Poëzie-Leestafel

...

  • Vergroot lettergrootte
  • Standaard lettergrootte
  • Verklein lettergrootte
Charles Ducal



Recensie, geschreven door Karel Wasch, over de bundel

De koers van de eeuw

gedichten van Charles Ducal






Op 29 januari 2014 werd  Charles Ducal (pseudoniem van Frans Dumortier (Leuven, 3 april 1952 Vlaamse dichter en schrijver) de eerste Belgische Dichter des Vaderlands. Een 'Dichter des Vaderlands' wordt aangesteld voor twee jaar en schrijft minimaal zes gedichten per jaar over diverse thema's die te maken hebben met het land.


In 1987 debuteerde hij onder het pseudoniem Charles Ducal met "Het huwelijk".

Werk van hem werd opgenomen in verschillende bloemlezingen. Ducal schreef ook een aantal essays over literatuur en politiek in diverse kranten en tijdschriften. Zijn poëzie heeft een klassieke, toegankelijke vorm. Inhoudelijk gaat het vaak over (innerlijke) conflicten. Uit zijn werk spreekt ook een grote maatschappelijke betrokkenheid.


De Koers van de eeuw, bestaat uit 100 gedichten, verdeeld in 9 hoofdstukken. In het hoofdstuk De Koers van de eeuw, staat onder deze titel ook een cyclus van 6 gedichten. Hierna aan het eind van dit chapiter.


Na de Zondvloed


Toen de stad was verdwenen, niet verwoest,

maar door een onzichtbare hand weggeveegd,

en het dag in dag uit bleef regenen


en uit de nieuwe modder vreemde dieren ontstonden

als door een dronken schepper gesmeed

en de mensen zich tot één grote kudde verbonden


en weer kinderen en jonge meisjes offerden

aan een god die de oudste van hem in zijn stem

kon laten horen en men op die manier bleef hopen


dat op een ochtend zou schijnen, iemand

een vuur zou maken, de modder veranderen in steen,

er een stad op zou rijzen die in niets op de vorige leek


Een somber gedicht met veel zeggingskracht. Er ontstaan vreemde dieren, na de ramp, het wegvagen van de stad.

Er worden kinderen geofferd. Eén uitverkorene kan zelfs de god laten horen als een soort buikspreker, lijkt het.

En de laatste zin geeft de grondgedachte weer, het moet allemaal anders, als we niet in dezelfde val willen trappen.


Uit het hoofdstuk De kei in haar slinger:


Zo moet het

Als haar lichaam mij roept komt het licht

van de eerste ochtend opnieuw in de kamer.

We horen als twee die op reis zijn niet samen,

uitwisbaar nog, en tot geen liefde verplicht.


Alsof een woord opnieuw aan zijn oorsprong likt,

een hand in de modder vanbinnen gaat gloeien,

uit knedende vingers een lichaam moet groeien

dat weldra zal sterven omdat het er is.


Zo moet het zijn om niet samen te vloeien

tot een herhaling een speeksel en zweet

in een liefde zo oud, zo vermoeiend

dat wie ze bedrijft zich onmisbaar weet.


Het gedicht begint met de herinnering van de eerste ochtend van de ontmoeting. Maar in de derde regel is het duidelijk, ze horen niet bij elkaar.

Dan begint de tweede strofe met de mooie zin: Alsof een woord opnieuw aan zijn oorsprong likt. Dat is een krachtig beeld voor weemoed, teleurstelling etc.

En de laatste strofe geeft daar nog een slotakkoord aan met zo moet het zijn. En toch zit er een troostrijk element in de laatste regel in het woord onmisbaar.

Een teder vers over verwijdering.


Uit het hoofdstuk Zo machtig voelde het:

Naakt

Je hoort dat er iets opdringt, daar buiten

waar men je boek kan kopen en de dood

enkel langs komt als jij er niet bent. Je hoort


aan stappen en stemmen het vrolijk geweld

dat zich opmaakt om dwars door je heen te lopen,

maar nog door het daglicht wordt afgeremd.


Daar moet het aan wennen, maar eenmaal zover,

kruipt het vanzelf in je hoofd  en vandaar

in je benen en je zult moeten rennen


om tijdig weg te raken, weg van jezelf

Het geheim dat je bent in mogelijk nu al gekraakt

Denk je echt dat het iets voorstelt, je leven, naakt?


Het is the Everlasting Question, zoals de Ieren zouden zeggen. Wat zijn we nu helemaal? Wat stellen we voor? Zijn we op de vlucht voor onze afgang? De afgang, die zich openbaart wanneer we de naakte waarheid ontdekken? Grote dichters zoals Goethe, Yeats, Achterberg, hielden zich er al mee bezig. Nu Ducal dus ook. Bestaat er wel zoiets als de naakte waarheid? Het naakte bestaan? Zullen we het ooit weten?


De 100 gedichten in deze bundel zijn zonder uitzondering belevenissen. Een bundel om vele malen te herlezen.


ISBN 9789025470562| Paperback | 112 pagina's | Uitgeverij Atlas/Contact | Gepubliceerd april 2021

© Karel Wasch, 5 mei 2021

 


Zoeken

Recensies