Goethe - Romeinse Elegiëen

Leestafelleden vertalen gedichten uit het Duits
Lezer100
Berichten: 154
Lid geworden op: Do Aug 05, 2010 10:35
Locatie: Vlaanderen
Contact:

Goethe - Romeinse Elegiëen

Berichtdoor Lezer100 » Di Aug 31, 2010 11:37

De originele teksten van de elegiëen vinden jullie hier. Ik zeg wel origineel, maar eigenlijk zijn het een beetje gekuiste versies. De gedichten zijn geïnspireerd door de avontuurtjes die Goethe in Italië had.

http://gutenberg.spiegel.de/?id=5&xid=864&kapitel=1&cHash=cf3ec0430d2#gb_found

Lezer100

Lezer100
Berichten: 154
Lid geworden op: Do Aug 05, 2010 10:35
Locatie: Vlaanderen
Contact:

Elegie 4

Berichtdoor Lezer100 » Di Aug 31, 2010 11:39

Vertaling door Lezer100

Vroom zijn wij minnaars, stil vereren wij alle demonen,
en wensen ons deze god of godin toegewijd.
En zo lijken wij op jullie, o Romeinse overwinnaars ! Goden
van alle volkeren der aarde bieden jullie een woning aan,
zijn ze door Egyptenaren uit zwarte, strenge basalt,
of door een Griek uit wit, bekoorlijk marmer gevormd.
Toch verdriet het geen der eeuwigen, wanneer wij
één der goddelijken met kostelijk wierook overstrooien.
Ja, wij bekennen het jullie graag : onze gebeden,
onze diensten blijven aan één bijzonder gewijd.
Schalks, monter en ernstig vieren wij geheime feesten,
en het zwijgen past alle ingewijden.
Vooraleer wij zelf aan de hielen door gruwelijke daden
ons de Erinnyen lokten, waagden wij het eerder, Zeus’
harde straffen aan het rollende wiel en aan de rotsen te dulden,
dan ons aan de aantrekkelijke dienst van ons gemoed te onttrekken.
Deze godin heet gelegenheid ; leer ze kennen !
Zij verschijnt jullie vaak, altijd in een andere gedaante.
De dochter van Proteus kon het zijn, bij Thetis verwekt,
wiens veranderende list vele helden bedroog.
Zo bedriegt nu de dochter de onervarene, de idioot ;
sluimerenden houdt zij voor de gek, wakenden vliegt zij voorbij ;
graag geeft ze zich over aan de snelle, daadkrachtige man.
Deze vindt zij mak, spelend en teder en liefelijk.
Ooit verscheen ze ook aan mij, een bruinig meisje, de haren
vielen haar donker en rijk over het voorhoofd,
korte lokken krulden zich om haar sierlijk halsje,
ongevlochten haar krulde op van haar schedel.

En ik miskende haar niet, en greep de vluchtende ; liefelijk
schonk zij al snel mij leerzaam omarming en kus terug.
O, hoe gelukkig ik was ! – Doch stil, deze tijd is voorbij,
en omwonden ben ik, Romeinse vlechten, door jullie.

Lezer100
Berichten: 154
Lid geworden op: Do Aug 05, 2010 10:35
Locatie: Vlaanderen
Contact:

Elegie 13

Berichtdoor Lezer100 » Zo Jun 19, 2011 10:13

Vertaling door Lezer100

Amor blijft een schelm, en wie hem vertrouwt, wordt bedrogen !
Huichelend kwam hij naar mij : “Ditmaal slechts vertrouw mij nog.
Ik meen het ernstig met jou : jij hebt je leven en je poëzie,
ik erken het, dankbaar, en vereer het.
Zie, jou ben ik nu zelfs naar Rome gevolgd ; ik zou
je in vreemde oorden graag wat prettigs bezorgen.
Elke reizende klaagt, dat hij slecht onthaal vindt,
wie door Amor aanbevolen wordt, die wordt kostelijk onthaald.
Jij bekijkt met verbazing de ruïnes van oude gebouwen
en doorkruist met zin deze geheiligde ruimte.
Jij vereert nog meer de waardevolle resten van de beelden
van menig kunstenaar, die ik steeds in de werkplaats bezocht.
Deze figuren, ik vormde ze zelf ! Vergeef mij, ik bluf
dit maal niet ; je geeft toe, dat wat ik je zeg, waar is.
Nu jij me achtelozer dient, waar zijn de mooie figuren ;
waar de kleuren, de glans van je uitvindingen naar toe ?
Denk jij nu opnieuw te vormen, o vriend ? De school der Grieken
Bleef nog open, de deur werd door de jaren niet gesloten.
Ik, de leraar, ben eeuwig jong, en houd van de jongen.
Vroegrijp houd ik niet van jou ! Monter ! Begrijp me wel !
Was de antieke oudheid nog nieuw, toen die gelukkigen leefden !
Leef gelukkig, en zo leeft de voortijd in jou !
Onderwerpen voor een lied, waar vind je ze ? Ik moet ze je geven,
en de hogere stijl leert de liefde je slechts.”
Aldus sprak de sofist. Wie zou hem tegenspreken ? en jammer genoeg
ben ik gewend te volgen, wanneer de gebieder gebiedt. –
Nu, verraderlijk houdt hij zijn woord, geeft onderwerpen voor gezangen,
ach, en rooft hij mij de tijd, kracht en bezinning tegelijk ;
blik en handdruk, en kussen, gemoedelijke woordjes,
lettergrepen van kostelijke zinnen wisselt een minnend paar.
Dan wordt lispelen tot geklets, wordt stotteren een liefelijk gesprek :
zo’n hymne weerklinkt zonder prosodische maat.
Jou, Aurora, hoe kende ik je anders dan als vriendin van de muzen ?
Heeft Amor, de lichtzinnige, ook jou, Aurora, verleid ?
Je verschijnt me nu als zijn vriendin, en wekt
mij aan zijn altaar weer voor een feestelijke dag.
Vind ik de volheid van lokken aan mijn boezem ! het hoofdje
rust en drukt op de arm, die zich slingert om de hals.
Wat een vreugdevol ontwaken ontvingen jullie, rustige uren,
voor mij het monument van de lust, die ons in slaap wiegde ! –
zij beweegt zich sluimerend, en zinkt weg in de breedte van het bed,
weggedraaid ; en toch blijft haar hand in mijn hand.
Hartelijke liefde verbindt ons steeds en trouw verlangen,
en de wissel behield slechts de begeerte voor zich.
Een druk van de hand, ik zie de hemelse ogen
weer open. – O neen ! laat mij op de vorm rusten !
Blijf gesloten ! jullie verwarren mij, en maken mij dronken, jullie beroven
mij te vroeg van het stille genot van een zuiver aanschouwen.
Deze vormen, zo groot ! hoe edel zijn de leden !
Sliep Ariadne zo mooi, dat je kon vluchten, Theseus ?
Een enkele kus voor deze lippen ! O Theseus, scheid nu !
Kijk haar in de ogen ! Zij ontwaakt ! – Eeuwig houdt zij je nu vast.
Lezer100

LiteratuurDuits
Berichten: 1
Lid geworden op: Vr Dec 23, 2016 20:26

Re: Goethe - Romeinse Elegiëen

Berichtdoor LiteratuurDuits » Vr Dec 23, 2016 20:53

Ik heb 2 vertaalfouten in Elegie nr. IV aangetroffen.

Römische Elegie IV - Goethe

Opmerking 1

Origineel (regel 19-20)
Tochter des Proteus möchte sie sein, mit Thetis gezeuget,
Deren verwandelte List manchen Heroen betrog.

In vertaling van Lezer100:

De dochter van Proteus kon het zijn, bij Thetis verwekt,
wiens veranderende list vele helden bedroog.

‘wiens’ moet ‘wier’ zijn, omdat het betrekking heeft op Thetis: is vrouwelijk.

Opmerking 2

Origineel (regel 24):

Dieser findet sie zahm, spielend und zärtlich und hold.

In vertaling van Lezer100

Deze vindt zij mak, spelend en teder en liefelijk.

Alsof de vrouw de man mak zou vinden! Maar het is omgekeerd.
‚dieser‘ in het origineel is mannelijk. Slaat terug op ‘Manne’ , eind vorige regel . Vertaling zou dus moeten zijn:

´Deze vindt haar mak ( . . .)´ ; dus: De man vindt de vrouw mak. Ik heb overigens de voorkeur voor ‘gedwee’, zo niet ‘gewillig’.

Ik hoop dat Lezer100 het met me eens kan zijn.

Lezer100
Berichten: 154
Lid geworden op: Do Aug 05, 2010 10:35
Locatie: Vlaanderen
Contact:

Re: Goethe - Romeinse Elegiëen

Berichtdoor Lezer100 » Do Feb 09, 2017 18:21

LiteratuurDuits schreef:
Ik hoop dat Lezer100 het met me eens kan zijn.


Volledig mee eens, LiteratuurDuits. Ik ga mijn tekst aanpassen.

Zou je de hele vertaling willen lezen ? Laat dan iets weten via een PB, dan kan ik mijn vertalingen terug inscannen. Ik heb namelijk alleen nog een hardcopy. Vermoedelijk zitten er nog wel van dit type fouten in.

Bedankt.

Roger
Lezer100

Jos
Berichten: 5
Lid geworden op: Do Mar 23, 2017 15:31

Re: Goethe - Romeinse Elegiëen

Berichtdoor Jos » Ma Mei 27, 2019 10:33

Mag ik ook wat Goethe bijdragen?

Venetiaanse epigrammen

Wenn ich den Dieben gebellt
Naar de dieven heb ik geblaft,
voor de minnaars gezwegen:
beiden haalden mij aan,
zowel meneer als mevrouw.

Dichten ist ein lustig Metier
Dichten, een lustig metier,
maar niet zonder kosten: naarmate
mijn verzenverzameling groeit,
smelten de duiten me weg.

Welch ein Wahnsinn
“Ben je krankzinnig geworden,
sukkel, weet je niets beters
te doen: een boek voor zo'n meisje?”

Stil maar, de koningen en
de groten der aarde behandel
ik later wel, als ik hun handwerk
misschien wat beter doorgrond.

Ondertussen bezing ik Bettina -
want acrobaten en dichters
zijn nauwe verwanten, voelen
zich bij elkaar op hun plaats.

Alexander und Cäsar
Dante, Homerus en Vondel
en Shakespeare en J.W. von Goethe
zouden me graag de helft
van hun dichterskrans geven

als ik ze maar één nacht
mijn legerstede zou gunnen.
Maar de stakkers, de sukkels,
Orcus heeft ze in zijn greep.

Denk daaraan vrienden, geniet
van het warme liefdesnest, voor de
onbarmhartige Lethe
je vluchtende voeten bespoelt.

Zürnet nicht ihr Frauen
Dames, kijk niet zuur omdat
wij de meisjes bewonderen, denk maar
dat u 's nachts geniet wat zij
's avonds hebben gewekt.

Heilige Leute
Heiligen, zeggen ze, hebben
een zwak voor zondaars,
en zondaressen - welaan:
precies zoals ik...

Gleich den Winken
Als een meisje dat in het
voorbijgaan je toelonkt, dat even
vriendelijk langs je arm
strijkt: zo gunt me mijn muze
kleine gedichten op reis.
En grotere gunsten? Hierna?

Arm und kleiderlos
Arm, zonder kleren was
mijn meisje toen ik haar gunst zocht.
In haar naaktheid beviel ze
me toen niet minder dan nu.

Grün ist der Boden
Groen is de vloer van mijn huis,
het zonlicht valt door de wanden.
De vogels zingen boven
het linnen plafond.

Manhaftig rijden we uit,
bestijgen Silezië's heuvels
kijken reikhalzend vooruit
naar waar Bohemen ons wacht.

Maar geen vijand vertoont zich,
geen vijand, geen vijandin -
O help me, opdat ik, als Mars
niet mee wil werken, tenminste
voor Venus het veld kan betreden.

Arjan Aaron
Berichten: 2
Lid geworden op: Do Jul 27, 2023 10:33

Re: Goethe - Romeinse Elegiëen

Berichtdoor Arjan Aaron » Do Jul 27, 2023 10:35

Hoe het werkt, hoe dan ook


Terug naar “Duitse poëzie”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 8 gasten