JAZZ - TOM LANOYE

Diverse leden leggen gedichten uit en uitleg hoe je zelf gedichten kunt schrijven
ellis_koekje
Berichten: 4
Lid geworden op: Za Dec 04, 2010 11:22

JAZZ - TOM LANOYE

Berichtdoor ellis_koekje » Za Dec 04, 2010 12:09

Jazz

Toe, vil mijn schaam dat wit (1)
konijn, span dat vel en roer de (2)
trom. Maak wat koel was kokend (3)
en kanonsloop wat was krom. (4)

Vel mijn boom de achterdocht (5)
en zaag takken trommelstok van (6)
liefde. Drum je namen in mijn (7)
bas en maak mij jouw geliefde. ( 8 )

Hou me hou me hou me vast, en (9)
kerf uit mij jouw boot. Sla (10)
je peddels ritme op mij plat (11)
en bedwing met mij de dood. (12)

Tom Lanoye

Dit gedicht komt de bundel 'hanestaart' en is geschreven in 1990. Ik moet het gedicht analyeseren voor een schoolopdracht, maar ik begrijp het niet helemaal.
Ik interpreteer het gedicht zo dat de eerste 4 regels gaan over het maken van een trommel, om precies te zijn het slagvel, dit werd namelijk vroeger van dierenhuid (konijn?) gemaakt. ik begrijp echter niet wat ze met 'vil mijn schaam' (1) bedoelen. ook begrijp ik niet wat regel 3 en 4 toevoegen aan deze strofe. Een kanonsloop interpreteer ik als iets dat recht is. Ik geloof namelijk dat het te maken heeft met een kanon (het lijkt me vrij stug dat Lanoye hier over een hardloopwedstrijd praat)
regel 3 zegt dan dat iets dat koel is warm/kokend moet worden en regel 4 zegt dan dat iets dat krom was recht moet worden.

De tweede strofe gaat volgens mij over trommelstokken die van een boom worden gemaakt. Hier ga ik ook een beetje gissen maar ik denk dat regel 7 en 8 iets te maken hebben met de het geluid van een trommel die de bas vormen in de muziek? en die de liefde voor de Jazz moeten weergeven?

De laatste stofe zou dan misschien weer over de trommelstokken kunnen gaan die je moet vasthouden en waarmee je de muziek moet maken.. 'de boot moet kerven'. En de peddels (trommelstokken) moeten op de trommel worden geslagen en die muziek die wordt gemaakt moet leven geven.. vrolijkheid. of het moet in iedergeval de dood of somberheid bedwingen

Zou dit gedicht iets te maken kunnen hebben met lucifer (de duivel) die volgens de bijbel (zo kun je het interpreteren) ook voorkwam als de engel van de muziek (Morgenster (jes 14:12)) voordat hij door God werd verbannen? Ik dacht dat ze het misschien daarom hadden over het bedwingen van de dood? of gaat dit puur over de muziek en het einde daarvan?

verder gaat het ook over schaam (1) en achterdocht (5) en ik kom er dus niet uit wat dit met Jazz of muziek te maken heeft!
zou iemand mij kunnen helpen?
alvast bedankt!

Ellis

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Dec 04, 2010 17:41

Dag Ellis,

Het is een moeilijk gedicht vind ik maar ik zal proberen met je mee te denken.

De titel is Jazz.
Ik heb bij wikipedia gekeken wat daar geschreven wordt over jazzmuziek.

In principe is jazz 'muziek van het moment'
De naam jazz komt van het niet meer bestaande woord jass waarmee de seksuele daad op een platvloerse manier werd aangeduid. Jazz was een symptoom van de glorieuze bevrijding van de knellende banden van de moraal. Het ontstond in de sloppenwijken en werd voornamelijk ontwikkeld voor gebruik in bordelen; het ene bordeel probeerde het andere af te troeven met de beste jazzband.


(Inderdaad werd een trommel van dierenhuid gemaakt. Ik zelf zat te denken aan een rommelpot
http://nl.wikipedia.org/wiki/Rommelpot_ ... trument%29
Dat is een oud muziekinstrument
Hier staat de beschrijving bij wikipedia
http://nl.wikipedia.org/wiki/Rommelpot_ ... trument%29 )

Ik denk zelf dat het hele gedicht iets met vrijen te maken heeft. Ik weet niet hoe oud je bent en vind het ook moeilijk om dingen te zeggen.

Volgens mij geeft de eerste strofe de opwinding van de man weer.

Toe, vil mijn schaam dat wit (1)
konijn, span dat vel en roer de (2)
trom.

Volgens mij vraagt de man hier om hem in zijn schaamstreek aan te raken. Misschien bedoelt hij met wit konijn zijn geslachtsdeel.
Je schrijft zelf al:
regel 3 zegt dan dat iets dat koel is warm/kokend moet worden en regel 4 zegt dan dat iets dat krom was recht moet worden.
ook het kanon is dan een ander woord voor het manlijk geslachtsdeel.

Vel mijn boom de achterdocht (5)
en zaag takken trommelstok van (6)
liefde. Drum je namen in mijn (7)
bas en maak mij jouw geliefde. ( 8 )

Boom is ook de pie.mel volgens mij. De dichter vraagt in feite aan zijn pie-mel de achterdocht weg te halen (vellen=o.a. weghalen)
Zagen is een heen en weer gaande beweging.
Trommelstok van liefde is volgens mij ook weer een aanduiding voor manlijk geslachtsdeel.
Drummen snap je dan wel denk. Je namen in mijn bas vind ik moeilijk te verklaren. Alle namen die je kunt verzinnen voor een pie-mel?
Een bas is in de zangkunst de laagste mannelijke zangstem
Een bas, is het laagstklinkende muziekinstrument van de strijkinstrumenten.
Komt de man tot zijn hoogtepunt? En bedoelt hij met bas de schreeuw bij zijn hoogtepunt?


'bedwing met mij de dood' kan betekenen dat er een kindje gemaakt is, dat betekent nieuw leven, geen dood.

----------------

Maar het is Sinterklaasavond hier en ik moet nog het een en ander doen (koken o.a.) Ik probeer morgen verder te gaan maar dan heb ik ook visite.
Voor wanneer moet je het geanalyseerd hebben?

(Ik zou het moeilijk vinden als ik dit gedicht moest verklaren.
Verwijs maar naar mij als mocht blijken dat ze op school deze verklaring niet goed vinden.)

Misschien dat iemand anders van Leestafel nog wat wil melden hier?

Dettie

ellis_koekje
Berichten: 4
Lid geworden op: Za Dec 04, 2010 11:22

Berichtdoor ellis_koekje » Ma Dec 06, 2010 17:07

Hey Dettie,

Heel erg bedankt voor je hulp, ik heb hier al heel veel aan! Ik begrijp het gedicht denk nu al een stuk beter!
Maak je geen zorgen om mijn leeftijd hoor ;) ik zit in 6VWO

ellis_koekje
Berichten: 4
Lid geworden op: Za Dec 04, 2010 11:22

Berichtdoor ellis_koekje » Ma Dec 06, 2010 17:39

ik zie trouwens dat ik een foutje heb gemaakt in regel 8, geliefde moet zijn gekliefde. 'Klieven' betekend ookwel 'spijten door snel te bewegen' (vanDale)

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Ma Dec 06, 2010 19:52

ja gekliefde maakt het helemaal zeker dat het om vrijen gaat!

(En nu maak je weer een typefout denk ik want klieven = splijten ipv spijten. )

De gekliefde zal de vrouw zijn waar hij mee vrijt.

de laatste strofe vind ik heel moeilijk te verklaren. Ik loop er de hele dag al over te piekeren.


Hou me hou me hou me vast, en (9)
kerf uit mij jouw boot. Sla (10)
je peddels ritme op mij plat (11)
en bedwing met mij de dood. (12

Regel 9 is natuurlijk wel te verklaren.
Maar regel 10 en 11 snap ik niet.

kerven = snijden, insnijden of in repen snijden staat in mijn woordenboek

en snijd uit uit mij jouw boot??? ik kom er niet uit, ik snap dit niet.
Die peddels snap ik ook niet. Het heeft natuurlijk met die boot te maken maar 'Sla je peddels ritme op mij plat' ??????

Ik zal proberen of ik iemand anders kan bereiken die dit misschien wel weet maar ik weet niet of dat lukt.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Dec 07, 2010 15:37

Ik heb een paar reacties voor je

---------------

iedere regel en ieder woord is in mijn ogen dubbelzinnig (volgens mij is b.v. de mannelijke spreker geen besnedene, want hij heeft daar nog een vel)

bijna ieder voorwerp dat een langwerpige vorm heeft kan dienen als verwijzing naar de penis,

en hier vind ik:
wit konijn (leuk die verwijzing naar alice in wonderland, ook al een dubbelzinnige tekst)
kanonsloop
boom
tak, trommelstok
bas (leuk, verwijst naar boom (bast) en naar het instrument)
boot (die peddels zijn in mijn ogen ook handen voor speelse klapjes)
en ten slotte de verbinding tussen seks en dood

En de kleine dood = ook wel een orgasme.

en het komt uit de bundel hanestaart. ook een penisverwijzing


-----------

Overigens zit er jazzjargon in verstopt. Als je het vertaalt in het Engels: Koel = cool en kokend = cooking... er is cool jazz en als dat goed wordt gespeeld dan zeg je dat de tent en de band cookin' was. Kanonsloop - Cannonball Adderley was een jazz muzicus.

---

dettie

Lezer100
Berichten: 154
Lid geworden op: Do Aug 05, 2010 10:35
Locatie: Vlaanderen
Contact:

Berichtdoor Lezer100 » Do Dec 09, 2010 13:12

Ik zal de laatste zijn, om de s.e.ksu.ele ondertoon van dit gedicht niet te onderkennen, dames. Dan hoeft het ook niet noodzakelijk een man-vrouw relatie te zijn.

Ondanks het feit dat de tekst eigenlijk over het algemeen nogal vrij direct klinkt, wil ik mij toch wel eens wagen aan een wat andere interpretatie. Ook al is dit misschien te laat voor de gevraagde analyse, maar gun mij toch een paar dagen. Ik dacht o.a. aan een vereniging op een wat "hoger" niveau dan het puur lichamelijke, of een voor andere dan muzikale interpretaties vatbare omschrijving van jazz op zich.

Ik zal ook nog eens mijn hoofd breken over de laatste versregels.

En om bij jou aan te sluiten, Dettie, Tom heeft blijkbaar nog wel meer met jazz dan alleen in dit gedicht.

Lezer100

Lezer100
Berichten: 154
Lid geworden op: Do Aug 05, 2010 10:35
Locatie: Vlaanderen
Contact:

Berichtdoor Lezer100 » Do Dec 09, 2010 15:16

Ik heb even de tekst herschreven, en een aantal leestekens toegevoegd. Misschien kan dit wat verduidelijken. Het blijft natuurlijk een interpretatie.

Tom Lanoye schreef:[i]Toe, vil mijn schaam, dat wit
konijn, span dat vel, en roer de
trom. ...

...

...Sla
je peddels, ritme, op mij plat,
en bedwing ...


Bekijk je het gedicht met die toegevoegde rustpunten (die er niet letterlijk hoeven te staan), dan lijkt het hele gedicht een aanspreking van "jazz", of "ritme", die tot een aantal "daden" uitgenodigd worden. "Jazz" wordt zo de minnaar van de dichter, of de beminde van de dichter.

Lezer100

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Do Dec 09, 2010 16:02

Maar wat is dan zijn schaam, wit konijn enz. Lezer 100.
Kun je dan verklaren wat Lanoye daar mee bedoelt.
Het hoeft inderdaad geen man-vrouw relatie te zijn.

Ik heb dit gedicht op een ander forum laten lezen en de reacties zie je boven jouw berichten staan.

Laat je nog weten wat er op school gezegd werd over de analyse Ellis? Daar ben ik wel benieuwd naar.

Dettie

Lezer100
Berichten: 154
Lid geworden op: Do Aug 05, 2010 10:35
Locatie: Vlaanderen
Contact:

Berichtdoor Lezer100 » Do Dec 09, 2010 16:27

Dettie schreef:Laat je nog weten wat er op school gezegd werd over de analyse Ellis? Daar ben ik wel benieuwd naar.
Dettie


Ik eigenlijk ook wel.

Lezer100

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Dec 17, 2010 11:50

En heb je al wat gehoord Ellis? Waren ze tevreden met de uitleg?

Dettie

ellis_koekje
Berichten: 4
Lid geworden op: Za Dec 04, 2010 11:22

Berichtdoor ellis_koekje » Za Dec 18, 2010 12:10

beide heel erg bedank voor jullie reacties.. ik wiste echt niet dat je zoveel achter zo'n gedicht kon zoeken. We hadden op school een soort van poezie dag en de mensen die er over kwamen vertellen vonden dat we er erg goed naar gekeken hadden! dus heel erg bedank voor de hulp. Ik weet niet of er verder door onze lerares nog wat mee gedaan wordt maar zo ja dan zal ik laten horen wat ze er van vond!

Ellis


Terug naar “Uitleg gedichten”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 4 gasten