Griekse mythen en poëzie

[Dettie]

Geplaatst: 17 mei 2004 04:28 pm

DAEDALUS EN ICARUS.

Daedalus, een Athener van koninklijke bloede, was een talentrijk architekt en uitvinder. Toen hij in een vlaag van jaloersheid de zoon van zijn zuster, zijn leerling nog begaafder dan hij, had gedood, werd hij ter dood veroordeeld en moest hij vluchten. Hij kwam samen met zijn zoontje Icarus terecht op Kreta bij koning Minos.
Daar bouwde hij vele wonderlijke zaken, o.a. het prachtige koninklijk paleis en het labyrint waarin het monster de Minotaurus werd opgesloten. Verteerd door heimwee naar zijn vaderstad wilde hij terugkeren, maar Minos liet hem niet gaan. Toen zocht hij zelf een oplossing: hij maakte voor hemzelf en voor zijn zoontje Icarus vleugels van de pluimen van vogels die hij verbond met was en aan hun armen en schouders bevestigde.
Voor ze van het eiland vertrokken, gaf hij uitgebreid richtlijnen aan zijn zoontje: als hij te laag zou vliegen zou het schuim van de golven van de zee de vleugels zwaar maken en zou hij in zee storten; als hij te hoog zou vliegen zou de was door de hitte van de zon smelten. Hij moest de middenweg kiezen, dat was de enige veilige.
Zo vertrokken ze door het luchtruim. Aanvankelijk ging alles goed, maar verrukt door de vrijheid van het vliegen werd Icarus overmoedig. Hij vloog steeds hoger en hoger, de zon tegemoet, en sloeg de raadgevingen van zijn vader in de wind.....de was smolt, de veren verschroeiden...en Icarus stortte in zee.
Het eiland waar hij begraven werd heet sindsdien Icaria en de zee errond de Icarische Zee.
Nog eeuwen later heeft deze legende dichters geïnspireerd.


De val van Icarus
De legende van Daedalus en Icarus inspireerde tal van schilders.
Zo ook Pieter Breughel de Oude.
In zijn schilderij "De val van Icarus" (ca1558) staat echter niet het drama van Icarus centraal.

Het merkwaardige van dit schilderij is dat men Icarus, gevallen in het water, nauwelijks opmerkt. Centraal op de voorgrond staat de boer die ploegt. Het leven gaat verder, de natuur vervolgt zijn gang terwijl het drama zich op de achtergrond voltrekt. Niet voor niets wordt dit schilderij (te vinden in het Museum voor Schone Kunsten te Brussel (ofte Musée des Beaux Arts) ook "Landschap met de val van Icarus" genoemd.

Eigenaardig genoeg werd dit schilderij op zijn beurt de inspiratiebron voor een aantal dichters. Via google vond ik de homepage van Bert-Jaap Koops en die vermeldt liefst 47 gedichten (meest buitenlandse) die handelen over Breughels "Val van Icarus". Zo voltrekt zich een cirkelbeweging: van legende vooral bekend door de Latijnse dichter Ovidius, via schilderkunst, terug naar de poëzie!

Judith Herzberg haalde ook haar inspiratie uit het schilderij De val van Icarus wat resulteerde in drie gedichten "De boer", "De zeeman" en "De visser".
Zie de zeer interessante scriptie daarover van Bert Jaap Koops. http://rechten.uvt.nl/koops/herzicar.htm

Val van Icarus

Ik heb niets gezien.
Hoorde veraf roepen.
Ken ook niemand die hem kende.
Heb trouwens geleerd me niet
met anderen te bemoeien,
me niet te verbazen, en zonder
opwinding en weemoed
te weten wat ik weet:
onhoorbaar zwenkt een vogel,
onzichtbaar knakt een strohalm,
en niets valt omhoog -
wie ben ik.

Toen vanmorgen, laat,
de zon opdoemde,
en wij, plots zwetend,
onze hoeden afzetten
en onze zonnebrillen op,
zo vonkte de zee,
hoorde ik wel iets,
ik zei nog: hoor je niets -
maar iemand uit de lucht
zien vallen? Nee.

Huub Oosterhuis
uit:Weg en omweg,
Lannoo/de Prom, Tielt/Baarn, 1996

Dettie

[Dettie]

Geplaatst: 17 mei 2004 04:29 pm

Je hebt er wat moois van gemaakt, en met dat schilderij erbij, prima!

Groetjes. Tiba.

[Dettie]

Geplaatst: 19 mei 2004 04:35 pm

Dat vergeet ik steeds te vragen. Wat gebeurde er eigenlijk met Daedalus? Stortte hij ook in zee?

Dettie

[Dettie]

Geplaatst: 19 mei 2004 10:29 pm

Daedalus overleefde de tocht. Hij bezondigde zich immers niet aan de overmoed van zijn zoon (en overmoed wordt steeds gestraft bij de oude Grieken!). :( Het lijk van zijn zoon spoelde aan bij een eiland, niet ver van de kust van Klein- Azië (zeg maar Turkije). Daar werd Icarus door zijn vader begraven. Sindsdien heet het eiland Ikaria, en zo heet het nu nog steeds. Het eiland ligt (ben ik even gaan opzoeken op een kaart) iets ten westen van Samos.
De legende vertelt verder (opgezocht in het boek van Sophie Ramondt waar ik het al eerder over had) dat Daedalus veilig aankwam op Sicilië.
Hij vond er opnieuw werk in dienst van een vorst. Maar na de dood van zijn zoon vond hij geen vreugde meer in het leven. :(

Groetjes. Tiba.

[Dettie]

Odysseus


Helena, de echtgenote van Menelaus, koning van Sparta, was de mooiste vrouw op aarde. Toen ze door Paris werd geschaakt (niet tegen haar zin, zeggen sommigen) en naar het verre Troje gevoerd, mobiliseerde Menelaus alle Griekse edelen (ze hadden immers een eed gezworen te hulp te snellen zo er haar ooit iets overkwam).

Odysseus, koning van Ithaca, bekend als listigste van alle Grieken, had echter weinig zin om zijn eed gestand te doen. Veel liever bleef hij bij zijn echtgenote Penelope en zijn pasgeboren zoontje Telemachus. Toen men hem kwam halen om deel te nemen aan de tocht naar Troje, deed hij dus alsof hij krankzinnig was: hij ploegde het strand en in de voren strooide hij zout. Maar Palamedes doorzag de list en gooide de kleine Telemachus voor de ploeg. Behendig leidde Odysseus de ploeg om zijn zoontje heen...Daardoor had hij het bewijs geleverd van gezond verstand, gaf zich gewonnen en trok mee ten strijde...

wordt vervolgd...

Schilderij Odysseus en penelope
Francesco Primaticco 1545

Odysseus I

Welkom in de zaal van jaloezie.
Er laait een vuur. Er hangt
Een niet te buigen boog. Honden
Leggen tongen naast hun mond.
Haal diep adem en ga dáár staan
waar Penelope zou zijn verschenen
(uit het niets waar schoonheid
altijd uit verschijnt), en vang
de flits waarin je haar nog bent,
incasseer de blikken van de vrijers,
één voor één. Hun oogwit blikkert
als het jouwe zoals dat blikkerde
toen jij daar lag, likkend aan
haar laatste glimp als aan de rand
van een tequilaglas. Oppervlak
was zij, fantoom in tegenlicht.
De rest heet: de finale van het epos.
Roei je evenbeelden uit, en eis haar op.
Jij bent haar wederhelft,
Rond nu dus af haar tergende gewacht.

Willem Jan Otten
Uit: Eerdere gedichten,
Van Oorschot, Amsterdam, 2000

Tiba
copyright Leestafel-Tiba

[Dettie]

Geplaatst: 04 jul 2004 06:31 pm

Dat heb je weer prachtig gedaan Dettie . Dat schilderij en gedicht erbij. Schitterend is dat!

Tiba.

[Dettie]

Geplaatst: 18 jul 2004 11:11 am


Odysseus van Willem jan Otten.

Ik vind het een erg moeilijk gedicht Tiba
Moet het ook nog een paar keer lezen voor ik er wat over kan zeggen

Groetjes

[Dettie]

Geplaatst: 18 jul 2004 03:36 pm

Voor mij is dit ook een moeilijk gedicht, Bernadet. De meeste beelden zijn wel duidelijk, maar waarop ze slaan, wat de dichter ermee bedoelt, dat is nog wat anders. Als ik tijd heb zet ik nog eens een vervolg op de Odysseus-verhalen op Leestafel.

Groetjes. Tiba.

[Dettie]

Geplaatst: 19 mrt 2005 12:37 pm

Dido en Aeneas

De mythe

Dido en Aeneas verwijst, in oorsprong, naar de Aeneas van Vergilius, die vertelt over de Trojaan Aeneas, die, zo wil zijn mythe, de stichter van Rome was. Echter, op weg naar dit lot landt Aeneas half verzopen eerst in het huidige Tunesië alwaar hij door Dido, de prinses van Carthago, gevonden wordt. Ze worden verliefd, maar Dido houdt het af, omdat ze juist haar heersschappij over Carthago met moeite bedongen heeft van trouwlustige heersers in de omgeving, die haar en haar troon wel wilden. Deze zelfstandige vrouw (zo wordt ze ook door Vergilius beschreven) wordt door Aeneas in bed gelokt met de belofte dat hij eeuwig bij haar zal blijven en haar troon zal beschermen tegen invasies van de jaloerse buurheren. Helass, het verhaal was ook toen al: niet lang nadat de heer in zijn behoeftes was voorzien, krijgt de reislust en de roep van zijn lot de overhand. Hij maakt zich stiekem gereed te vertrekken, Dido komt erachter en maakt een, terechte, scene. Hij vertrekt uiteindelijk als een dief in de nacht en Dido blijft achter, berooid, met een gebroken hart en een onbeschermd land. Ze stort zich, op een brandstapel, in het zwaard.


Cato, een Romeinse staatsman, vindt dat Carthago vernietigd moet worden. Ceterum censeo Carthaginem esse delendam zegt hij aan het eind van al zijn toespraken, omdat Carthago een bedreiging voor Rome vormt. Hij krijgt gelijk. Er volgen bloedige oorlogen tussen beide steden, die echter uiteindelijk door Rome worden gewonnen en Carthago wordt verwoest.

Vergilius' verhaal is door hem bedoeld als (Romeinse) mythe. Hij kreeg de opdracht van zijn mecenas, keizer Augustus om dit verhaal te schrijven om te "bewijzen" dat de Romeinen afstamden van de Grieken en dat de Griekse goden dat zo gewild hadden. (Aeneas was immers de zoon van een Trojaanse prins en van de Griekse godin Aphrodite)

Hij bedacht dus een mythe, terwijl mythen eigenlijk altijd een ongewisse oorsprong hebben.
Vergilius wordt tegenwoordig beschouwd als oorspronkelijk auteur en niet als chroniqueur van mythen.

Dettie/Lot12

[Dettie]

Geplaatst: 24 aug 2005 09:13 am

Voor zover ik weet werd daidalos in tweeën gezaagd.Waarom weet ik niet

AEneas ontsnapte via een geheime doorgang uit troje,waar toen de grieken de scepter gingen zwaaien.De griekse tunica droeg hij misschein om niet op te vallen in de chaos die ontstaat na een stadsinname.Dit heb ik gezien in de bioscoopfilm Troy,vorig jaar uitgebracht,geloof ik.

madam idimov

[Dettie]

Geplaatst: 24 aug 2005 09:29 am

Mooie film, Troy, maar niet helemaal volgens de legende.
In Troy krijgt Aeneas een zwaard als hij door de gang vlucht.
Staat nergens vermeld, is in de film uitgevonden.
Hij naam wel de penaten, de beeldjes van de beschermgoden van de stad, mee.

Groeten Tiba.

[Dettie]

Geplaatst: 24 aug 2005 09:42 am

Voor zover ik weet werd daidalos in tweeën gezaagd.Waarom weet ik niet

Dit heb ik nog nooit gelezen, maar het zou kunnen natuurlijk.

Groetjes. Tiba.

[Dettie]

Geplaatst: 03 okt 2005 06:50 pm

hoi mooi verhaal

Gast

[Dettie]

Geplaatst: 03 okt 2005 07:11 pm

Ja, het verhaal van de ondergang van Troje en de lotgevallen van Aeneas zijn wereldberoemd.
Doet er me aan denken dat ik nog verder moet met de zweftochten van Odysseus.
Eerst wat meer tijd hebben.

Groetjes. Tiba.

[Dettie]

Geplaatst: 04 okt 2005 04:53 pm

Doe maar rustig aan hoor Tiba, je doet al zoveel voor leestafel!

Dettie

[Dettie]

Geplaatst: 23 dec 2005 11:59 am

Cepheus was de zoon van koning Belus van Egypte (Belus was een zoon van Poseidon).
Deze Cepheus werd later koning van Ethiopië (ook wel Joppa genoemd).

Cepheus

Hij trouwde met Cassiopeia.
Samen hadden ze een dochter, Andromeda genaamd.

Andromeda

Cassiopeia was ongelooflijk knap maar ook ontzettend ijdel.
Ze was ontzettend trots op haar knappe dochter.
Ze schepte tegen iedereen op dat zij beiden knapper waren
dan welke van de vijftig zeenimfen aan het hof van Poseidon.

Cassiopeia


Deze nimfen (de Nereïden) beklaagden zich hierover bij Poseidon.
Poseidon vond dat hij zijn eigen reputatie moest bewaken en daarom stuurde hij een vloedgolf
over het koninkrijk van koning Cepheus.
Een orakel vertelde Cepheus dat hij zijn dochter moest opofferen aan een zeemonster om zo zijn volk te redden: Andromeda werd vanaf een rots in zee geworpen, naakt met alleen haar juwelen om.

Op dat moment kwam Perseus toevallig voorbij.

Perseus

Hij had net het monster Medusa gedood en hij was op weg naar Athene met de kop van het monster.
Medusa was ooit erg knap maar ze sliep een nacht met Poseidon.
Athene werd woedend toen ze dit hoorde en veranderde het haar van Medusa in slangen en haar lichaam in een angstaanwekkend monster met enorme tanden en klauwen.
Eén blik van Medusa en de kijker zou meteen verstenen.

Toen Perseus ten tonele verscheen had hij een kort gesprek met Cepheus en Cassiopeia:
als hij hun dochter zou redden zou hij met haar mogen trouwen.
Zo gezegd zo gedaan maar de ouders waren niet mij met hun nieuwe schoonzoon.
Toch wilde Andromeda met Perseus trouwen.
Ten tijde van de huwelijksvoltrekking verscheen Agenor, een ver familielid,
ten tonele en eiste Andromeda op als zijn bruid.
Dit leidde tot een grote oorlog tussen Perseus en Agenor.
Perseus dreigde te verliezen maar hij liet het hoofd van Medusa zien.
Iedereen versteende meteen, inclusief de ouders van Andromeda.
Naderhand zette Poseidon de beide ouders aan de hemel.

Een deel van die hemel is te zien in het Eise Eisinga Planetarium in Franeker.
In het plaveisel voor de entree van dat museum staat een steen
met een toepasselijke haiku van de hand van kunstenaar Jan Loman uit Beetsterzwaag.

Voorbij de drempel begint
huiselijk verbeeld
het universum.

Herschel

[Dettie]

Geplaatst: 23 dec 2005 06:34 pm

S c h i t t e r e n d e foto's en heeel interessante mythe, Herschel!

Bedankt voor je uitleg.

Groetjes. Tiba.

[Dettie]

Geplaatst: 28 dec 2005 12:54 pm

Het verhaal van Theseus en de Minotauros

Het Labyrinth

Het was juist in die dagen, dat er een zware druk lag op de inwoners van Athene.
Wederom immers was het de tijd, dat afgezanten van de koning van Kreta in de stad aankwamen om de gebruikelijke schatting te halen.
Dit was reeds voor de derde keer, dat koning Minos tribuut eiste.
Jaren geleden had hij de stad in een hevige oorlog verslagen, omdat zijn zoon in Attica op jacht was gedood.
Als losprijs moesten de Atheners alle negen jaar zeven jongelingen en zeven maagden naar Kreta zenden, waar deze als voedsel aan de vreselijke Minotauros werden gegeven, een afschuwelijk schepsel, half mens, half stier, dat in de beroemde, door Daidalos gebouwde doolhof, het Labyrinth, zijn wandaden bedreef.
Thans was dus de tijd van het derde tribuut gekomen en de burgers van Athene verkeerden in zware zorg en angst om het lot van hun zonen en dochters.
Op Theseus zelf was geen van de doodsloten gevallen, maar de koningszoon verklaarde zich vrijwillig bereid de vaart naar Kreta mede te ondernemen.

Theseus

Hij wilde echter niet als een hulpeloos offer aan het monster worden voorgeworpen.
De held was van zins het als strijder tegemoet te treden en zijn vaderstad voor altijd van een zware last te bevrijden.
“Wees onbezorgd”, sprak hij tot zijn vader, “ik zal het ondier verslaan !”.
Voor het vertrek begaf Theseus zich naar het orakel van Delphi en beloofde Apollo jaarlijks een schip met offergaven en wijgeschenken te zullen zenden, als hij wilde helpen om het gevaarlijke waagstuk met goed gevolg te bekronen.
Het antwoord van de god leek gunstig te luiden: “Aan uw onderneming zal een gelukkig gevolg beschoren zijn”, zo beloofde hij de held, “wanneer gij de liefde als leidsvrouwe kiest”.
Alvorens af te vare sprak de koene jongeling met zijn vader af, dat hij bij een gelukkige bekroning van zijn tocht de zwarte rouwzeilen door witte zou vervangen.
Theseus voerde dus de jonge mensen, die het lot als offerande had aangewezen naar Kreta.
Gedachtig aan de raad van het orakel, de liefde tot leidsvrouwe te kiezen, offerde hij aan de liefdesgodin Aphrodite.
De voorzegging scheen door een goede uitslag te worden vervuld, want toen Theseus het koninklijke hof van Minos betrad, kreeg diens schone dochter Ariadne, die de koene jongeling op het eerste gezicht was gaan beminnen, weldra een betoverende invloed op hem.

Ariadne

Zij wees hem de weg in de doolgangen van het Labyrinth en schonk hem een kluwen wol, die hij aan de ingang moest vastbinden en al lopend door de gangen afwinden, totdat hij de Minotaurus zou aantreffen.
Tegelijkertijd gaf zij hem een gewijd zwaard, dat alle tovermacht van het monster zou afweren.
Met grote gerustheid liet de held zich nu met de ten dode gewijde jongen mensen door Minos in de onderaardse gangen zenden.
Met het toverwapen van de prinses overwon hij het vreselijke ondier en vond daarna met behulp van de afgewonden draad de weg naar de vrijheid terug.

Theseus in gevecht met de Minotauros

Op Ariadne’s raad sloeg hij de bodems van de Kretenzer schepen stuk en verhinderde aldus koning Minos om hem op de vlucht met Ariadne en de bevrijde gijzelaars te achtervolgen.
Maar op het eiland Naxos beval de god Dionysos in een droom, dat de schone Ariadne hem als gemalin moest worden gegeven.
Met grote droefheid volgde Theseus deze goddelijke aanwijzing op en liet haar eenzaam achter.
Door zijn smart om het verlies van zijn geliefde verloor de bevrijder alle blijdschap over de redding van zijn Atheense medeburgers; diepbedroefd zat Theseus aan de reling van het schip en lette er niet op, dat men verzuimd had de witte zeilen te hijsen.
Gespannen wachtte ondertussen de oude koning Aigeus op de terugkeer van zijn zoon.
Zou het hem gelukt zijn de gevaarlijke onderneming tot een gelukkig einde te brengen en zijn vaderstad te verlossen van de vreselijke onderdrukking ?
Door bezorgdheid gedreven klom de grijsaard elke dag zelf het voorgebergte, waarop men een verre blik heeft op de open zee.
En zie, eindelijk daagden aan de horizon de masten van het langverwachte schip op, maar……zij droegen zwarte zeilen !
Zwarte zeilen als teken van rouw !



In grenzeloze smart over de vermeende dood van zijn zoon stortte de vertwijfelde koning zich van de rots af in zee, die sinds die tijd naar hem de Aegeïsche heet.
Toen Theseus in de haven landde en zijn heraut met de boodschap van de gelukkige afloop van de reis naar de koninklijke burcht vooruitzond, vond deze alles in diepe rouw.
Bedroefd keerde hij tot de held terug, die bij de haven aan de goden zijn dankoffers bracht.
Theseus wilde het bericht van de dood van zijn geliefde vader, waaraan hij schuld droeg, nauwelijks geloven; in felle smart, als door de bliksem getroffen, viel hij ter aarde.
Zo was de orakelspreuk uitgekomen: de liefde, die hij op last van de goden tot leidsvrouwe had gekozen, had hem een gelukkige afloop geschonken, maar welk een zware prijs had hij ervoor moeten betalen !

Herschel

[Dettie]

Geplaatst: 28 dec 2005 01:30 pm

Mooie legende en prachtige illustraties, Herschel!

Groetjes. Tiba.

[Dettie]

Geplaatst: 07 feb 2006 01:10 pm

Ik hou van Icarus die wist dat de was zou smelten en toch naar de zon toe vloog.
ik hou van het meisje dat wel zag hoe blauw de baard van Blauwbaard was- dat
was juist de reden. Ik houd van Doornroosje die alleen maar deed alsof ze sliep.

Ik houd van sneeuwwitje, die de dwergen een stelletje neuroten vond.
"Wie heeft er op mijn stoeltje gezeten? Wie heeft er van mijn bordje gegeten?'
En van de dwerg, die helemaal niet zoveel van Sneeuwwitje hield;

'Toen zij er nog niet was, waren wij nog met zeven. En nu? Moet je ons nu eens zien.'
Van de reus die kwaad is, omdat iedereen zijn schoenen laarzen noemt.
Ik houd van wie niet in het sprookje past. Maar vooral

hou ik van Icarus die wist dat de was zou smelten en toch naar de zon toe vloog.

Tjitske Jansen, uit Het moest maar eens gaan sneeuwen

Wil

Heb dit gedicht ook hier geplaatst, Wil.
Groetjes. Tiba.

[Dettie]

Geplaatst: 08 feb 2006 04:52 pm

Een weg naar Wijsheid



De drievoudige filter

Op een dag komt de grote filosoof op straat een kennis tegen.

De kennis zegt tegen Socrates: "Weet je wat ik net over je beste vriend heb gehoord ?"

"Ho, wacht even", zegt Socrates.
"Voordat je me iets vertelt, wil ik graag eerst even een test met je doen.
Het heet de drievoudige filtertest."

"De drievoudige filtertest ?", zegt de kennis.

"Ja, dat klopt", zegt Socrates.
"Voordat je tegen mij over mijn vriend begint, is het misschien een goed idee dat je even wat tijd neemt om te filteren wat je tegen me wilt gaan zeggen.
Het eerste filter heet Waarheid.
Weet je absoluut zeker dat wat je me gaat vertellen, waar is ?"

"Nee", zegt de kennis.
"Ik heb het eigenlijk net pas gehoord en..."

"Oke", zegt Socrates, "dus je weet niet zeker of het waar is of niet !
Dan proberen we het tweede filter, het filter van de Goedheid.
Is wat je me over mijn vriend gaat vertellen iets goeds ?"

"Nee, in tegendeel....", zegt de kennis.

"Oh..", zegt Socrates, "dus je wilt me iets slechts over hem gaan vertellen, maar je weet niet of het waar is...!
Maar goed je mag toch doorgaan met de test, want er is nog een filter over en dat is het filter van het Nut.
Is, wat je me over mijn vriend gaat zeggen, nuttig voor me om te weten ?"

"Nee, niet echt", zegt de kennis.

"Nou", besluit Socrates, "Als wat je me wilt vertellen noch Waar, noch Goed of Nuttig is, waarom zou je het dan überhaupt willen vertellen ?"

Niet echt (echt niet...) een mythe of poëzie, maar dan toch in ieder geval een mooie wijsheid en Grieks !

Jack (Herschel)

[Dettie]

Geplaatst: 08 feb 2006 06:10 pm

Ja een mooie wijsheid, Jack.


Groetjes. Tiba.

[Dettie]

Sappho

Dit zal wel de bekendste Griekse dichteres zijn. Ze leefde op het eiland Lesbos (daarom nam Catullus later Lesbia als schuilnaam voor zijn geheime liefde, als een soort eerbetoon) en daar leidde ze jonge meisjes op tot goeie huisvrouwen. Wat er precies allemaal gebeurde op dat eiland werd nooit helemaal duidelijk (mysterie!) maar algemeen wordt aanvaard dat Sappho een voorliefde had voor meisjes. Het gedicht dat wij in de les besproken hebben zal wel het bekendste zijn van haar werk. Ik heb allerlei vertalingen gekregen om te vergelijken, maar ik heb maar van een paar vertalers de namen. Als er iemand geïntresseerd is heb ik ook het origineel Grieks. Deze eerste is een vertaling van Catullus door Paul Claes. Catullus heeft op zijn beurt dit gedicht bijna letterlijk overgenomen van Sappho met lichte wijzigingen (in vakterm: imitatio et aemulatio). Oh ja even ter verduidelijk: Sappho is Grieks en Catullus Romeins.

Hij, hij schijnt mij godegelijk te zijn en
als dat kan zelfs goden te overtreffen,
hij die tegenover je zit te staren
naar je en luistert

naar je lieve lachen, wat ongelukkig
mij van al mijn zinnen berooft: zodra ik
jou gezien heb, Lesbia, blijft er van mijn
stem niets meer over,

maar mijn tong stokt, ijl door mijn ledematen
vloeit een gloed omlaag, van de tintelingen
trilt het in mijn oren, een dubbele nacht zinkt
over mijn ogen.

Ledigheid is lastig voor jou, Catullus,
ledigheid doet jou overdreven smachten,
ledigheid bracht vorsten en rijke steden
vaak al ten onder.

vertaling Paul Claes

Dit laatste deel kan ev toegevoegd zijn door latere dichters. Normaal komt hierna nog een stuk maar dat is jammergenoeg verloren gegaan. Als er vragen over zijn: ik heb een heel uitgebreide bespreking gehad dus vraag maar raak!
Kleine opmerking: Dit is een Sapphische strofe, volgens een bepaald metrum, mensen die hier niets van weten merken toch de speciale weerkerende structuur op en het ritme, en als je telt merk je telkens 11 lettergrepen behalve de laatste die er 5 telt.

Wolvin
_________________
Als al de woorden in mijn hoofd eruit zouden kunnen, dan zou ik aan tien levens nog niet genoeg hebben...

[Dettie]

Geplaatst: 08 feb 2006 07:46 pm
Vrije vertaling van hetzelfde gedicht door dezelfde auteur, Paul Claes:

'mij geleek
hij een god
toen hij keek
naar jou tot

ik bezweek
en ging stot-
teren bleek
blind en bot

ijlings jacht
vuur door mij
dubbelzwart

zinkt de nacht
alles hard
ik als jij-'
_________________
Als al de woorden in mijn hoofd eruit zouden kunnen, dan zou ik aan tien levens nog niet genoeg hebben...

[Dettie]

Geplaatst: 08 feb 2006 07:51 pm

Een vertaling door Van Wilderode, rechtstreeks uit het Grieks (dus van Sappho, merk het lichte verschil met de andere versie):

Godegelijk schijnt de man mij te wezen
die oog in oog tegenover jou neerzit
nader de lieflijke klanken vernemend
van je gefluister

en hoe verlokkend je lach! In mijn binnenst
wordt mij de hartslag versneld en ontregeld.
Zie ik je ààn slechts, dan komt van mijn lippen
zelfs geen geluid meer.

Zó ligt mijn tong verlamd; onder mijn leden
loopt met een zacht knisteren plotseling koortsvuur,
mijn ogen houden geen beeld vast; het bonst en
bruist in mijn oren.

Zweet breekt mij overal uit, en een rilling
gaat door mijn lichaam rond; vaalgroen als hooigras
ben ik geworden en - zwijgend van onmacht -
bijna gestorven.

Mijn persoonlijke favoriet ^^. Merk ook hier het metrum op. Als er nog interesse is heb ik nog andere vertalingen, u vraagt wij draaien Dhr. Groen/Mr. Green . Oh ja dat groene hooigras slaat volgens sommige critici op geilheid en volgens andere net op dorheid en droefheid, mijn leerkracht geeft de voorkeur aan het eerste

Wolvin
_________________
Als al de woorden in mijn hoofd eruit zouden kunnen, dan zou ik aan tien levens nog niet genoeg hebben...