Marc Tritsmans (ja)
Geplaatst: 22 okt 2007 03:57 pm
Geluk?
Soms, fietsend langs donkere
grachten, duikt je blik ongevraagd
een woonkamer binnen, stuit
op een glimlach, een hand op
een schouder, maar je bent al
voorbij. Niet meer dan een tiende
seconde lijkt nodig om haarscherp
te tonen waar het om gaat. Moet je
in je huis misschien gewoonweg trachten
te kijken alsof je er toevallig voorbij rijdt.
Marc Tritsmans
Uit: Warmteleer
uitgeverij Terra - Lannoo, Tielt 2004
Dettie
Geluk?
Soms, fietsend langs donkere
grachten, duikt je blik ongevraagd
een woonkamer binnen, stuit
op een glimlach, een hand op
een schouder, maar je bent al
voorbij. Niet meer dan een tiende
seconde lijkt nodig om haarscherp
te tonen waar het om gaat. Moet je
in je huis misschien gewoonweg trachten
te kijken alsof je er toevallig voorbij rijdt.
Marc Tritsmans
Uit: Warmteleer
uitgeverij Terra - Lannoo, Tielt 2004
Dettie
Geplaatst: 28 okt 2007 12:24 am
Zal ik weer eens tegendraads zijn .
Ik vind het een geslaagd gedicht behalve het einde Die mening had ik al bij een eerste lectuur, maar had toen geen tijd om te reageren. Nu, na een drietal keren lezen vind ik dat nog steeds.
Het proza-achtige van het begin stoort me niet. Ik denk omdat het zo vloeiend leest, het is een beginzin die je meetrekt, tegelijk doen ook de beelden dat: de fiets, de donkere grachten, een woonkamer die ongetwijfeld verlicht is, dat zegt hij niet maar merk je gewoon erdoorheen, je blik wordt meegezogen naar binnen.
Minpuntje: de hand op de schouder: had wat origineler gemogen.
Het einde:
Iedere keer als ik het lees, struikel ik over de woorden.
De opeenstapeling van moet je in je (korte nietszeggende woorden) vind ik niet geslaagd. Daarbij nog: misschien gewoonweg. De hele zin is niet vloeiend, er schort van alles aan, maar ik kan het niet goed uitleggen, de combinatie van woorden doet het hem niet bij mij, stoort eerder.
Het is wel een prachtige gedachte, inhoudelijk dus mooi, maar de verwoording vind ik niet geslaagd.
Tiba.
Zal ik weer eens tegendraads zijn .
Ik vind het een geslaagd gedicht behalve het einde Die mening had ik al bij een eerste lectuur, maar had toen geen tijd om te reageren. Nu, na een drietal keren lezen vind ik dat nog steeds.
Het proza-achtige van het begin stoort me niet. Ik denk omdat het zo vloeiend leest, het is een beginzin die je meetrekt, tegelijk doen ook de beelden dat: de fiets, de donkere grachten, een woonkamer die ongetwijfeld verlicht is, dat zegt hij niet maar merk je gewoon erdoorheen, je blik wordt meegezogen naar binnen.
Minpuntje: de hand op de schouder: had wat origineler gemogen.
Het einde:
Moet je
in je huis misschien gewoonweg trachten
te kijken alsof je er toevallig voorbij rijdt.
Iedere keer als ik het lees, struikel ik over de woorden.
De opeenstapeling van moet je in je (korte nietszeggende woorden) vind ik niet geslaagd. Daarbij nog: misschien gewoonweg. De hele zin is niet vloeiend, er schort van alles aan, maar ik kan het niet goed uitleggen, de combinatie van woorden doet het hem niet bij mij, stoort eerder.
Het is wel een prachtige gedachte, inhoudelijk dus mooi, maar de verwoording vind ik niet geslaagd.
Tiba.
eplaatst: 28 okt 2007 10:12 pm
Hoi Pieter, blij met je reactie Vrolijk/Happy , heb nu wat meer tijd.
Deze vraag nog ter verduidelijking: de eerste strofe en de tweede tot en met 'waar het om gaat" vind je dus ook geslaagd?
Wat het verbeteren betreft, Pieter: het moet korter kunnen, zeg je, ik heb ook dat idee, vooral de opeenstapeling van onbeklemtoonde lettergrepen hindert. Wat jij voorstelt kan me niet echt bekoren, klinkt me veel te direct in het geheel van het gedicht, past niet in de stijl, vind ik.
Maar daarover eerst nog dit:
Een dichter heeft altijd een reden waarom hij iets schrijft, en waarom hij het zó schrijft. Ik kan me inbeelden dat een dichter soms over bepaalde regels zat te prakkizeren: hier klinkt het niet zo goed, wat is nu beter: dit of dat? Uiteindelijk maakte hij zijn keuze...
Men kan als lezer wel zeggen: deze regel, dit beeld, deze strofe, vind ik minder geslaagd, wat ik ook vaak deed, maar met verbeteren heb ik moeite: daarom heb ik me, voor zover ik me herinner, daar ook op leestafel nooit aan gewaagd (ivm vertalingen is dat ook zo'n heikel probleem, vind ik, want een vertaler houdt met zoveel dingen rekening, de ene bv. meer met inhoud, de andere meer met klank en vorm).
Wat ik dus wou zeggen: eigenlijk vind ik het, uit een zekere schroom, respect of hoe je het ook wil noemen, niet zo'n goed idee een gedicht te willen verbeteren (het komt dan van iemand anders, met een andere stijl, een andere context, een andere achtergrond enz.)
Voor een keer afwijkend van dit principe (hopelijk de laatste keer) een poging, waarbij ik de toonloze lettergrepen wil vermijden:
Moet je in huis
misschien gewoonweg kijken
alsof je toevallig voorbijrijdt
hierbij heb ik 2x "je" weggelaten, de hiaat in het lezen tussen "je" en "er" is weg, en ook "trachten te" om de opeenstapeling van de toonloze klinkers te vermijden, die in deze zin stoort in combinatie met "alsof je er"
pff, moeilijk om uit te leggen hoor, terwijl ik dit schrijf realiseer ik me dat eenzelfde woordcombinatie me helemaal niet zou storen in bv. regels als deze (ik verzin maar wat):
trachten te kijken hoe je gaat
trachten te kijken hoe je loopt
wellicht ligt het dan aan "alsof je er"...
Andere mogelijkheid (naast wellicht nog)
Misschien moet je thuis dan
gewoonweg kijken
alsof je toevallig voorbijrijdt
Moeilijk hoor !
Laatste keer dat ik dit doe (ook om bovenstaande reden).
Ik hoop dat je nu niet wegloopt na bovenstaande uitleg.
Tiba.
Pieter schreef:
Hoi Tiba Blij dat ik jou ook weer eens tegenkom. Ik ben het helemaal met je eens.
Het kan veel korter:
Bijv.: Kijk thuis ook eens (als)of je er toevallig voorbijkomt.
Hoi Pieter, blij met je reactie Vrolijk/Happy , heb nu wat meer tijd.
Deze vraag nog ter verduidelijking: de eerste strofe en de tweede tot en met 'waar het om gaat" vind je dus ook geslaagd?
Wat het verbeteren betreft, Pieter: het moet korter kunnen, zeg je, ik heb ook dat idee, vooral de opeenstapeling van onbeklemtoonde lettergrepen hindert. Wat jij voorstelt kan me niet echt bekoren, klinkt me veel te direct in het geheel van het gedicht, past niet in de stijl, vind ik.
Maar daarover eerst nog dit:
Een dichter heeft altijd een reden waarom hij iets schrijft, en waarom hij het zó schrijft. Ik kan me inbeelden dat een dichter soms over bepaalde regels zat te prakkizeren: hier klinkt het niet zo goed, wat is nu beter: dit of dat? Uiteindelijk maakte hij zijn keuze...
Men kan als lezer wel zeggen: deze regel, dit beeld, deze strofe, vind ik minder geslaagd, wat ik ook vaak deed, maar met verbeteren heb ik moeite: daarom heb ik me, voor zover ik me herinner, daar ook op leestafel nooit aan gewaagd (ivm vertalingen is dat ook zo'n heikel probleem, vind ik, want een vertaler houdt met zoveel dingen rekening, de ene bv. meer met inhoud, de andere meer met klank en vorm).
Wat ik dus wou zeggen: eigenlijk vind ik het, uit een zekere schroom, respect of hoe je het ook wil noemen, niet zo'n goed idee een gedicht te willen verbeteren (het komt dan van iemand anders, met een andere stijl, een andere context, een andere achtergrond enz.)
Voor een keer afwijkend van dit principe (hopelijk de laatste keer) een poging, waarbij ik de toonloze lettergrepen wil vermijden:
Moet je in huis
misschien gewoonweg kijken
alsof je toevallig voorbijrijdt
hierbij heb ik 2x "je" weggelaten, de hiaat in het lezen tussen "je" en "er" is weg, en ook "trachten te" om de opeenstapeling van de toonloze klinkers te vermijden, die in deze zin stoort in combinatie met "alsof je er"
pff, moeilijk om uit te leggen hoor, terwijl ik dit schrijf realiseer ik me dat eenzelfde woordcombinatie me helemaal niet zou storen in bv. regels als deze (ik verzin maar wat):
trachten te kijken hoe je gaat
trachten te kijken hoe je loopt
wellicht ligt het dan aan "alsof je er"...
Andere mogelijkheid (naast wellicht nog)
Misschien moet je thuis dan
gewoonweg kijken
alsof je toevallig voorbijrijdt
Moeilijk hoor !
Laatste keer dat ik dit doe (ook om bovenstaande reden).
Jan S. schreef:
En dat vind ik hier nu zo boeiend aan! Hierover kunnen van gedachten wisselen vind ik enorm verrijkend.
Ik hoop dat je nu niet wegloopt na bovenstaande uitleg.
Tiba.
Geplaatst: 29 okt 2007 10:25 am
Bedankt Pieter!
Het was trouwens niet de bedoeling de les te spellen, ik wou alleen zeggen dat ik dat veranderen niet graag doe en uitleggen waarom.
Iedereen mag daarover gerust van mening verschillen.
In het begin van Leestafel had ik er trouwens ook moeite mee om te zeggen dat ik een gedicht (of een deel ervan) niet goed vond. Wie ben ik om een gedicht "af te keuren", dacht ik. Dat heb ik ondertussen wel geleerd (zij het soms nog met moeite), dankzij de andere Leestafelaars die een aansporing waren om daaromtrent ronduit mijn mening te zeggen.
Groetjes. Tiba.
Bedankt Pieter!
Het was trouwens niet de bedoeling de les te spellen, ik wou alleen zeggen dat ik dat veranderen niet graag doe en uitleggen waarom.
Iedereen mag daarover gerust van mening verschillen.
In het begin van Leestafel had ik er trouwens ook moeite mee om te zeggen dat ik een gedicht (of een deel ervan) niet goed vond. Wie ben ik om een gedicht "af te keuren", dacht ik. Dat heb ik ondertussen wel geleerd (zij het soms nog met moeite), dankzij de andere Leestafelaars die een aansporing waren om daaromtrent ronduit mijn mening te zeggen.
Groetjes. Tiba.
En ook alle gedichten van Mark Tritsmans staan weer op de site
http://www.poezie-leestafel.info/marc-tritsmans
---
http://www.poezie-leestafel.info/marc-tritsmans
---
Geplaatst: 05 jan 2007 04:56 pm
Schatbewaarder
Van dit landschap ben ik de krenterige
schatbewaarder die met haviksogen alle
bomen telt en de konijnen, hazen en
fazanten raad aan hun geritsel.
Met koude blik weeg ik de schaarse
wandelaars, want iemands stap verraadt
zijn plannen. Een streepjespak, een hand
die schrijft, alles maakt me achterdochtig.
Ik noteer het kleinste teken van
verandering: wat omgewoelde aarde,
een gemerkte boom, een breder spoor.
Iemand beraamt met zorg de ondergang.
Mark Tritsmans
uit: 'De wetten van de zwaartekracht',
Lannoo Tielt 1992
Dit gedicht blijft me, ook na herlezen met tussenpozen, steeds weer boeien.
De hoofdidee, tevens de titel, is een magnifieke 'vondst': schatbewaarder.
Niet dat ik daarmee bedoel dat de dichter iets buitenissigs heeft bedacht, eerder dat dit de adequate verwoording is van wat hij werkelijk bedoelt, denkt en voelt: dat landschap bewaren als een kostbare schat.
Zijn bekommernis om het landschap is krenterig, zoals hij het zelf benoemt. Dit woord, dat normaliter 'zuinig, kleingeestig, bekrompen' betekent, krijgt hier een positieve klank, die van zorgvuldigheid.
Maar argwaan tegenover jan en alleman die dit landschap betreedt, is niet veraf.
Mooi vind ik de overgang van 'haviksogen' (standaard uitdrukking zou eerder 'argusogen' zijn) naar konijnen, hazen...
De achterdocht van het eindvers blijft nazinderen: iemand, men, het land, de staat, de wereld...beraamt de ondergang.
Mooi gedicht waarover zeker niet alles is gezegd.
mira
Schatbewaarder
Van dit landschap ben ik de krenterige
schatbewaarder die met haviksogen alle
bomen telt en de konijnen, hazen en
fazanten raad aan hun geritsel.
Met koude blik weeg ik de schaarse
wandelaars, want iemands stap verraadt
zijn plannen. Een streepjespak, een hand
die schrijft, alles maakt me achterdochtig.
Ik noteer het kleinste teken van
verandering: wat omgewoelde aarde,
een gemerkte boom, een breder spoor.
Iemand beraamt met zorg de ondergang.
Mark Tritsmans
uit: 'De wetten van de zwaartekracht',
Lannoo Tielt 1992
Dit gedicht was me ontgaan. Ik herken me zelf er bijna in...altijd behoedzaam kijkend of de natuur om me heen die nog zo overvloedig aanwezig is, en niet bedreigd wordt door mannen in streepjespakken met bouwplannen..iemand die met zorg de ondergang beraamt.
Wil
Van dit landschap ben ik de krenterige
schatbewaarder die met haviksogen alle
bomen telt en de konijnen, hazen en
fazanten raad aan hun geritsel.
Met koude blik weeg ik de schaarse
wandelaars, want iemands stap verraadt
zijn plannen. Een streepjespak, een hand
die schrijft, alles maakt me achterdochtig.
Ik noteer het kleinste teken van
verandering: wat omgewoelde aarde,
een gemerkte boom, een breder spoor.
Iemand beraamt met zorg de ondergang.
Mark Tritsmans
uit: 'De wetten van de zwaartekracht',
Lannoo Tielt 1992
Dit gedicht was me ontgaan. Ik herken me zelf er bijna in...altijd behoedzaam kijkend of de natuur om me heen die nog zo overvloedig aanwezig is, en niet bedreigd wordt door mannen in streepjespakken met bouwplannen..iemand die met zorg de ondergang beraamt.
Wil
Afgunst
Een boom kiest zorgvuldig zijn plaats
om daar nooit meer vandaan te gaan.
Met niets dan zonlicht en lucht
versterken zijn wortels hun greep
op de wereld en neemt in zijn kruin
het overzicht toe. Zonder beschutting
wordt het leven in alle seizoenen pas
echt getrotseerd. Dat op zijn stam
onze hand zich soms neervlijt in een
groet of is het een slinkse poging
om van zoveel standvastigheid
toch iets te ontvreemden.
-------------------------------------
Mark Tritsmans Uit: 'Oog van de tijd', 1997.
Librije.
Een boom kiest zorgvuldig zijn plaats
om daar nooit meer vandaan te gaan.
Met niets dan zonlicht en lucht
versterken zijn wortels hun greep
op de wereld en neemt in zijn kruin
het overzicht toe. Zonder beschutting
wordt het leven in alle seizoenen pas
echt getrotseerd. Dat op zijn stam
onze hand zich soms neervlijt in een
groet of is het een slinkse poging
om van zoveel standvastigheid
toch iets te ontvreemden.
-------------------------------------
Mark Tritsmans Uit: 'Oog van de tijd', 1997.
Librije.
Gebaren
Dat mijn overgrootvader op straat als groet
even de rand van zijn hoge hoed beroerde
en elke avond op de trap de kaarsvlam
met zijn hand tegen tocht behoedde
terwijl zijn vrouw zo elegant haar lange
rokken ruisend over de treden tilde.
En hoe wij dag na dag met vergelijkbare
onachtzaamheid de gordijnen sluiten, een
bladzij van een boek omslaan, een fles
ontkurken. Tot ook al dit wereldwijde,
tot vervelens toe herhaalde, geruisloos
verdwijnt in het museum van Vergeten Gebaren.
Marc Tritsmans
Uit: Oog van de tijd,
Lannoo, Tielt 1997
Tiba.
Dat mijn overgrootvader op straat als groet
even de rand van zijn hoge hoed beroerde
en elke avond op de trap de kaarsvlam
met zijn hand tegen tocht behoedde
terwijl zijn vrouw zo elegant haar lange
rokken ruisend over de treden tilde.
En hoe wij dag na dag met vergelijkbare
onachtzaamheid de gordijnen sluiten, een
bladzij van een boek omslaan, een fles
ontkurken. Tot ook al dit wereldwijde,
tot vervelens toe herhaalde, geruisloos
verdwijnt in het museum van Vergeten Gebaren.
Marc Tritsmans
Uit: Oog van de tijd,
Lannoo, Tielt 1997
Tiba.
-
- Berichten: 30
- Lid geworden op: Wo Jan 27, 2010 07:30
- Locatie: Gouda
- Contact:
Eh,.... ik ook niet.
Mooi inderdaad, de vergankelijkheid van gebaren, taal, onszelf... Of bekijk het anders: de evolutie ervan. We ontwikkelen, maar a. niet altijd ten goede en b. altijd iets kwijtrakend. En in dit geval zou ik zeggen, we raken iets ongecompliceerds kwijt. Vaak raken we ook het "samen" kwijt en resteert er alleen een "ik". Poëzie kan zowel de beelden, dat samen als dat ik vasthouden en verrrijken!!
Mooi inderdaad, de vergankelijkheid van gebaren, taal, onszelf... Of bekijk het anders: de evolutie ervan. We ontwikkelen, maar a. niet altijd ten goede en b. altijd iets kwijtrakend. En in dit geval zou ik zeggen, we raken iets ongecompliceerds kwijt. Vaak raken we ook het "samen" kwijt en resteert er alleen een "ik". Poëzie kan zowel de beelden, dat samen als dat ik vasthouden en verrrijken!!
Een woord is meer dan letters
Gebaren
Dat mijn overgrootvader op straat als groet
even de rand van zijn hoge hoed beroerde
en elke avond op de trap de kaarsvlam
met zijn hand tegen tocht behoedde
terwijl zijn vrouw zo elegant haar lange
rokken ruisend over de treden tilde.
En hoe wij dag na dag met vergelijkbare
onachtzaamheid de gordijnen sluiten, een
bladzij van een boek omslaan, een fles
ontkurken. Tot ook al dit wereldwijde,
tot vervelens toe herhaalde, geruisloos
verdwijnt in het museum van Vergeten Gebaren.
Marc Tritsmans
Uit: Oog van de tijd,
Lannoo, Tielt 1997
Een gedicht over 'kleine dingen', gebaren in dit geval.
Maar ze zijn kenmerkend voor een 'epoque'. Ze lijken er altijd geweest en ook te zullen blijven.
Niet dus.
Een gedicht over tijdelijkheid, vergankelijkheid, vanuit een origineel gezichtspunt.
De eerste strofe is één lange zin, maar vloeiend en ritmisch.
Ook heel klankrijk vind ik dit gedicht ( herhaling van oe in hoed beroerde, alliteratie in rokken ruisend, de ij in de tweede strofe...).
Ook de tegenstelling tussen de 'ruisende' rokken en het 'geruisloos' verdwijnen van zoveel gebaren valt op.
Het gedicht eindigt m.i. verrassend en origineel met 'het museum van Vergeten Gebaren'.
Mooi toch.
mira
Ik vind het een prachtig gedicht.
Net als mira viel me hoed beroerde op en ruisende rokken/geruisloos.
Zeker in verband met de vergeten gebaren, je zou haast zeggen ook vergeten woorden. Het woord beroeren wordt ook niet veel meer gebruikt. Ook behoeden (hoed!) is zo'n 'vergeten' woord .
Daarna de strofe waarin het over het heden gaat. Bladzijde omslaan, fles ontkurken, gordijnen dichtdoen. Wanneer zullen die handelingen tot de vergeten gebaren horen?
Misschien is het niet eens zo ver weg, gezien de opkomst van de e-reader, luxaflex/rolgordijnen, draaidoppen enz.
Mooi gedicht dat nostalgie oproept en tot nadenken stemt.
Dettie
Net als mira viel me hoed beroerde op en ruisende rokken/geruisloos.
Zeker in verband met de vergeten gebaren, je zou haast zeggen ook vergeten woorden. Het woord beroeren wordt ook niet veel meer gebruikt. Ook behoeden (hoed!) is zo'n 'vergeten' woord .
Daarna de strofe waarin het over het heden gaat. Bladzijde omslaan, fles ontkurken, gordijnen dichtdoen. Wanneer zullen die handelingen tot de vergeten gebaren horen?
Misschien is het niet eens zo ver weg, gezien de opkomst van de e-reader, luxaflex/rolgordijnen, draaidoppen enz.
Mooi gedicht dat nostalgie oproept en tot nadenken stemt.
Dettie
Naast wat hierboven zo goed werd uitgelegd, viel me ook "met vergelijkbare onachtzaamheid" op.
Alhoewel de gebaren uit de vroegere tijd met een zekere behoedzaamheid (zie het "voorzichtige" woord "beroerde" en ook "behoedde"), werden die met vanzelfsprekendheid gedaan, zoals ook de opgesomde gebaren van deze tijd als vanzelfsprekend worden gedaan, vandaar dat "met vergelijkbare onachtzaamheid".
Goed gevonden is dat!
Pieter schreef:
Evenals Rob heb ik nog nooit van een ereader gehoord (ik las: ere-ader ). Wat mag dat wel zijn?
Tiba.
Alhoewel de gebaren uit de vroegere tijd met een zekere behoedzaamheid (zie het "voorzichtige" woord "beroerde" en ook "behoedde"), werden die met vanzelfsprekendheid gedaan, zoals ook de opgesomde gebaren van deze tijd als vanzelfsprekend worden gedaan, vandaar dat "met vergelijkbare onachtzaamheid".
Goed gevonden is dat!
Pieter schreef:
En toen Marc Tritsmans dit schreef hij nog nooit van een ereader had gehoord.
Evenals Rob heb ik nog nooit van een ereader gehoord (ik las: ere-ader ). Wat mag dat wel zijn?
Tiba.
Een e-reader is een soort computerboek. Je kunt dan boeken downloaden tegen betaling als je een e-reader hebt. Op zo'n ding kun je heel veel boeken opslaan, een boekenkast wordt min of meer overbodig
Hier heb je een link http://www.ereaders.nl/
dettie
Hier heb je een link http://www.ereaders.nl/
dettie
-
- Berichten: 30
- Lid geworden op: Wo Jan 27, 2010 07:30
- Locatie: Gouda
- Contact:
Wie is er online
Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 59 gasten