Poëzie-Leestafel

...

  • Vergroot lettergrootte
  • Standaard lettergrootte
  • Verklein lettergrootte
John Schoorl

Recensie over de bundel

Hoor de zieltrein

van

John Schoorl

geschreven door Karel Wasch


Deze bundel gedichten van John Schoorl met illustraties (linosnedes) van Willem Snitker is voor de argeloze poëzieliefhebber even wennen. De tekeningen zijn rauw, de gedichten zijn over de eerste letter, die vergroot is, in 6 regels onder elkaar gedrukt. Dat wekt de indruk dat we te maken hebben met een wildwoeste punkdichter. Gelukkig (of wellicht jammer genoeg?) is dat niet waar.

Schoorl liet zich inspireren door jazz en vooral door trompettist Lee Morgan. Morgan speelde tot zijn dood in 1972, hardbop jazz, o.a. bij The Jazz Messengers van Art Blakey. Hij had een eigen geluid en was een geweldige vakman.
Dat geldt voor Schoorl ook.


'Let je niet op, daar waar wolken elkaar raken, praten ze tegen je,
hoor geruis geknoopt aan geduw en gestuw, uit gereorganiseerde
openingen van sales naar turnaround-veranderingen, waar alles in
lijnen loopt, in looplijnen die zich uitstrekken over je lichaam, in
een harde sok, een papieren maan gaat met de wind, verdomde jazz,
pleitejazz, kleurloos in blauw in groen.'


Ritmische poëzie dus met een exacte beschrijving hoe de jazz op iemand inwerkt, hem loslaat en lijnen achterlaat, waardoor je niet meer stil kunt zitten. Is pleitejazz een woord ontleend aan Deelder?

Verderop mengt de fantasie over een vrouw, een gedachte vrouw misschien, zich met de jazz in de jazzkelder, waar alles duister is, flipperkast aanwezig, eronder hagedissen, nog meer duisternis dus, late uurtjes, associaties op twee thema's tegelijk. Let op hoe listig: 'Als je haar ziet,' wordt herhaald. De lezer wordt op het verkeerde been gezet en zo hoort het ook in een goed, gelaagd, gedicht.


'Gedenk je het gierende geluid, hoe zacht je blaast, de laatste lucht
verplaatst door sissend te spelen, put uit het spel in je, roggel in
rode rotwijn, in kelders met hagedissen, onder flipperkasten, waar je
staat, blijf laag, traag, dit is de brug, wat doe je als je haar ziet, slapeloos,
wat doe je als je haar echt ziet, je radbraakt haar in je bovenkamer,
maanlicht uit je mond, als je haar ziet hoor je haar ook.'


In de jaren '50 van de vorige eeuw speelden veel Amerikaanse jazzgiganten vaak in Parijs. Daar zaten de mannen vaak in stoffige hotels, waar voor ze gekookt werd volgens Zuid-Amerikaanse of zelfs Indiase recepten. Lester Young, Charlie Parker ze waren verslaafd en speelden de sterren van de hemel.
Schoorl lijkt uit deze bron te putten van dood, verderf, ritme, beat, jazz en liefde.
Maar hij vlucht ook wel eens naar een rustig bounty- eiland om uit te blazen.



'Bezing je het zeewier, in duet, denk aan de tweestapsvaraan, de
ondeugdelijke tortillawrap, wie tikt als eerste het eiland aan, als
je de golven mee hebt, heb je de golven mee, met sim en sam, met kaat
en klaas, lees lopend deze regel, liefst hardop, voor het zachte zuchten,
de ter plekke gemaakte wafel, besmeerd met chocoladesaus, afgeleverd
door de ober, die het bootje maakte.'


Wie is de ober, die het bootje maakte? Is hij een veerman, die de overtocht regelde?

Mooie gedichten in sprankelende taal opgeschreven, swingend en vol hartstocht.

John Schoorl (1961) is naast dichter ook journalist en hij publiceerde twee bundels verzen.

Zie ook het Inkijkexemplaar


ISBN 9789461643117 Paperback 40 pagina's, Uitgeverij Van Gennep 21 januari 2015

© Karel Wasch, 20 februari 2015

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

 


Zoeken

Recensies