Wie kan mij helpen? M.Vasalis, DE DOOD

Diverse leden leggen gedichten uit en uitleg hoe je zelf gedichten kunt schrijven
Daan
Berichten: 4
Lid geworden op: Di Feb 21, 2012 19:06

Wie kan mij helpen? M.Vasalis, DE DOOD

Berichtdoor Daan » Di Feb 21, 2012 19:29

Hallo,

Ik moet voor school een gedicht analyseren/interpreteren.
Ik kom een heel eind, maar er zijn er paar dingen waar ik niet helemaal uit kom.

Het gedicht heet, de Dood, van M. versalis.


De Dood

De dood wees mij op kleine, interessante dingen:
dit is een spijker - zei de Dood - en dit een touw.
Ik zie hem aan, een kind. Hij is mijn meester
omdat ik hem bewonder en vertrouw,
de Dood.

Hij wees mij alles: dranken, pillen
pistolen, gaskraan, steile daken,
een bad, een scheermes, een wit laken
'zomaar' - voor als ik eens zou willen
de dood.

En vóór hij ging, gaf hij me nog een klein portretje...
'Ik weet niet, of je 't al vergeten was,
het komt misschien nog wel te pas
voor als je eens niet meer zou willen
sterven,
maar wie let je?'
zei de Dood


Ik heb dit gedicht geïnterpreteerd als een beschrijving van de dood door iemand met zelfmoordgedachtes. De dood wordt als persoon afgebeeld en krijgt menselijke eigenschappen: het tonen/wijzen van middelen voor zelfmoord. Dat is wat er eigenlijk in de eerste twee strofes gebeurd.

Wat ik nog niet snap is wat er in de laatste strofe aan de hand is.
Het portretje? Het portretje zou er volgens de dood voor kunnen zorgen dat als deze persoon besloten heeft door te leven als nog begint te twijfelen. Wie zou dat portretje kunnen zijn? Iemand een idee? Ik dacht als eerst aan de persoon zelf (een zelfportret), dat iemand zichzelf ziet en het dan niet meer waard vind om te leven. Of een overleden geliefde? Iemand met wie deze persoon zich kan herenigen als hij/zij dood is.

En dan is er nog de regel ''Ik zie hem aan, een kind''. Ook deze regel begrijp ik niet helemaal. Het is alsof de Dood deze persoon uitleg geeft en de persoon aandachtig luistert. Wordt hier dan de Dood vergeleken met een kind of is dat een hele vreemde interpretatie? En als dat wel zo zou kunnen zijn, waarom dan?

Alvast bedankt voor de hulp.

Daan

Lezer100
Berichten: 154
Lid geworden op: Do Aug 05, 2010 10:35
Locatie: Vlaanderen
Contact:

Re: Wie kan mij helpen? M.Vasalis, DE DOOD

Berichtdoor Lezer100 » Di Feb 21, 2012 19:51

Daan schreef:
En dan is er nog de regel ''Ik zie hem aan, een kind''. Ook deze regel begrijp ik niet helemaal. Het is alsof de Dood deze persoon uitleg geeft en de persoon aandachtig luistert. Wordt hier dan de Dood vergeleken met een kind of is dat een hele vreemde interpretatie? En als dat wel zo zou kunnen zijn, waarom dan?

Daan


Heb je deze regel al eens vanuit het standpunt van de kandidaat zelfmoordenaar bekeken, Daan ? Misschien is dit kind wel niet de Dood, maar degene die dit aardse tranendal wil verlaten. Dat past volgens mij beter in het kader van leermeester/leerling.

Ik ervaar dit gedicht als eerder ironisch bedoeld. Wat de laatste strofe alleen maar versterkt.

Of er eventueel autobiografische elementen een rol spelen, is mij niet bekend.

Uit welke bundel komt deze tekst trouwens ? Misschien dat dit ook wel een hint kan zijn naar het begrijpen van de tekst toe.
Lezer100

Daan
Berichten: 4
Lid geworden op: Di Feb 21, 2012 19:06

Re: Wie kan mij helpen? M.Vasalis, DE DOOD

Berichtdoor Daan » Di Feb 21, 2012 20:20

Bedankt voor de snelle reactie!

Oh, zo had ik hem nog niet bedacht. Je hebt gelijk. Ik dacht te makkelijk, dat het kind bij 'hem' hoorde (waar het bij staat). Het is inderdaad logischer als het kind 'het slachtoffer', de leerling is.

Het gedicht komt trouwens uit ''Parken en woestijnen''. Over de thematiek in verband met dit gedicht moet ik iets langer nadenken.

Parken en woestijnen: cultuur vs natuur, orde vs chaos, leven/vruchtbaarheid vs dood/dor/ruigheid. Als je er op die manier naar kijkt is zelfmoord op zich wel iets wat aan beide kan voldoen. Aan de ene kant heeft het iets onnatuurlijks, iets gecultiveerds (het is immers niet de manier van natuurlijk sterven, ziek worden en op je oude dag overlijden). Ook het 'lesgeven' past bij het geven van orde, terwijl de persoon in het gedicht juist zit in een periode van chaos. En dan nog de vraag over leven en dood. Wat wil deze persoon? Eigenlijk is parken en woestijnen, de tegenstrijdigheid, heel passend bij het thema van dit gedicht.

Het gedicht is zeker ironisch bedoeld. Alleen het portretje blijft voor mij een vraagteken? Misschien kan het wel gewoon op meerdere manieren geïnterpreteerd worden, maar ik zou nu toch denk ik gaan voor een overleefde geliefde (al maakt de interpretatie van een zelfportret het wel nog ironischer). Of is er nog iets heel anders mogelijk?

Lezer100
Berichten: 154
Lid geworden op: Do Aug 05, 2010 10:35
Locatie: Vlaanderen
Contact:

Re: Wie kan mij helpen? M.Vasalis, DE DOOD

Berichtdoor Lezer100 » Wo Feb 22, 2012 12:46

Daan schreef:Parken en woestijnen: cultuur vs natuur, orde vs chaos, leven/vruchtbaarheid vs dood/dor/ruigheid. Als je er op die manier naar kijkt is zelfmoord op zich wel iets wat aan beide kan voldoen. Aan de ene kant heeft het iets onnatuurlijks, iets gecultiveerds (het is immers niet de manier van natuurlijk sterven, ziek worden en op je oude dag overlijden). Ook het 'lesgeven' past bij het geven van orde, terwijl de persoon in het gedicht juist zit in een periode van chaos. En dan nog de vraag over leven en dood. Wat wil deze persoon? Eigenlijk is parken en woestijnen, de tegenstrijdigheid, heel passend bij het thema van dit gedicht.

Het gedicht is zeker ironisch bedoeld. Alleen het portretje blijft voor mij een vraagteken? Misschien kan het wel gewoon op meerdere manieren geïnterpreteerd worden, maar ik zou nu toch denk ik gaan voor een overleefde geliefde (al maakt de interpretatie van een zelfportret het wel nog ironischer). Of is er nog iets heel anders mogelijk?


Wat dacht je van de gespletenheid van de mens, en in ruimere zin, het bestaan ? Of het probleem van de vrije keuze. Bestaat die, of is alles alleen maar (nood)lot ? Kun je daar niets mee beginnen ? En wat dat portretje betreft, heb je alvast gelijk dat de ironie daar alleen maar mee versterkt wordt, als je dit als zelfportret beschouwt. Het moet volgens mij in ieder geval iets uit het verleden van de "zelfmoord"kandidaat zijn, het lijkt mij niets uit het heden.
Lezer100

Daan
Berichten: 4
Lid geworden op: Di Feb 21, 2012 19:06

Re: Wie kan mij helpen? M.Vasalis, DE DOOD

Berichtdoor Daan » Wo Feb 22, 2012 19:38

Lezer100 schreef:
Daan schreef:Parken en woestijnen: cultuur vs natuur, orde vs chaos, leven/vruchtbaarheid vs dood/dor/ruigheid. Als je er op die manier naar kijkt is zelfmoord op zich wel iets wat aan beide kan voldoen. Aan de ene kant heeft het iets onnatuurlijks, iets gecultiveerds (het is immers niet de manier van natuurlijk sterven, ziek worden en op je oude dag overlijden). Ook het 'lesgeven' past bij het geven van orde, terwijl de persoon in het gedicht juist zit in een periode van chaos. En dan nog de vraag over leven en dood. Wat wil deze persoon? Eigenlijk is parken en woestijnen, de tegenstrijdigheid, heel passend bij het thema van dit gedicht.

Het gedicht is zeker ironisch bedoeld. Alleen het portretje blijft voor mij een vraagteken? Misschien kan het wel gewoon op meerdere manieren geïnterpreteerd worden, maar ik zou nu toch denk ik gaan voor een overleefde geliefde (al maakt de interpretatie van een zelfportret het wel nog ironischer). Of is er nog iets heel anders mogelijk?


Wat dacht je van de gespletenheid van de mens, en in ruimere zin, het bestaan ? Of het probleem van de vrije keuze. Bestaat die, of is alles alleen maar (nood)lot ? Kun je daar niets mee beginnen ? En wat dat portretje betreft, heb je alvast gelijk dat de ironie daar alleen maar mee versterkt wordt, als je dit als zelfportret beschouwt. Het moet volgens mij in ieder geval iets uit het verleden van de "zelfmoord"kandidaat zijn, het lijkt mij niets uit het heden.

Daan
Berichten: 4
Lid geworden op: Di Feb 21, 2012 19:06

Re: Wie kan mij helpen? M.Vasalis, DE DOOD

Berichtdoor Daan » Wo Feb 22, 2012 20:25

Dat citeren ging niet helemaal goed, dus doe ik het maar gewoon met aanhalingstekens. ''De gespletenheid van de mens'', vind ik een mooi gevonden suggestie, lezer100. Past ook goed bij het idee van ''parken en woestijnen''.

Ik heb steeds meer het idee dat ik het gedicht begrijp. Het portretje blijft interessant. Het eerste gedicht van de bundel eindigt met:
Hield hij niet meer van me, later
dat hij zo maar is vertrokken?

Dit is duidelijk een verloren liefde, maar zo maar vertrokken kan opnieuw twee kanten op. Het kan gaan over het vertrekken naar het 'hiernamaals' door misschien ook zelfmoord, maar het kan ook zijn dat deze persoon een ander heeft, is weggegaan om wat voor reden dan ook en uitgekeken is op de ik-persoon.

In het tweede gedicht wacht de ik-persoon op brieven. De grootste angst van de ik-persoon is om geen brieven te krijgen, alleen te blijven. Ook hier is het niet duidelijk van wie die brieven zouden moeten komen. De partner die de ik-persoon heeft verlaten? Totaal iemand anders? Zeker door ''Hield hij niet meer van me'', krijg wel het idee dat er een hele grote twijfel is bij de ik-persoon en misschien ook wel dat de ik-persoon aan zichzelf twijfelt.

Afijn, om een lang verhaal kort te maken. Het portretje kan nog steeds alle kanten op, maar de betekenis is een stuk helderder geworden. Ik zie nu wel hoe het thema van een bundel je soms in de richting van een betekenis van de inhoud kan brengen.


Dat brengt me wel weer tot een nieuw dilemma. Als ''gespletenheid van het bestaan'' het belangrijkste thema is, hoe past het gedicht ''De idioot in het bad'' daar dan bij?

Met opgetrokken schouders, toegeknepen ogen,
Haast dravend en vaak hakend in de mat,
Lelijk en onbeholpen aan zusters arm gebogen,
Gaat elke week de idioot naar 't bad.

De damp die van het warme water slaat
Maakt hem geruster : witte stoom…
En bij elk kledingstuk, dat van hem afgaat,
Bevangt hem meer en meer een oud vertrouwde droom.

De zuster laat hem in het water glijden,
Hij vouwt zijn dunne armen op zijn borst,
Hij zucht, als bij het lessen van zijn eerste dorst
En om zijn mond gloort langzaam aan een groot verblijden.

Zijn zorgelijk gezicht is leeg en mooi geworden,
Zijn dunne voeten staan rechtop als bleke bloemen,
Zijn lange, bleke benen, die reeds licht verdorden
Komen als berkenstammen door het groen opdoemen.

Hij is in dit groen water nog als ongeboren,
Hij weet nog niet, dat sommige vruchten nimmer rijpen,
Hij heeft de wijsheid van het lichaam niet verloren
En hoeft de dingen van de geest niet te begrijpen.

En elke keer, dat hij uit 't bad gehaald wordt,
En stevig met een handdoek drooggewreven
En in zijn stijve, harde kleren wordt gesjord
Stribbelt hij tegen en dan huilt hij even.

En elke week wordt hij opnieuw geboren
En wreed gescheiden van het veilig water-leven,
En elke week is hem het lot beschoren
Opnieuw een bange idioot te zijn gebleven.


De enige manier waarop ik dit gedicht kan binden aan het thema ''de gespletenheid van de mens'' is het idee dat deze man, een zwakzinnig persoon die wat gespannen naar het bad gaat. ''lelijk en onbeholpen aan zusters arm gebogen''. Het onbeholpen laat duidelijk zien dat het ongemakkelijk is, de ''idioot'' moeite heeft.
Vervolgens kan de persoon in bad. Een situatie de hem ontspant. Een plek die vertrouwt voelt, een bijzondere gebeurtenis in de week van deze persoon.
Als de persoon vervolgens weer het bad uit moet stribbelt de ik-persoon tegen.

De persoon is in ieder geval totaal verschillend voor, tijdens en na het baden. Het gedicht is daardoor ook cyclisch, het begint met een persoon die onbeholpen is, daarna voelt de persoon zich veilig en vertrouwd om vervolgens terug te keren naar de begintoestand. Het heeft daardoor ook iets weg van ''de gespletenheid van de mens'', de duale gevoelens van de ik-persoon. Ik heb alleen het idee dat er meer achter zit, maar daar kom ik niet helemaal uit.
Iemand suggesties?

Bedankt voor de al gegeven antwoorden en de (hopelijk) toekomstige antwoorden.


Terug naar “Uitleg gedichten”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 13 gasten