk van Zuiden heeft al menig bloemlezing samengesteld en deze keer is het een bloemlezing van haiku's en senryu's.

Een haiku of hokku is een vorm van Japanse dichtkunst. De haiku is een drieregelig gedicht vaak bestaande uit 5, 7 en dan weer 5 lettergrepen.
De haiku wordt wel de kolibri onder de gedichten genoemd. De klassieke haiku heeft de natuur als onderwerp.

Een senryu heeft dezelfde vorm als een haiku, het gedicht wordt ook geschreven in drie regels van 5, 7 en 5 lettergrepen.
Alleen staat in een senryu de mens centraal. De mens met al zijn hebbelijkheden en ontwikkelingen.  Waar de haiku eerder een intellectuele en cerebrale invulling krijgt, schuwt de senryu het volkse niet. De mens komt open en bloot te staan, vandaar dat ook erotiek een rol speelt. Zelfkennis en sarcasme tonen zich in de woorden. Hoe donker het onderwerp soms ook is, het gedicht oordeelt uiteindelijk niet over de mens. De toon van de senryu is nooit cynisch.
De senryu is genoemd naar de dichter Karai Hachiemon (1718-1790) die de schrijversnaam Senryu (Waterwilg) gebruikte. De toepasselijkheid van de naam wordt vaak verklaard door te zeggen dat de senryu net is als de wilg: buigzaam, taai en zacht.
Senryu was de reactie van het volk op de haiku van de adel en de geestelijkheid waarin vooral de objectieve puurheid van de natuur gevangen werd. De senryu beschrijft de mens in zijn gewoonheid, zoals die in de hokku of haiku niet voorkwamen.
(Bron: wikipedia)

Uitgebreide uitleg is te vinden op de website van De haiku kring Nederland

Als je de bundel Een handvol veren openslaat is het wennen. Op elke bladzijde staat één haiku.
Dus er is veel wit maar de haiku's komen zo wel mooi tot hun recht.

De bundel begint met een 'haiku' van Ilja Leonard Pfeijffer getiteld geen haiku

vlinder in de trein
mijn god dacht ik als daar maar
geen haiku van komt

uit: Man van vele manieren
Arbeiderspers 2008

(Volgens de beschrijvingen waar aan een haiku moet voldoen is dit inderdaad geen haiku. Een haiku heeft ook nooit een titel)

Een haiku geeft vaak iets aan over de seizoenen, zeker in de oude haiku's is dat het geval.
Een mooi voorbeeld hiervan is de haiku van  Ina Stahberg

De tarwe is rijp
Veldboeketten wachten stil
tot iemand ze plukt

Uit: Gedragen door de wind
eigen beheer 1984

Het titelgedicht is van Johanna Kruit, die zelf ook een bundel  heeft geschreven met 365 haiku's voor elke dag van het jaar een.

Een handvol veren
met een liedje er omheen
hoog in de hemel.

uit: Opgeraapt aan zee
uitg. Zinderend 2005

Van haar staan dan ook acht haiku's en senryu's in deze bundel. Naast deze van Johanna Kruit zijn in de ze bundel ook haiku's en senryu's te vinden  van Femia Cools, Inge Lievaart, Jaap Zijlstra, Ina Stahberg, Ida Gorter en vele anderen.
Verder kun je weinig over deze bundel vertellen. Haiku's en senryu's zijn net kleine pareltjes die voor elke stemming wat te bieden hebben. Zo is dat ook met deze bloemlezing. Er staan heel serieuze haiku's in, en senryu's waar je om moet glimlachen vanwege het onderhuidse grapje dat er in verborgen zit. In totaal zijn er 163 van dit soort gedichtjes te vinden in deze goed verzorgde bundel. Een aanrader voor  de liefhebber van deze vorm van dichtkunst.

Vooruit... nog één mooie ter afsluiting, van de samensteller zelf...

vijf jaar onderweg:
brief van vriend - inkt verbleekte,
genegenheid niet

Henk van Zuiden
uit: Ik schreef het toch
uitg. Holland 2008

ISBN 9789041740656 Hardcover 186 pagina's | Uitgeverij Maarten Muntinga | december 2009

© Dettie. mei 2010

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER