Jan Baeke - De boom die tussenbeide kwam (uitleg Grada)

Diverse leden leggen gedichten uit en uitleg hoe je zelf gedichten kunt schrijven
Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 14:58

Geplaatst: 25 mei 2008 07:39 am

Een man kwam met een zaag te leven.
Spraakzaam was de zaag niet
en ook kon de man het niet opbrengen
de zaag te omarmen.


Waarom zou de zaag niet de metafoor voor de vrouw kunnen zijn?

Homoseksualiteit werd vaak verhullend onder woorden gebracht.
Het is nog niet zo lang dat homoseksualiteit 'geaccepteerd' wordt.
Ik heb de biografie van Hans Lodeizen gelezen en zijn aanvankelijke moeite met zijn homoseksualiteit.
Als je zijn gedichten leest met de 'uitleg' van de biografie waarbij gemeld wordt in welke periode van zijn leven die gedichten geschreven zijn, dan zie je dat daar ook veel verhullende gedichten bij zitten.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 14:59

Geplaatst: 25 mei 2008 07:56 am

Waarom zou de zaag niet de metafoor voor de vrouw kunnen zijn?


Het zou kunnen, maar het leek me minder voor de hand liggend, omdat ook de weinig spraakzame, scherpe natuur van de vrouw wordt benoemd, die wel in overeenstemming zijn met de zaag. En dan denk je weer aan en sterk verminderd libido van de vrouw.

Pieter

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:00

Geplaatst: 25 mei 2008 08:05 am


Waarom zou de zaag niet de metafoor voor de vrouw kunnen zijn? Quote:

Het zou kunnen, maar het leek me minder voor de hand liggend, omdat ook de weinig spraakzame, scherpe natuur van de vrouw wordt benoemd, die wel in overeenstemming zijn met de zaag. En dan denk je weer aan en sterk verminderd libido van de vrouw. Pieter



De boom die tussenbeide kwam

Een man kwam met een vrouw te leven.
Spraakzaam was de vrouw niet
en ook kon de man het niet opbrengen
de vrouw te omarmen.
Toch was er tussen hen
het zachte zingen van de gordijnen
een wolk die aan het raam voorbijtrekt
en een vogel op de vensterbank,
door beiden waargenomen.

Onverminderd
het geringe dat van dag tot dag voldoende was.

Alleen de nachten brachten donkere portieken
en een onrustige slaap.
Niet de scherpe natuur van de vrouw
wierp de man terug uit zijn dromen
maar de huiver van de boom
die in het hoofd van de man was aangeplant.


Ik heb hier bovenstaand het woord zaag vervangen voor vrouw en snap niet zo goed hoe jij op een verminderd libido van de vrouw komt Pieter.
Er is wel een bepaalde band tussen die twee.
Maar... De man kon het niet opbrengen de zaag/vrouw te omarmen.
Het was niet de scherpe natuur van de zaag/vrouw die de man terugwierp uit zijn dromen... Maar de huiver van de boom=de homoseksualiteit van de man?
De huiver vanwege het niet geaccepteerd worden van homoseksualiteit?

Dettie
die hiermee niet wil zeggen, ik heb gelijk, maar zich verwondert waarom de vrouw als frigide gezien wordt.

Laatst aangepast door Dettie op 25 mei 2008 12:51 pm, in totaal 1 keer bewerkt

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:01

Geplaatst: 25 mei 2008 08:28 am

Het kan allebei waar zijn, Dettie. Waarom noemt hij haar een zaag en heeft ze een scherpe natuur? Als het alleen de hs van de man was had dat toch niet gehoeven? Wel goed gevonden dat jij in het in het gedicht zaag door vrouw hebt vervangen. P.

Toevoeging: dat ik dat niet eerder gezien heb, Dettie. Is de zaag niet de metafoor van de onvermijdelijke scheiding of splijting van de twee?
Pieter

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:02

Geplaatst: 25 mei 2008 11:10 am

Waarom noemt hij haar een zaag en heeft ze een scherpe natuur?


Waarschijnlijk kan ze zeuren en is ze goedgebekt.

Misschien is zij wel uit liefde bij hem maar als hij eigenlijk homoseksueel is dan zullen ze weinig vrijen, en misschien zeurt ze daar wel over maakt ze daar scherpe opmerkingen over.
Toch kunnen ze het wel met elkaar vinden alleen de nachten benauwen hem. (Dan wil ze misschien wat waar hij niet aan kan voldoen, of droomt hij van mannen en weet hij dat hij daar eigenlijk de voorkeur voor heeft maar durft dat niet openbaar te maken)

Is de zaag niet de metafoor van de onvermijdelijke scheiding of splijting van de twee?


Dat zou mijn verklaring alleen maar versterken.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:02

Geplaatst: 25 mei 2008 03:14 pm

Zo! Jullie zijn flink bezig geweest, zeg. Leuk! :D

Het blijft een intrigerend gedicht kennelijk.

Ik ben er vanmorgen nog mee bezig geweest. Een paar keer overgelezen en op me in laten werken. Inmiddels is het me duidelijk. Hoera!

Eerlijkgezegd heb ik toch een andere interpretatie.
Voor mij is de thematiek niet per se sexualiteit, van welke aard dan ook.
Het kan misschien zo zijn, want dat het gedicht over een menselijke problematiek gaat, springt meteen in het oog.
En dat sex problematisch kan zijn, weet iedereen! ;)

Maar ik lees het gedicht toch algemener.
Meer als een 'uiteenzetting' over een algemeen menselijk probleem. Over wat het betekent om mens te zijn (de 'condition humaine'). 1)
Als een verhaal, boek of gedicht daar over gaat, noem je dat een existentiëel thema. 2)

Zo'n gedicht gaat bijvoorbeeld erover hoe moeilijk en bijzonder dat is, mens zijn. Want mensen hebben toch andere eigenschappen dan dieren. Ze kunnen bijvoorbeeld nadenken en plannen maken voor de toekomst, dromen en illusies hebben. En ze onthouden van alles en nog wat, niet alleen leuke dingen, ook wat er allemaal niet goed gegaan is.

Het gedicht gaat voor mij over zo'n existentieel thema.

Overdag gaat het nog wel, dat gewone dagelijkse leven. Ook al zitten er nare kanten aan (leven met de zaag). Er zijn altijd nog dingen die prettig genoeg zijn. Het is ook vertrouwd en daarmee veiliig.
(het eerste deel van het gedicht, tot aan de tweede witregel)
Maar ook is er dit: 'groots en meeslepend willen leven' (de boom). 3)
Dat verlangen komt 's nachts te voorschijn uit de donkere hoeken ('portieken') van het bewustzijn... die zorgen voor een onrustige slaap. Tegelijkertijd is er de 'huiver'. 'Huiver' is een ander woord voor angst. Het kan 'schroom' betekenen, maar ook een vorm van levensangst.
Uiteindelijk zijn het die toekomstdromen, dat verlangen om 'echt' te leven én de angst ervoor die zorgen voor alle onrust.

Dat is iets waar alle mensen aan lijden in meerdere of mindere mate.
Het gedicht is dus existentiëel.

Dat zou voor mij ook de dubbelzinnigheid, de omkering verklaren van het gebruik van de zaag en de boom.

==============

1)
de 'condition humaine': de menselijke conditie, wat het betekent om mens te zijn (en bijvoorbeeld geen goudvis of paardenbloem)
2)
existentiëel thema: het gedicht, boek of verhaal gaat over het menselijk bestaan in het algemeen; over iets waar alle mensen meer of minder mee te maken hebben, omdat het nu eenmaal hoort tot het menselijk bestaan
3)
'Groots en meeslepend wil ik leven!'
Dit is de beginregel van het gedicht De jongeling en de grijsaard van Hendrik Marsman.

Grada
_________________
'Do you think it's a whoozle?'

Laatst aangepast door Grada op 30 mei 2008 12:16 pm, in totaal 2 keer bewerkt
Laatst gewijzigd door Dettie op Vr Jan 30, 2009 15:04, 1 keer totaal gewijzigd.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:04

Geplaatst: 25 mei 2008 07:31 pm

Grada, jouw intelligente hersenspinsels hebben weer tot een onverwachte en briljante uitweg geleid.
Het zou kunnen dat je gelijk hebt maar er zijn een aantal tegenwerpingen te maken:
- de duistere portieken van Dettie (droomt de man daarvan als hij met de sleur wil breken? Dat denk ik niet)
- de zaag kan staan voor de sleur van het huwelijk, denk aan het woord afgezaagd (herkomst is onduidelijk voor mij), maar "spraakzaam was de zaag niet" kan moeilijk op het huwelijk slaan, dan denk je toch eerder aan de vrouw (in dit specifieke geval, niet in het algemeen) Glimlach/Smile
- "de scherpe natuur van de zaag" kan volgens mij moeilijk op het huwelijk slaan maar eerder op de vrouw
- het niet kunnen omhelzen en de huiver van de boom doen mij ertoe neigen om Dettie gelijk te geven met haar suggestie van de hs van de man.

Laat ik zeggen dat ik Dettie 55% en jou 45 % kans geef om het goed te hebben.
Pieter
_________________
"Hoed u voor de literatuur. Gebruik de woorden die het eerst bij je opkomen" J.P. Sartre

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:06

Geplaatst: 25 mei 2008 08:07 pm
Grada schreef:
Het gedicht gaat voor mij over de universele problematiek dat mensen wennen aan een leven van alledag (leven met de zaag), hoewel ze ook grote dromen hebben (de boom die 's nachts komt).



Ik kan het niet in de mooie woorden van Grada zeggen, maar dit is me té algemeen.
Er is duidelijk een huiver bij de man en dat strookt voor mijn gevoel met grote dromen hebben. De man is angstig voor iets.
Grote dromen hebben en huiverig daarvoor zijn om ze uit te voeren is iets anders dan bang/angstig zijn. De nacht bracht donkere portieken, de huiver etc. wijzen voor mij op angst, niet op onuitvoerbare dromen.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:07

Geplaatst: 25 mei 2008 11:52 pm

Ik blijf er toch bij, Dettie en Pieter. :D

Jullie uitleg is me te ingeperkt.
Gedichten te veel inperken vind ik zonde.
Het is dan net als een vlinder die opgeprikt is.
Het kan geen kant meer uit. :(

Grada
_________________
'Do you think it's a whoozle?'

Laatst aangepast door Grada op 29 mei 2008 12:22 pm, in totaal 1 keer bewerkt

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:08

Geplaatst: 26 mei 2008 04:15 am

Je krijgt er 4% bij :P
P.S. Bedoel je met het opleven van het onderbewuste het echte dromen of het wakker liggend dromen?

Pieter

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:10

Geplaatst: 26 mei 2008 06:33 am

De grootste angst die mensen kennen is hun zekerheden opgeven, zelfs als ze lijden aan die zekerheid en gaan voor hun dromen.
Alleen al erkennen voor zichzelf dat het leven tegenvalt zoals het zich ontwikkeld heeft... veel mensen bijten nog liever hun eigen tong door.
En het meeste blijft verscholen in de donkere portieken van hun onderbewuste geest, maar komt 's nachts tot leven.

Grada



Jeetje het lijkt wel een psychologie/filosofieforum ipv een poëzieforum :D

Maar het gaat hier om één specifieke man die met een zaag kwam te leven, het is geen gedicht dat in zijn algemeenheid over de mensheid is gesteld. Als de dichter dat had willen melden dan had hij het gedicht universeler geschreven denk ik.

Dettie
die, niet met een wedstrijdje bezig is 'wie heeft er gelijk', maar wel eindelijk eens achter de raadselen van dit gedicht wil komen. Het gedicht intrigeert me al lange tijd.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:10

Geplaatst: 26 mei 2008 03:29 pm

Dettie, wat bedoel je precies met 'universaliteit'?


Voor mij heeft alle goede (!) poëzie ook een psychologische en/of filosofische laag. :D

Over dit gedicht denk ik, dat als Jan Baeke het over iets concreets had willen hebben, dat hij dan ook wel concreter was geweest in zijn woorden.
Maar ik lees in interviews met hem dat hij liever juist niet concreet wil zijn, dat hij het leven daar te chaotisch en onbegrijpelijk voor vindt.
En dat is een existentiële opvatting. :wink:

Ik ben intussen wel tevreden met deze interpretatie. :)
_________________
'Do you think it's a whoozle?'

Laatst aangepast door Grada op 29 mei 2008 12:32 pm, in totaal 4 keer bewerkt

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:11

Geplaatst: 26 mei 2008 03:32 pm

Pieter, ik bedoel de dromen die je hebt als je slaapt, waarin je gewezen kan worden op onvervulde kanten van je dagelijkse bestaan.

Grada
_________________
'Do you think it's a whoozle?'

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:12

Geplaatst: 26 mei 2008 03:49 pm

Grada schreef:
Pieter, ik bedoel de dromen die je hebt als je slaapt, waarin je gewezen kan worden op onvervulde kanten van je dagelijkse bestaan.


Dat soort dromen heb ik niet, behalve erotische. De rest is altijd onzin. Of je moet het neerstorten in vliegtuigen als onvervulde kanten van mij zien.
Pieter

Met je uitleg over diepere lagen en de universele betekenis die een gedicht kan hebben ben ik het wel eens. Alleen vind je erg weinig gedichten die aan jouw ideaal voldoen. De meeste dichters keren zich af van het universele en belichten slechts een fractie van de werkelijkheid, een zeer specifiek onderdeeltje ervan. Gerrit Achterberg is iemand die streefde naar het universele en had daar zo'n 1000 gedichten voor nodig en als hij langer geleefd had had ie er zo nog een paar 1000 bij kunnen maken. Pessoa had een boek nodig van 650 blz. om zijn complexe geest een beetje aan ons duidelijk te maken. In het algemeen wil ik zelfs stellen dat veel dichters zo bezig zijn met de taal en met hun mooie of minder mooie gedichten dat ze zelden aan iets universeels toekomen. Het is meestal erg persoonlijk en vooral esthetisch. Daarom is het moeilijk om iets van gedichten op te steken. Je leest gedichten om de esthetische ervaring.

Tot slot het laatste couplet van het gedicht Paradiso van Jan Eijkelboom:
Paradiso, waarin hij wel iets universeels wil duidelijk maken.

Maar sneeuw en bloesem dwarrelen vergeefs
als niet de geest boven de waatren zweeft,
het zwarte water dat maar staat
of helder door de vingers glipt.
Niets is er dan wat eeuwig is
het schone van de kunst
dat soms natuur passeert,
het rusteloos vernuft
dat door de wolken scheurt
waarin ons doffe hoofd,
ons bange hart, ons vege lijf
te gretig hangen blijft.

En dit is universeel bedoeld en prachtig gezegd, maar ik ben het er niet mee eens. Hoe zei Balkenende het ook al weer? Als je niet gelooft ben je geen volledig mens, of iets dergelijks. Zoiets zegt Eijkelboom hier ook,
dacht ik. Hoe denken jullie erover?
Pieter

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:13

Geplaatst: 27 mei 2008 12:03 pm
De rest is altijd onzin. Of je moet het neerstorten in vliegtuigen als onvervulde kanten van mij zien.


Pieter, aan droomduiding doe ik niet, daar heb ik geen enkel verstand van. Je kunt er natuurlijk altijd vadertje Freud eens op naslaan. ;)

Ik lees gedichten om te genieten van de schoonheid ervan, maar ook om er iets van te leren over het bestaan.
-----------------------

Maar sneeuw en bloesem dwarrelen vergeefs
als niet de geest boven de waatren zweeft,
het zwarte water dat maar staat
of helder door de vingers glipt.
Niets is er dan wat eeuwig is
het schone van de kunst
dat soms natuur passeert,
het rusteloos vernuft
dat door de wolken scheurt
waarin ons doffe hoofd,
ons bange hart, ons vege lijf
te gretig hangen blijft.

Ja, ik vind dit ook prachtig!

Over dit fragment van Jan Eijkelboom zal ik eens nadenken.
Ik geef je in elk geval even deze link.
http://www.deletterenspreken.nl/dossier ... schap.html

groetjes, Grada :)
_________________
'Do you think it's a whoozle?'

Laatst aangepast door Grada op 29 mei 2008 12:34 pm, in totaal 1 keer bewerkt
Laatst gewijzigd door Dettie op Za Mar 07, 2009 14:34, 1 keer totaal gewijzigd.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:15

Geplaatst: 27 mei 2008 01:55 pm

Ik vind al de bespiegelingen en beschouwingen prachtig, echt waar, en ik zal het allemaal nooit zo mooi kunnen zeggen maar...

ik zou het zo graag over het gedicht van Jan Baeke willen hebben, nu weet ik het nog steeds niet helemaal *barst in snikken uit* :cry:

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:17

Geplaatst: 28 mei 2008 05:41 am

Dettie schreef:Ik vind al de bespiegelingen en beschouwingen prachtig, echt waar, en ik zal het allemaal nooit zo mooi kunnen zeggen maar...

ik zou het zo graag over het gedicht van Jan Baeke willen hebben, nu weet ik het nog steeds niet helemaal *barst in snikken uit* :cry:

Dettie


Dettie, ik kan je slechts troosten met de gedachte dat ik je 51% kans geef dat jouw interpretatie helemaal goed is :) . Denk aan de uitspraak van Jan Baeke zelf: een gedicht mag best poly-interpretabel (wat een gewichtig woord) zijn. Ik vind jouw uileg mooi en begrijpelijk. Grada zoekt het nog existentiëler, ook mooi! Ik heb er vrede mee.

Grada, bedankt voor je link naar Jan Eijkelboom. Ik heb vroeger altijd zijn artikelen in Vrij Nederland gelezen, altijd goed, en ben er eigenlijk pas achtergekomen dat hij zo'n goede dichter was. Eigenlijk altijd gedacht dat de dichter een andere Jan Eijkelboom was. Het bundeltje "Wat blijft komt nooit terug" heb ik pas gekocht bij De Slegte. Zeer de moeite waard!

Voor iedereen: ik heb het gedicht Paradiso van Jan Eijkelboom op zijn pagina gezet. Vooral de laatste strofe is moeilijk en ik zou het op prijs stellen als jullie me met de uitleg zouden helpen.
Pieter

_________________
"Hoed u voor de literatuur. Gebruik de woorden die het eerst bij je opkomen" J.P. Sartre

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:17

Geplaatst: 28 mei 2008 10:16 am

Dettie, ik kan me alleen maar bij Pieter aansluiten.
De uitspraak van Jan Baeke had ik ook al vermeld om aan te geven dat losse eindjes bij zijn poëzie er eigenlijk gewoon bijhoren. Een schrale troost, maar misschien toch een troost. :)

Pieter, ik dank voor het plaatsen van het hele gedicht. Ik zal eens kijken.

groetjes,
Grada
_________________
'Do you think it's a whoozle?'

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:19

Geplaatst: 28 mei 2008 11:04 am

Nou misschien moet ik dan even wat duidelijker zijn maar ik ben dan weer bang dat ik iemand boos maak of kwets.

Met het item 'uitleg gedichten' had ik toentertijd voor ogen dat mensen dat konden gebruiken als een soort naslagwerk, een soort archief.
Dus puur uitleg, in eenvoudige taal.
Dit laatste omdat een uitleg vaak voor velen die nog niet zo thuis zijn in de poëzie in te onbegrijpelijke en moeilijke bewoordingen wordt gesteld.
Dit om het lezen van poëzie laagdrempeliger te maken.
Het was dus de bedoeling dat iemand die een uitleg zoekt of wil lezen in één oogopslag, in het eerste en eventueel tweede bericht die uitleg krijgt en niet heel veel berichten hoeft te lezen en zelf een beetje een conslusie moet samenstellen uit onze berichten.
Grada en ik hebben daar toenterijd ook plannen over gemaakt maar door allerlei omstandigheden zowel van mijn kant als Grada's kant kwam het niet echt van de grond.

Persoonlijk zou ik graag toch deze plannen voort willen zetten juist omdat ik gemerkt heb dat het toch erg gewaardeerd werd dat we juist niet zo 'moeilijk' deden.
Nu bij dit item zie ik het helemaal een andere kant op gaan en ik vraag me af of schoolkinderen en mensen die beginners zijn in de poëzie dit allemaal kunnen volgen.
Leestafel heet heel bewust Leestafel.info
Info staat voor informatie.
Het valt me namelijk erg op dat er dit jaar nauwelijks vragen zijn van schoolkinderen en ik zou het jammer vinden als het door 'te moeilijk doen' onzerzijds komt.

Al het gefilosofeer etc is erg leuk en interessant maar zelf denk ik dat dat beter bij de 'gewone' poëzie kan dan bij uitleg gedichten.
Nu denk ik dat het gefilosofeer en psychologiseer eerder afschrikt.

Nogmaals het is geen verwijt, kritiek of wat iemand erbij mocht voelen.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:22

Geplaatst: 28 mei 2008 11:20 am

Dit wist ik allemaal niet, Dettie. Ik zal er rekening mee houden.

Pieter

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:22

Geplaatst: 29 mei 2008 10:51 am

Dan doen we het toch anders? Geen enkel probleem! :D

groetjes,
Grada
_________________
'Do you think it's a whoozle?'

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Jan 30, 2009 15:23

Geplaatst: 29 mei 2008 11:19 am

He gelukkig dat jullie zo reageren, vond het heel vervelend dat te 'zeggen'.

Groetjes
Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Mar 07, 2009 14:40

Dit stond nog bij een ander forumitem...

Geplaatst: 21 nov 2007 11:07 pm

De boom die tussenbeide kwam

Een man kwam met een zaag te leven.
Spraakzaam was de zaag niet
en ook kon de man het niet opbrengen
de zaag te omarmen.
Toch was er tussen hen
het zachte zingen van de gordijnen
een wolk die aan het raam voorbijtrekt
en een vogel op de vensterbank,
door beiden waargenomen.

Onverminderd
het geringe dat van dag tot dag voldoende was.

Alleen de nachten brachten donkere portieken
en een onrustige slaap.
Niet de scherpe natuur van de zaag
wierp de man terug uit zijn dromen
maar de huiver van de boom
die in het hoofd van de man was aangeplant.

Jan Baeke
Uit: Zo is de zee.
Uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam, 2001


*********************************************************

Uitleg

Over de dichter

De Nederlandse dichter Jan Baeke is geboren in Roosendaal op 23 mei 1956.
Al zijn dichtbundels zijn verschenen bij uitgeverij De Bezig Bij te Amsterdam.
- Nooit zonder de paarden (1997)
- Zo is de zee (2001)
- Iedereen is er (2004)
- Groter dan de feiten (2007)
Zijn gedichten zijn vertaald in het Engels en in het Frans.

Jan Baeke is verder vertaler.
In de bundel Poëzie met een angel (Uitgeverij IJzer, 1995) staan zijn vertalingen van gedichten van twee hedendaagse Engelse dichters, Liz Lochhead en Lavinia Greenlaw.
In de bundel In een ander licht (Wagner & Van Santen, 2001) staat vertaalde poëzie uit Wales.

Ook is Jan Baeke programmamaker. Hij werkt bij het Filmmuseum in Amsterdam.
Hij maakte onder andere 35 mmPOEM, programma’s met een combinatie van zwijgende film en live gesproken poëzie. Met dichters als Erik Lindner, K.Schippers, Arjen Duinker en Mustafa Stitou.


Algemeen over zijn poëzie (*)

poëzie verstaan
Jan Baeke zegt over poëzie dat je die niet moet begrijpen, maar verstaan. Wat is het dat jou raakt?
Al ken je de betekenis van alle woorden en hun onderlinge verband, dan nog moet je luisteren. Luisteren tot je verstaat wat het gedicht tegen jou zegt, al begrijp je het misschien niet helemaal.
Om dat te kunnen is het intussen wel zo handig om de woorden te begrijpen.

“Je moet het steentje voor steentje oppakken en omdraaien om er achter te komen hoe het bouwwerk is opgetrokken. En dan kan het moment ontstaan dat je geraakt wordt.” (citaat Jan Baeke)

het onlogische van de werkelijkheid
In Baekes poëzie verwondert hij zich over de werkelijkheid. De wereld is raar en onbegrijpelijk. Hoe moet je daar nu grip op krijgen? Mensen proberen vat op het leven te krijgen. Dat blijkt een illusie. Altijd pakt alles toch weer anders uit dan verwacht. We krijgen het nooit voor elkaar het totaal of de essentie te pakken te krijgen. Ook niet in godsdienst, wetenschap of filosofie. Hij is de dichter van de chaos, die toch werkelijkheid is. Van het onlogische, dat toch waar is.

beeld als uitgangspunt
Zijn poëzie is sterk visueel van karakter. Uitgangspunt is vaak een beeld. Dat kan ook een surrealistisch beeld zijn.

taal
Hij onderzoekt de grenzen van wat met taal mogelijk is. Het gedicht krijgt zijn betekenis door een spel met de taal. Vorm en inhoud, taal en betekenis zijn met elkaar verbonden.

interpretaties en vragen
Iedere lezer mag doen met zijn gedichten wat hij wil. Er bestaat niet één lezing, laat staan alleen Jan Baekes eigen lezing.

‘Sommige lezers vinden dat niet prettig. Ze zeggen: 'Ik las er dat en dat in' en dan zeg ik: 'Goh, wat een bijzondere lezing!' En dan zeggen ze: 'Heb ik het verkeerd begrepen? Vind je dat niet erg?' Nee, dat vind ik helemaal niet erg. Doe er maar mee wat je wil.’ (citaat Jan Baeke)

‘Evenzo vind ik het een kwaliteit als een gedicht je met vragen achterlaat. Ik ben niet zo geïnteresseerd in de antwoorden op alle vragen van het leven. Ik verlang van kunst in het algemeen dat er vragen worden opgeworpen. Twijfel is een goede remedie tegen de schijn van zekerheid.’ (citaat Jan Baeke)

(*)
De citaten zijn afkomstig uit een interview met Remco Ekkers.
Voor het hele interview zie hier: http://home.planet.nl/~ekker036/intervi ... html%20%20


Het gedicht

Wat is hier in den vrede aan de hand?
Zo vergaat het mij als ik dit gedicht lees.
Dat een man zou leven met een zaag is een vreemde gedachte.
En dan is er ook nog een boom die zich met de hele gang van zaken bemoeit?
Wat moet ik me daar nu bij voorstellen?
Een intrigerend geheel!
Tijd voor een nadere blik op dit gedicht.

Tot morgen!

:) Grada
_________________
'Do you think it's a whoozle?'

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Zo Apr 04, 2010 19:20


Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Zo Apr 04, 2010 20:04

Baeke toont zich een dichter van het ongerijmde, fragmenten die samen geen geheel vormen. Zijn gedichten zoeken niet naar ordening, maar naar wanorde.

Dit staat o.a. in dat artikel. Wellicht dat we daarom ook niet uitgepuzzeld raakten met dit gedicht van Jan Baeke

Dettie


Terug naar “Uitleg gedichten”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 9 gasten