Joris Miedema

[Dettie]

Het gedicht is ook luguber, morbide, ziekmakend, troosteloos. Ik heb het voorlopig wel gehad met dit soor poëzie.
Pieter

Ik houd wel van dit soort absurdisme, origineel is het zeker zoals je eerder ook opmerkt.

Misschien kun jij eens dichter van de maand leveren Pieter?

Dettie

[tiba]

Echte absurdistische humor.

Vind dan maar zo'n uilenbal op de keukentafel!
Daar komt dan de hele familie naar kijken.
De dichter verliest de draad niet: oma, tante en moeder passeren de revue. Hun vondsten zijn merkwaardig, waardeloos.
Maar toch klinkt het einde ietwat tragisch, absurdistisch tragisch.

mira

Het gedicht is ook luguber, morbide, ziekmakend, troosteloos. Ik heb het voorlopig wel gehad met dit soor poëzie.
Pieter

Zo ver zou ik niet willen gaan, Pieter. Het gedicht doet me denken aan een surrealistisch schilderij, met wat absurde beelden, een absurd tafereel. Maar het ráákt me niet echt, vandaar dat ik wss. niet dieper op de beelden inga.
Het is wel een nogal onsmakelijk tafereel.

Tiba.

[tiba]

Het gedicht is ook luguber, morbide, ziekmakend, troosteloos. Ik heb het voorlopig wel gehad met dit soor poëzie.
Pieter

Ik houd wel van dit soort absurdisme, origineel is het zeker zoals je eerder ook opmerkt.

Misschien kun jij eens dichter van de maand leveren Pieter?

Dettie

Dettie, Dettie, moet dat nu echt, als men zegt dat men zich niet goed voelt bij een bepaalde poëzie, dan maar meteen de vraag krijgen zelf een dichter te leveren?
Het is toch de bedoeling zijn mening, indrukken enz... te geven, en dat werd hier bij deze dichter toch gedaan?

Tiba.

[Dettie]

Uilskuiken

van de week lag er een grote uilenbal
bij ons op de keukentafel
's avonds kwam de hele familie
om hem gezamenlijk uit te pluizen

oma vond een paar slechte kaarten
een fles whisky en het botje
van een middelvinger

mijn tante haalde er een arm uit
met daarop een tatoeage van de gulden
hij was waardeloos
moeder vond een schedel
waar haar eigen handen nog boven hingen

Joris Miedema

Origineel tafereel! Het schijnt dat chaos een populair onderwerp wordt, (zie onder Baeke), wat zou ik graag doordringen in de geest van deze dichter.
Pieter

Het gedicht is ook luguber, morbide, ziekmakend, troosteloos. Ik heb het voorlopig wel gehad met dit soort poëzie.
Pieter

Ik vond dit erg tegenstrijdig en ik vraag met mijn vraag om misschien zelf een dichter van de maand te leveren in feite welke poëzie Pieter dan wél zou willen.
Zo gek is dat niet dacht ik, maar het komt kennelijk verkeerd over.

Dettie

[PieterD]

Dettie, het is volgens mij een heel goed dichter. Bij de eerste lezing vond ik dit gedicht origineel, wat het ook is. Na de reactie van Mira las ik het nog eens en zag ik het beeld waarschijnlijk te realistisch en kreeg ik een enorme afkeer van wat ik in mijn verbeelding zag. Ik ben impulsief, dat weet je. Ik schreef toen meteen mijn mening op dat moment. En eerlijk gezegd is die mening nog niet veranderd. En ik ben het met Mira eens dat er een zeer tragische symboliek in het gedicht zit. Het is harde poëzie die tegenwoordig opgang maakt.
Pieter

[mira]

Ja, sommige dingen komen echt wel verkeerd over, Dettie!! Je directe vraag om een nieuwe dichter van de maand op te leveren na Pieters reactie op dit gedicht , verbijsterde me ook wel.

Maar ook ik druk me vaak misschien wat onduidelijk uit.
Ik vond 'Uilskuiken' veel minder 'beladen', behalve misschien de twee laatste regels.
Ik noemde het dan ook echte absurdistische humor.

Met 'Ophoepelen' had ik veel meer moeite, omdat dit gaat over een vader (misschien over demente vader), en humor in die context is sowieso heel delicaat, vind ik.


mira
[/i]

[Dettie]

Misschien kun jij eens dichter van de maand leveren Pieter?

Vind ik persoonlijk een heel nette vraag maar ik merk dus dat het verkeerd overkomt. Ik zie dat ik het woordje een vergeten ben tussen eens en dichter. maar nu over het gedicht.

-

Wat ik bij deze dichter ervaar is moeilijk onder woorden te brengen.

oma vond een paar slechte kaarten

Bij kaarten kun je een slechte 'hand' met kaarten hebben. Ik geloof dat dat bij bridgen of klaverjassen is. Ik vind dit wel humor en zie het voor me, de familie zit met die uilenbal, ze halen daar de meest idiote dingen uit, een arm een schedel een botje maar oma ziet die kaarten en zegt: hm... hij had slechte kaarten.

Ook is het het botje van een middelvinger, iedereen kent het gebaar van de middelvinger opsteken.

Net als de arm met de tatouage van een gulden
hij was waardeloos. Sinds de invoering van de euro is de gulden waardeloos geworden. Die toevoeging hij was waardeloos vind ik humoristisch.
Ook dat zie ik voor me... Tante vist een arm uit die uilebal, ziet die tatouage van de gulden en zegt nuchter: hmmm die is nu waardeloos. ipv griezelen dat er een arm in zit.
Persoonlijk moet ik daar wel om lachen.

Het lijkt wel een beetje de absuditeit van John Cleese in Fawlty Towers

de laatste twee versregels vind ik mysterieus.
Moeder vond een schedel
waar haar eigen handen nog boven hingen.

Heeft moeder iemand omgebracht?
Moet moeder die schedel nog pakken, zat ze al zover klaar om die schedel te pakken dat haar handen er al boven hingen?
je kunt er van alles bij verzinnen...


Dettie

[PieterD]

De wallen in haar ogen

er pruttelt verleden onder de deksel
en voordat ik het weet
stapt oma uit de pan

ik aarzel even
geef haar een handdoek
ze droogt de vermicelli uit haar haren

trekt een soepjas aan
de wallen zitten nog in haar ogen
als ze de tafel dekt

een kussen op haar oude stoel neerlegt
en Dietrich
over haar toeren zingt

ze aait een hond aan de grond
de open deur waait alles weg

Joris Miedema

Absurde herinnering aan een oma die elke Zondag met een pan soep de familie ontving. De pan is een erfstuk in de familie van de dichter. Weer de open deur die we al eerder tegen kwamen.
Pieter

[mira]

Mooi tafereel van een oma die uit de soepkom stapt, nog met vermicelli in de haren, ook geknipt voor een verhaal voor kinderen, en met een mooie illustratie erbij. Ook de 'soepjas' is een mooie vondst en past perfect in dat kader ('hond aan de grond' vind ik dan minder gelukkig klinkend).

De titel intrigeert me wel: waarom koos de dichter juist die?
Het geeft opnieuw een ietwat droevig karakter aan dit gedicht.
Juist daarom gekozen? Is het in se (dan toch) een droef gedicht?

(En terzijde: zegt men in het noorden de deksel? Hier het deksel).

mira

[Dettie]

De wallen in haar ogen

er pruttelt verleden onder de deksel
en voordat ik het weet
stapt oma uit de pan

ik aarzel even
geef haar een handdoek
ze droogt de vermicelli uit haar haren

trekt een soepjas aan
de wallen zitten nog in haar ogen
als ze de tafel dekt

een kussen op haar oude stoel neerlegt
en Dietrich
over haar toeren zingt

ze aait een hond aan de grond
de open deur waait alles weg

Joris Miedema

Absurde herinnering aan een oma die elke Zondag met een pan soep de familie ontving. De pan is een erfstuk in de familie van de dichter. Weer de open deur die we al eerder tegen kwamen.
Pieter

Persoonlijk heb ik bij dit gedicht het idee dat de geur van de soep in de pan herinneringen aan oma oproept.

er pruttelt verleden onder de deksel
en voordat ik het weet
stapt oma uit de pan

Het beeld is inderdaad aanvankelijk absurd (of fantasievol)
Hij ziet de vermicelli in oma's haar en ze trekt haar soepjas aan (een jasschort dat ze altijd tijdens het koken droeg?)

De dichter ziet als het ware door die geur oma weer voor zich.
Hoe ze deed, hoe ze er uit zag (de wallen nog in haar ogen) ze dekt de tafel gaat in de stoel zitten waar ze altijd zat en zingt (te snel) een liedje van Marlene Dietrich. Of ze zingt mee met een plaat van Dietrich op een oude grammofoon waarbij de plaat te snel afgedraait wordt (over haar toeren)
Kennelijk had oma een hond, de dichter ziet voor zich hoe zij de hond aaide.
De open deur waait alles weg. De open deur doet de soepgeur verdwijnen en zo ook de herinneringen aan oma?

Ja wij zeggen de deksel mira, maar in het woordenboek staat dat je zowel de als het mag gebruiken

Van Dale:
U hebt gezocht op het woord: deksel.
RESULTAAT
dek·sel het, de; o en m -s dat deel ve hol voorwerp dat dit van boven sluit

Dettie

[PieterD]

Met deze link kom je bij Krakatau. Daar staan nog dertig! gedichten van Joris Miedema. Oma, moeder en vader spelen een grote rol. Ze rollen ahw. uit zijn mouw. Probeer niet alles te begrijpen maar de onverwachte beelden zijn de moeite waard.

http://www.krakatau.nl/?tag=joris-miedema

Pieter

[mira]

Prachtige site, Pieter, bedankt.

mira

[Dettie]

En hier is nog zijn eigen blog, ook erg mooi met foto's bij de gedichten.

http://jorismiedema.blogspot.com/

Dettie

[PieterD]

Silhouetten markt

vanmorgen kwam uit de mist
een supermarkt gerezen

ik zag het aan de silhouetten
van een zwerver
die zichzelf als statiegeld probeerde
in te leveren

zandzakken en segmenten
van een oude fiets
hielden een muur bij elkaar

zoals paniek ooit verdwaalde
in een afscheidszoen
die bedoeld was
om te blijven leven

©Joris Miedema

Ik denk dat dit gedicht voor zichzelf spreekt.
Maar je moet er maar opkomen om de sfeer bij een supermarkt te vergelijken met de paniek in een afscheidszoen, etc. Goed gedicht.

[Rob Haster]

Hé, Pieter, spreekt dit gedicht voor zich??? Juist dit is er één waar je er voor moet induiken om zaken weten te plaatsen. Wordt er wel over een daadwerkelijke supermarkt gesproken? Iemand die zichzelf als statiegeld probeert in te leveren vind ik een sublieme zin, maar zo ontzagwekkend triest... Wij leven in een wereld waarin geld en waarde centraal staat, een markt van koop en neem, een markt waarvan wij alleen de contouren zien. Veel diepgang ontgaat ons. Iemand die zich als de te recyclen verpakking van consumptie ziet, hoeveel ben ik nog waard? Jou een vijftig eurocent muntje? Dank u wel! Hoe kwetsbaar is onze silhouetten markt, hoe houden we alles bij elkaar, met zandzakken, stromen de dijken over? In ons zoeken naar echtheid en niet voor geld te kopen waarde en liefde, maakt de paniek zich meester en klampen we vast... aan wat?, aan elkaar? We willen blijven leven, afscheid nemen van het zakelijke.... maar de afscheidzoen was wel bedoeld om te blijven leven.... maar dat wordt in de verleden tijd geschreven.. Dat wás de bedoeling, maar het liep anders...
Wat gedachtenspinsels die bij mij zo opkomen als ik dit lees... Voor mij eigenlijk niet vanzelfsprekend... maar desalniettemin: een erg goed intrigerend gedicht. Helemaal mee eens!

Groet,
Rob

[mira]

Hé, Rob, wat een gepassioneerd betoog! Goed zo!
Toch even zeggen dat ik meen dat Pieter bedoelde met 'een gedicht dat voor zichzelf spreekt', dat de aanklacht duidelijk is.

Zelf wil ik even wijzen op de opmerkelijke beginverzen.
Ik parafraseer: er doemt een supermarkt op uit de mist, en juist dat merkt de dichter aan de contouren van een zwerver, het zo zien en zo verwoorden, ja, dat is het dichterlijk oog èn dito taal.
Het vervolg dan: een zwerver die zichzelf als statiegeld probeert in te leveren, nou moe, dat doet even naar adem snakken.

mira

[Rob Haster]

Ha! Dan herkennen Pieter, jij en ik dezelfde pijn in dit gedicht, da's mooi! Ik dacht dat Pieter het echt had over de sfeer bij een supermarkt ;>)

[PieterD]

Bijna alle gedichten van Miedema ademen een sfeer van triestheid, bijna wanhoop; het komt op mij over als een soort galgenhumor, ongeveer zoals jij het bedoelt, Rob. Hoe hebben we het zover laten komen, vraag je jezelf af. En dat in een land dat zichzelf een acht geeft voor geluk. Voor mij blijft altijd de vraag: bereikt zo'n moeilijke symbolische dichter zijn doel als hij iets aan de kaak wil stellen? Of moet ik het zuiver literair zien?
Pieter

P.S. Net hoorde ik op Radio 1 een column van Henk Spaan, die zich ergerde aan de stijl van Kader Abdollah. Als voorbeeld gaf hij dat KA i.p.v. Amerikaanse Universteiten als metafoor daarvoor gebruikte: reservaten van macht, politiek, kunst en wetenschap. Een metafoor die echt wel iets uitdrukt draagt dus niet de goedkeuring van "literator" Henk Spaan. Ik bedoel maar. Als die al niet van een beetje symboliek houdt. Pieter

[mira]

Pieter schreef:

bereikt zo'n moeilijke symbolische dichter zijn doel als hij iets aan de kaak wil stellen? Of moet ik het zuiver literair zien?

Wat het eerste deel van je vraag betreft, komt de kritische toon, de aanklacht, over bij de lezer (zo begrijp ik je vraag)? Ik vermoed van wel voor wie aandachtig (her)leest.

Het tweede deel van je vraag begrijp ik niet zo goed.
Bedoel je met 'zuiver literair' zien, dat men een gedicht ( in eerste instantie) moet bekijken vanuit zijn 'dichterlijke kwaliteiten' (wat dat dan precies ook is, maar dit zou ons te ver leiden om er dieper op in te gaan), als je dat bedoelt, denk ik dat je het inderdaad wel zo moet zien (want ook al probeert men vaak de mooiste, diepste etc. ideeën te vertolken, dat betekent niet dat het ook uit 'literair' oogpunt even waardevol is, of hoe moet ik dat formuleren?).
Maar het kan ook zijn dat jij iets anders bedoelde.

( Dit begint onbewust een beetje te lijken op vragen zoals in een Socratische dialoog ).

mira

[PieterD]

Mira, dank dat je hebt willen antwoorden. Achteraf besef ik dat het antwoord op mijn vragen volkomen afhankelijk is van de persoon die ze beantwoordt. Bij veel dichters (ik noem als voorbeeld Hugo Claus) gaat het zuiver om de literaire waarde, er zit (volgens mij dan) nooit een ander doel achter. Bij dichters zoals Gezelle, Dante, Rob Hasser en vele andere zit er vaak een morele of religieuze boodschap in of een originele kijk op het een of ander, vaak tot uiting komend in de laatste regel.
Bij Miedema vraag ik me af of hij alleen maar signaleert of ook aanklaagt, zoals Rob veronderstelt en jij bevestigend beantwoordt. Literair zijn zijn gedichten zeker. Beide soorten gedichten hebben natuurlijk alle bestaansrecht van de wereld; ik prefereer de laatste.
Pieter

P.S. Toevallig dat je Socrates noemde. Ik ben op dit moment Onsocratische gesprekken van Beerling aan het lezen (1946). Mijn eerste filosofisch boek. ( Ik kocht het natuurlijk niet in 1946 )

[mira]

Pieter schreef:

Bij Miedema vraag ik me af of hij alleen maar signaleert of ook aanklaagt, zoals Rob veronderstelt en jij bevestigend beantwoordt

Een onrecht of mistoestand signaleren, toch niet oppervlakkig, denk ik, hoop ik.
Maar daarnaast had ik het ook over het 'hoe' van het verwoorden.
Een waarachtige 'boodschap' kan men op heel vele manieren kwijt, en daar is deze dichter volgens mij volkomen in geslaagd.

mira

[PieterD]

Deze dichter is beter dan ik in eerste instantie dacht, Mira. Op Krakatau staan nog een hoop intrigerende gedichten. Mogen wij er daar nog een aantal van bespreken, Dettie?
Pieter

[Dettie]

Deze dichter is beter dan ik in eerste instantie dacht, Mira. Op Krakatau staan nog een hoop intrigerende gedichten. Mogen wij er daar nog een aantal van bespreken, Dettie?
Pieter

Dat zal je aan Joris Miedema zelf moeten vragen Pieter.
De gedichten die er nu op de site staan kreeg ik toegestuurd.

Het mail adres van Joris Miedema is hier te vinden.

http://meandermagazine.net/wp/cat/auteurs/?user=miedema

Dettie

[PieterD]

We hebben toestemming van Joris Miedema voor nog een aantal gedichten en daarvoor mijn hartelijke dank.
Hier het eerste:

verrader in het medicijnkastje – joris miedema

telkens als ik wakker word
zit er een roodborstje op
mijn pupil

ik jaag hem weg
en zoek deze ochtend
naar de teek die het bloed
uit mijn fotoboeken zuigt

in het medicijnkastje
zit een verrader
als ik in de spiegel kijk
hoor ik zijn omgekeerde stem

Joris Miedema

Weer geen gemakkelijk gedicht. Is de ikpersoon iemand die met een kater opstaat en meteen in het medicijnkastje duikt? Zijn gezichtsvermogen is niet best (het roodborstje op zijn pupil), zijn stem is verdraaid door rook en alcohol.
De verrader in het medicijnkastje verraadt hem (aan zijn partner?).
Voor de tweede strofe heb ik geen enkele verklaring.
Pieter

[PieterD]

Wie durft?
Pieter