Roland Jooris (ja)

Van Jan Hanlo t/m Roberto Juarroz
Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Feb 13, 2009 15:56

Geplaatst: 08 okt 2008 05:53 pm

'zich uitschuren' = tot de kern komen
ik denk dat je dat goed gezien hebt, Dettie.

De laatste regel blijft voor mij toch nog wazig.

mira

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Feb 13, 2009 15:57

Geplaatst: 09 okt 2008 07:19 am

Als je eenmaal tot de kern komt dan is die vaak ontluisterend. Niet meer omgeven door versluierende dingen of gedachten.
Net als die rijke persoon die alles heeft aan bezit en denkt dat in dat bezit het geluk zit.
De waarheid, de kern, is voor diegene ontluisterend.

Ik denk dat de dichter die tot de kern wilde komen ook de pure rauwe waarheid ontluisterend vond.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Feb 13, 2009 15:57

Geplaatst: 18 dec 2008 02:01 pm

Landschap

Je ziet het
aan het gras
dat verkleurt,
aan wat ritselt
en reuzelt in de nevel,
aan de aarde die
er vager bij ligt,

je merkt het
aan de lucht
die verschaalt,
aan wat vlamt en
knettert op het veld,
aan de rook die
als verdoofd
boven het landschap
blijft hangen,

je wilt het nog
wat langer laten
duren, iets vasthouden,
het ijler geworden licht
dat nauwelijks de zon
doorlaat, de bijna lege
akkers, het zwijgen
waarin iets naar beneden
dwarrelt, waarin een
takje zich gemakkelijk
laat breken

alles aarzelt
voor het Definitieve

Roland Jooris
Uit:Gedichten 1958-1978
Uitg. Lotus, antwerpen, 1978

mira

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Feb 13, 2009 15:58

Geplaatst: 18 dec 2008 06:21 pm

Mooi gedicht, Mira

Heel apart is:

het ijler geworden licht
dat nauwelijks de zon
doorlaat,


En wat is reuzelen?

Pieter
_________________
"Hoed u voor de literatuur. Gebruik de woorden die het eerst bij je opkomen" J.P. Sartre

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Feb 13, 2009 15:58

Geplaatst: 18 dec 2008 06:57 pm

Even opgezocht, want ik kende het ook niet, het is een synoniem voor ritselen.
Klinkt wel mooi.
Misschien een klanknabootsing?? 'Ritselen' zelf misschien ook.

mira

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Feb 13, 2009 15:59

Geplaatst: 18 dec 2008 09:51 pm

Ik vind het een prachtig gedicht, het geeft mooi de herfsttijd vlak voor het beginnen van de winter weer.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Feb 13, 2009 15:59

Geplaatst: 18 dec 2008 11:01 pm

Ja, zo zie ik het ook.

Wat me ook opvalt: die eenvoud, het sobere, haast minimalistische.
Bijna zou men denken, niet zo moeilijk. Bedrieglijke gedachte.

Juist dat uitpuren van een beeld, een schilderij in woorden, taal die vastlegt wat er kleurt, knettert, ritselt, reuzelt, het breken van een takje...zuivere natuurbeschrijving.

En toch, het zwijgen, de aarzeling voor het Definitieve, hier gaat de dichter verder, de natuur staat op zichzelf, maar de mens, hij is er ook nog.

mira

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Feb 13, 2009 16:00

Geplaatst: 18 dec 2008 11:27 pm

Wat me ook opvalt: die eenvoud, het sobere, haast minimalistische.



Ja dat is zowat het handelsmerk van Roland Jooris.


Het volgende vind ik knap:

het zwijgen
waarin iets naar beneden
dwarrelt, waarin een
takje zich gemakkelijk
laat breken


het zwijgen... waarin een takje zich gemakkelijk laat breken

heel stil moet het dan zijn... je hoort het takje bijna breken, al gebruikt hij het woord "horen" of "geluid" niet.
Knap!

Tiba.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Wo Jul 22, 2009 11:30

Hommage

het kantelt niet
al valt het schuin
naar binnen

het kwettert
een dakvenster
luid

het verbrijzelt
in toetsen
en schuift

langs de harde rand
van de dingen:

muur, tegel
ruit

in een driehoek
van stilstand
verspringen

lijn
die een rietstengel
fluit

Roland Jooris
Uit: Akker
Lannoo 1982

Dit vind ik een moeilijk maar mooi gedicht.
Een hommage aan wat? Een dakraam?

Het kantelt niet al valt het schuin naar binnen zou op een dakraam kunnen wijzen.

Het kwettert een dakvenster luid.
Als het raam open staat hoor je de vogels?

Maar dan kom ik in de problemen...

het verbrijzelt
in toetsen
en schuift


Een kapot raam? De scherven in het raam lijken op toesten?

en

lijn
die een rietstengel
fluit


kan ik helemaal niet plaatsen.

Toch vind ik het wel een erg mooi gedicht vooral door zijn schijnbare eenvoud.

Dettie

mira
Berichten: 616
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 20:10

Berichtdoor mira » Wo Jul 22, 2009 12:59

Ik dacht eerst aan het licht of een lichtstraal/zonnestraal.
Maar het heeft ook iets met geluid te maken, het kwettert.
Slaat dat dan misschien op vogels die kwetteren op het dak bij het eerste licht?

mira

PieterD
Berichten: 505
Lid geworden op: Zo Feb 15, 2009 10:15
Locatie: Den Bosch

Berichtdoor PieterD » Wo Jul 22, 2009 18:46

Dit gaat volgens mij over het geluid van een zangvogel dat hij hoort door een dakraam. De verbrijzelde toetsen, het fluiten op een rietstengel etc. zijn associaties die hij krijgt door de zang te ontleden op een "dichterlijke" manier. De driehoek wijst op de doorsnede van een zolderkamer.
Pieter

mira
Berichten: 616
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 20:10

Berichtdoor mira » Wo Jul 22, 2009 19:55

Over de concrete gegevens zij we het eens:
dakvenster, vogelgekwetter, luid,..
Voeg daarbij mysterieuze elementen:
verbrijzelen, in toetsen, een driehoek van stilstand, lijn...enfin, de rest van het gedicht.
Komt daarbij de titel: hommage
Inderdaad niet zo voor de hand liggend voor een dakraam.

Het geheel doet me denken aan een schilderij, vooral verwijzingen als: lijn, schuin, andere visuele beelden...
Is dit misschien een hommage aan een schilder?
En het geluid? Staat er misschien een vogel op het schilderij, en laat de dichter zijn verbeelding spreken?
De schilder Roger Raveel verwerkte een heus vogelkooitje in een schilderij, begin ik nu te twijfelen of er echte vogels inzaten, ik dacht het wel.

Ik wil direct deze theorie ontkrachten, want één element ontbreekt, kleur.
In het geval van Raveel mis ik het groen en het geel. Al heeft hij ook minder kleurrijke schilderijen.

Ter afsluiting:
Roland Jooris is een schilder met woorden.

Héhé.

mira
Laatst gewijzigd door mira op Wo Jul 22, 2009 22:46, 1 keer totaal gewijzigd.

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Wo Jul 22, 2009 20:30

Ook even een poging:

Volgens mij gaat het toch over het licht dat door een dakvenster valt,
wss. is door dat licht een vogel goed te zien, en vandaar "het (licht) kwettert, ipv de vogel kwettert.
Dat het om een schilderij zou gaan, waarop dit uitgebeeld is, vind ik heel goed gevonden, en mss. wel van Raveel, want over zijn schilderijen schreef R. Jooris een aantal gedichten.

Tiba.

mira
Berichten: 616
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 20:10

Berichtdoor mira » Wo Jul 22, 2009 20:51

Hé, Tiba
Ik heb dit intuïtief geschreven.
Wat raar dat ik aan Raveel dacht.
Wist ook niet (of niet meer?) dat R. Jooris over de schilderijen van Raveel gedichten had geschreven.


Het weer wordt nu onheilspellend. Ik sluit alles af.

mira

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Wo Jul 22, 2009 21:35

Dit vond ik op internet

Behalve poëzie publiceerde Jooris vooral over moderne beeldende kunst. Als woordvoerder van de Nieuwe Visie-beweging, met kunstenaars als Roger Raveel, Renier Lucassen, Raoul de Keyser en Etienne Elias, schreef hij teksten voor catalogi en essays voor literaire tijdschriften. Voorts ontstonden uit de samenwerking de zgn. `schilderij gedichten'.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Do Jul 23, 2009 11:01

Afbeelding

Zou dit schilderij bedoeld worden, links op de muur lijkt wel op een rietfluitje

Afbeelding

Hommage

het kantelt niet
al valt het schuin
naar binnen

het kwettert
een dakvenster
luid

het verbrijzelt
in toetsen
en schuift

langs de harde rand
van de dingen:

muur, tegel
ruit

in een driehoek
van stilstand
verspringen

lijn
die een rietstengel
fluit

Dettie

PieterD
Berichten: 505
Lid geworden op: Zo Feb 15, 2009 10:15
Locatie: Den Bosch

Berichtdoor PieterD » Do Jul 23, 2009 12:18

Hier is ook een driehoek te zien, Dettie, maar slechts met twee zijden.
Pieter

mira
Berichten: 616
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 20:10

Berichtdoor mira » Do Jul 23, 2009 12:24

Zou kunnen, Dettie.
De plankenvloer doet ook wat aan pianotoetsen denken.
Alleen lijkt me dit geen echt dakvenster.

Het is wellicht een zicht op de tuin van Raveel, met die paal erin, vele malen geschilderd.

mira

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Do Jul 23, 2009 12:57

PieterD schreef:Hier is ook een driehoek te zien, Dettie, maar slechts met twee zijden.
Pieter


Afbeelding

In het raam zie je rechtsboven een driehoek Pieter

muur, tegel
ruit


Dit gaf voor mij de doorslag. In het raam zie je een tegel.

het verbrijzelt
in toetsen
en schuift

langs de harde rand
van de dingen:

muur, tegel
ruit

in een driehoek
van stilstand
verspringen

lijn
die een rietstengel
fluit


In het raam zie je een 'toets' die doorloopt in de muren
links zie je de lijn de 'rietstengel'
rechts zie je de driehoek (niet sluitend) die uitloopt/uitmond in een lijn (stilstand)

Dettie


Terug naar “Gedichten H-I-J”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 17 gasten