Recensie, geschreven door Karel Wasch, over de bundel
Voordat je te ver weg
gedichten, documenten, fragmenten
Gert Lubberts
Nadat in 2014 Alzheimer was geconstateerd bij zijn vrouw Janna, woonden zij nog tot december 2021 samen en werd Gert Lubberts gaandeweg steeds meer haar mantelzorger. Een zware taak. Daarna verhuisde zij naar een kleinschalig verpleeghuis in hun eigen dorp. Het drama had zich voltrokken. Dat is Alzheimer bijna altijd. Toch slaat Lubberts in zijn bundel, gedichten en fragmenten geen klagerige toon aan, maar blijft overeind.
Een veel gebruikte indeling van dementie in vier fasen luidt: de bedreigde ik, de verdwaalde ik, de verborgen ik en de verzonken ik. Die laatste creëert de meeste onrust omdát het nu eenmaal de laatste is én omdat het wordt gekenmerkt door toenemende onbereikbaarheid. Bij de auteur van deze bundel – liefste, naaste van iemand die aan Alzheimer lijdt – is die onrust bijna dagelijks voelbaar, want dat ‘verzonkene’ nadert en nadert
van voor de dagen dat
een lied ben je
dat ons de nacht uit tilt
een veld vol bloemen
dat de onrust stilt
een luchtballon
die mij doet zweven
soms – voor even
jouw wie en wat
van voor de dagen dat
De grote liefde van Lubberts voor zijn uit beeld glijdende echtgenote blijft. Maar natuurlijk zou hij wensen dat ze nog steeds was zoals voor haar aandoening, al was het maar voor even.
voordat
voordat je te ver weg
zou ik nog graag een keer met jou
naar het verlaten strand van Schier
daar lopen, hand in hand, met
beide ogen dicht of
stiekem eentje op een kier en
in ’t Centraal Massief
de hoogste berg beklimmen
gehuld in wolken, net als toen
in hope dat de wind ze breekt
en dan het vergezicht, het licht
of naar Den Bosch per trein
daar in je mooiste jurk flaneren
aan mijn zij, door ‘t centrum
van die oude stad
voordat
maar ach,
voordat is al geweest
De herinneringen aan vroeger blijven, maar zijn pijnlijk. Alles wat eerst nog kon, is nu onmogelijk, door de Alzheimer van de vrouw. Berg beklimmen of flaneren in een mooie jurk want de ziekte heeft de tijd ingehaald en de dichter ziet in, dat het al te laat is om te hopen maar ach, voordat is al geweest. Dat is mooi gezegd, maar in zijn weerzinwekkende realiteit een drama. Verder gebruikt Lubberts behendig kleine fragmenten, beschrijvingen van gebeurtenissen om het geheel te larderen.
Ina Feitsma illustreerde de bundel met mooie simpele tekeningen, waarin de vrouw uit beeld dreigt te vallen.
Dreigt op te lossen.
En er is een slotgedicht van Reinier Kleijer.
Een fraaie bundel ontroerende gedichten, waar menig mantelzorger troost uit kan putten. You never walk alone.
ISBN 9789493245754 |Softcover | 67 pagina’s | Uitgeverij Palmslag | maart 2023
© Karel Wasch, juni 2023