H. Marsman (1899-1940) (ja)

Van Marcel van Maele t/m Roger Nupie
tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

H. Marsman (1899-1940) (ja)

Berichtdoor tiba » Ma Jul 13, 2009 14:43

H. Marsman overleed in 1940.
Zijn gedichten mogen dus nog niet op Leestafel, wel volgend jaar, dan is hij 70 jaar geleden overleden.

Toch even dit item aangemaakt en de beginregels geplaats van een gedicht uit "raad de dichter":

Wie schrijft, schrijv' in den geest van deze zee
of schrijve niet; hier ligt het maansteenrif
dat stand houdt als de vloed ons overvalt

Van Marsman mag dus vanaf juni volgend jaar meer geplaatst worden.

Tiba.

leni
Berichten: 76
Lid geworden op: Zo Feb 08, 2009 18:53
Locatie: Portugal

Berichtdoor leni » Di Jul 14, 2009 22:31

Hij was mijn grote God..toen ik 12-13 was..
'Ik lig zwaar en verminkt in een hoek van de nacht, weerloos en blind, ik wacht..'
ik weet eigenlijk niet waarom ik dat mooi vond maar ik hoor mezelf nog altijd die zin herhalen.
O que for quando for, é que será o que é (F. Pessoa)

mira
Berichten: 616
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 20:10

Berichtdoor mira » Wo Jul 15, 2009 18:50

Je was nog heel jong, Leni, om zo'n zware gedichten te smaken.

mira

leni
Berichten: 76
Lid geworden op: Zo Feb 08, 2009 18:53
Locatie: Portugal

Berichtdoor leni » Wo Jul 15, 2009 22:04

O, maar ik voelde me niet jong hoor..ik kende toen ook al uit mijn hoofd Ballade van de dingen die niet overgaan.; van Weremeus Buning.;
De geur van diepe bossen na de regen , de geur van water en van roestbruin hout, de geur van 't paard dat men het liefst mag rijden en van het donker haar waarvan men houdt..(ik ben nu zelf verbaasd dat dit nog uit mijn ver geheugen terugkomt..ik kan zelfs niet controleren of het klopt ik heb deze tekst al jaren niet meer..)Ik won in '61 een voordracht- wedstrijd met dit lange gedicht. (ik was toen 13)
O que for quando for, é que será o que é (F. Pessoa)

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Wo Jul 15, 2009 22:50

Hier een link naar het gedicht van W. Buning:
"ballade van de dingen die niet overgaan":

http://blog.seniorennet.be/talimlake/archief.php?ID=8

Tiba.

leni
Berichten: 76
Lid geworden op: Zo Feb 08, 2009 18:53
Locatie: Portugal

Berichtdoor leni » Do Jul 16, 2009 09:59

Ha ha..op het seniorennet natuurlijk daar hoor ik ook thuis..Bedankt Tiba.
O que for quando for, é que será o que é (F. Pessoa)

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Wo Feb 24, 2010 18:35

Hendrik Marsman is 70 jaar geleden overleden, zijn gedichten mogen volgens mij dus nu op Leestafel.

Tiba.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Wo Feb 24, 2010 20:58

Ik heb ja achter zijn naam gezet tiba, goed dat je het even meldt.

Dettie

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Wo Feb 24, 2010 21:19

:lol:

PieterD
Berichten: 505
Lid geworden op: Zo Feb 15, 2009 10:15
Locatie: Den Bosch

Berichtdoor PieterD » Wo Feb 24, 2010 22:11

Goed nieuws Tiba. Bedankt. Pieter

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Vr Mar 19, 2010 10:58

Heerser

Hij schreed
en ruimte was hem soepel kleed
aan 't koele lijf.

de gladde luchten spatten uit elkander
en rode sterren walmden àl hun wonder
in wankelenden nacht.

hij schreed
en ruimte brak aan zijn metalen tred
en lucht verkromp voor zijn doorzengden zucht.

leven was enkle vlokken violette geur.

hij at
en aarde trok haar gillende spiralen
door schrompelenden nacht:
hij had geproefd.

hij stond
atoom en kosmos beide,
en heersend was in ertsen greep
over den werveldans der elementen
d'ivoren glimlach van den stille knaap.

H. Marsman

Tiba (moet nog zoeken uit welke bundel)

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Vr Mar 19, 2010 21:49

Bovenstaand gedicht heb ik geplaatst omdat ik het nog las op school.
Het sprak me toen enorm aan omdat ik het toen "modern" vond.
Van de uitleg van mijn lerares herinner ik me niet veel, ik dacht dat ik die nogal verwarrend vond (ik moet toen +/- zestien jaar geweest zijn), en dat ik vond dat ze meer moest verklaren, want ik snapte het niet helemaal, en haar uitleg voldeed me niet volledig.
Wel herinner ik me nog dat ze het over het vitalisme van de dichter had, en dat bij 'hij at' en "hij had geproefd" de vergelijking gemaakt werd met het bijten in een appel.
Maar waarom over "een heerser" schrijven, is er een bepaald iemand mee bedoeld? Ik geloof niet dat er daarover iets gezegd werd, maar het kan ook aan mijn falend geheugen liggen....
In elk geval toch een pluim voor de lerares die dat gedicht toen onder de aandacht bracht zodat het steeds is blijven hangen.

Tiba.

PieterD
Berichten: 505
Lid geworden op: Zo Feb 15, 2009 10:15
Locatie: Den Bosch

Berichtdoor PieterD » Za Mar 20, 2010 08:12

Tiba Het is van belang te weten wanneer M. dit gedicht schreef. en of hij zichzelf zag als de heerser of heersend of dat hij een ander op het oog had. Ik denk het eerste vanwege de laatste regel. Verder is het een typisch bombastisch gedicht uit die tijd (rond 1930 denk ik) dat nu een beetje lachwekkend overkomt.
Gelukkig is Marsman meer bekend om zijn "Denkend aan Holland....".
Ben benieuwd wat je nog meer van hem gaat plaatsen.
Pieter

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Mar 20, 2010 10:17

Het gedicht komt uit de bundel: Eerste periode (1919-1926) Tiba.

Uit zijn biografie blijkt dat 'Heerser' rond 1920 geschreven moet zijn.

Onder de titel “Brieven aan die zeer ver en zeer nabij is”
verscheen een handschriftenuitgave van enkele pagina’s in 1920.

De colofon vermeldde:

“Deze enige handschriftenuitgave der Brieven bestaat uit vijfentwintig exemplaren.”

Er werd slechts één exemplaar van de Brieven verkocht.
Daarom kwam het goed uit, dat niet alle vijfentwintig exemplaren waren vervaardigd.

In die tijd ontmoette Marsman Jan Havermans.
Deze zou enkele gedichten in hout snijden voor een luxe editie. Toen er echter niets van deze uitgave terecht kwam, opperde Havermans het plan, het grootser aan te pakken en meer gedichten volgens hetzelfde procédé uit te geven, waaronder: ’Vrouw’, ‘Heerser’, ‘Schaduw’, ‘Brieven’ en ‘Triptiek’.


Waarom vind je dit gedicht bombastisch en waarom lachwekkend overkomen Pieter?

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Mar 20, 2010 10:28

Afbeelding
Zou het gedicht over (het beeld van) Jupiter kunnen gaan tiba?

Hij was heerser over hemel en de Goden, de god van de donder, de bliksem en de Romeinse staat en van alle mensen. Bij belangrijke (politieke) beslissingen ging men eerst naar de tempel van Jupiter om raad te vragen.

Als ik het gedicht zo lees gaat het over het bliksemen, het verzengen de aarde, de schroeilucht enz.

Ik kan er helemaal naast zitten natuurlijk maar dit kwam als eerste bij me op.

Dettie

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Za Mar 20, 2010 12:35

Ik heb geen idee over wie het gaat, Dettie.
Aan Jupiter had ik helemaal niet gedacht.

Op mij komt het over alsof het over een denkbeeldig iemand gaat.
De laatste regel "ivoren glimlach van den stillen knaap" zou er misschien toch kunnen op wijzen dat hij een beeld voor ogen heeft.

Tiba.

PieterD
Berichten: 505
Lid geworden op: Zo Feb 15, 2009 10:15
Locatie: Den Bosch

Berichtdoor PieterD » Za Mar 20, 2010 14:15

tiba schreef:Heerser

Hij schreed
en ruimte was hem soepel kleed
aan 't koele lijf.

de gladde luchten spatten uit elkander
en rode sterren walmden àl hun wonder
in wankelenden nacht.

hij schreed
en ruimte brak aan zijn metalen tred
en lucht verkromp voor zijn doorzengden zucht.

leven was enkle vlokken violette geur.

hij at
en aarde trok haar gillende spiralen
door schrompelenden nacht:
hij had geproefd.

hij stond
atoom en kosmos beide,
en heersend was in ertsen greep
over den werveldans der elementen
d'ivoren glimlach van den stille knaap.

H. Marsman

Tiba (moet nog zoeken uit welke bundel)


Bedankt, Dettie, voor je informatie. Het zou idd. goed over een god kunnen gaan. Als je dit gedicht leest dan denk ik meteen aan een sprekerd van meer dan 50 jaar geleden. Wat ik al eerder schreef: bombastisch. Synoniemen zijn: overdreven, ronkend, gezwollen. Veel gezochte bijvoegelijke naamwoorden. Gelukkig waren er toen al veel dichters die het veel soberder deden. En lachwekkend? Ja, mensen die overdrijven om indruk te maken vind ik altijd een beetje lachwekkend. Wat denk je van: de rode sterren walmden in wankelende nacht? Gillende spiralen door schrompelende nacht?
Pieter

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Mar 20, 2010 14:43

PieterD schreef:
Bedankt, Dettie, voor je informatie. Het zou idd. goed over een god kunnen gaan. Als je dit gedicht leest dan denk ik meteen aan een sprekerd van meer dan 50 jaar geleden. Wat ik al eerder schreef: bombastisch. Synoniemen zijn: overdreven, ronkend, gezwollen. Veel gezochte bijvoegelijke naamwoorden. Gelukkig waren er toen al veel dichters die het veel soberder deden. En lachwekkend? Ja, mensen die overdrijven om indruk te maken vind ik altijd een beetje lachwekkend. Wat denk je van: de rode sterren walmden in wankelende nacht? Gillende spiralen door schrompelende nacht?
Pieter


Ik vind het juist wel mooi wat jij 'bombastisch' noemt. Vergeet niet dat het 1920 was. Dat is bijna 100 jaar geleden. Ik vind de taal van toen eleganter dan de botte taal van nu. Het 'zong' toen meer.

Ik kwam verder op het gedicht te kijken en dacht, stel dat het (het beeld) Jupiter is, klopt het dan? Hij was de heerser.


Heerser

Hij schreed
en ruimte was hem soepel kleed
aan 't koele lijf.


Als je het beeld bekijkt dan droeg hij een soepel kleed. Het koele lijf kan voor marmer staan.

de gladde luchten spatten uit elkander
en rode sterren walmden àl hun wonder
in wankelenden nacht.


Jupiter is de god van donder en bliksem
gladde luchten spatten uit elkaar door die bliksem enz.

Later gaat het over de elementen en de gillende spiralen lijken me de bliksemflitsen.

doorzengende zucht kan de donder zijn... of ingeslagen bliksem.

Dit zie ik er zo'n beetje in.

Ik ga even niet verder 'analyseren' omdat het anders zo pertinent lijkt zoiets als 'zo is het en niet anders' en dat bedoel en wil ik niet.

Ik ben juist heel benieuwd wat anderen in dit gedicht zien.

Dettie

PieterD
Berichten: 505
Lid geworden op: Zo Feb 15, 2009 10:15
Locatie: Den Bosch

Berichtdoor PieterD » Za Mar 20, 2010 15:18

IK denk dat je helemaal gelijk hebt, Dettie. Alleen over de stijl verschillen we van smaak. En de taal van tegenwoordig hoeft toch niet bot te zijn?
Pieter

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Za Mar 20, 2010 17:51

http://gaingate.com/tmlibrary/marsman.htm

Een heel uitgebreide site over Marsman!

Tiba.

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Za Mar 20, 2010 18:01

In bovenstaande site lees ik over de eerste periode van Marsman dichterschap.

Hier wordt de invloed van A. Roland Holst merkbaar: een ontvluchten aan tijd en ruimte.
Een levensdrift om zich van het heelal meester te maken bevangt hem.

heerser & vreemdeling


en ook:

In plaats van de natuur koos Marsman de Kosmos.
Deze wilde hij omvatten en beheersen en in zijn vaart,
bruisend en kolkend als een wilde stroom,
hoopte hij,
de jongeren mee te sleuren,
weg uit de amorfe massa



Ik twijfel nog altijd of het over Jupiter gaat, Dettie, al zou het wel kunnen.
Ik denk dat het eerder te maken heeft met een soort kosmisch gevoel en een heerser die de hele kosmos beheerst.

Tiba.

PieterD
Berichten: 505
Lid geworden op: Zo Feb 15, 2009 10:15
Locatie: Den Bosch

Berichtdoor PieterD » Zo Mar 21, 2010 10:50

Ik vond op de door Tiba getipte sites het volgende gedicht. Heeft volgens mij verwantschap met het vorige.
Pieter


Eeuwen wentelden hun volheid samen:
zijn fundament;
nauw kon hun denkgedrocht omvamen
zijn schedeltent.

haren sloegen hun vlag langs den hemel:
bepantsering;
scherp was zijn lijf, geel en vermetel,
dat dansen ging.

maar hij, blonde boorling der zwellende jaren,
hij tartte nacht
en vlocht het ruige duister samen met zijn haren
tot veilige vacht.

zoo, schragend geleund in de nis der kimmen,
zuigende schacht,
zag hij ellende den hemel beklimmen:
zijn eerste wacht.

H. marsman

Over wie gaat dit? Ik heb zelf geen idee. Pieter

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Zo Mar 21, 2010 11:25

PieterD schreef:Ik vond op de door Tiba getipte sites het volgende gedicht. Heeft volgens mij verwantschap met het vorige.
Pieter


Eeuwen wentelden hun volheid samen:
zijn fundament;
nauw kon hun denkgedrocht omvamen
zijn schedeltent.

haren sloegen hun vlag langs den hemel:
bepantsering;
scherp was zijn lijf, geel en vermetel,
dat dansen ging.

maar hij, blonde boorling der zwellende jaren,
hij tartte nacht
en vlocht het ruige duister samen met zijn haren
tot veilige vacht.

zoo, schragend geleund in de nis der kimmen,
zuigende schacht,
zag hij ellende den hemel beklimmen:
zijn eerste wacht.

H. marsman

Over wie gaat dit? Ik heb zelf geen idee. Pieter


Het gedicht heeft de titel Verhevene Pieter.

en het komt uit Verzameld werk Deel 1: Poëzie.
Querido Amsterdam/Bilthoven, 1938.


Misschien kun je nu proberen er achter te komen Pieter waar het gedicht over gaat nu je de titel weet.
Ik heb helaas nauwelijks tijd of energie momenteel om er uitgebreid op in te gaan.

Dettie

PieterD
Berichten: 505
Lid geworden op: Zo Feb 15, 2009 10:15
Locatie: Den Bosch

Berichtdoor PieterD » Zo Mar 21, 2010 14:02

Eerlijk gezegd gaat het ver boven mijn schedeltent.
Pieter

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Zo Mar 21, 2010 19:36

:lol: :lol:


Terug naar “Gedichten M-N”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 6 gasten