Wim Brands - De jas

Diverse leden leggen gedichten uit en uitleg hoe je zelf gedichten kunt schrijven
Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Wim Brands - De jas

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 10:59

Leestafel heeft toestemming van Wim Brands om dit gedicht te plaatsen.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:00

Geplaatst: 01 feb 2007 06:03 pm


De jas


Maar eerst is er een oude jas. Nu hangt hij
aan de kapstok, binnenkort wordt hij
verbannen naar het hok.

En eerst is er een avond waarop ik aarzel
naar buiten te gaan. Buiten is het koud.
In gedachten trek ik voor het eerst

die oude jas aan. Ik ben alleen op straat.
Wie had dat durven hopen. Ik kijk
in de ruiten en zie

voor het eerst mijn vader in deze stad lopen.
‘Waar ga je heen?’ ‘Nergens heen.’
‘Dan gaan we dezelfde kant op.’

Wim Brands
Uit: In de metro
L.J. Veen, Amsterdam, 1997

Ik herinner me dat Rutger Kopland ook een vers heeft geschreven over de jas van een overleden vader. Het staat op http://gert.slings.nu en het heet 'Zijn jas'. Boeiend om eens te vergelijken.

Wim Brands is de presentator van een boekenprogramma van de VPRO, als ik me niet vergis. Ik vind dat hij dat heel goed doet.

Gert
_________________
http://gert.slings.nu

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:00

Geplaatst: 01 feb 2007 06:35 pm

Nog maar vluchtig gelezen, Gert, later grondiger.

Groetjes. Tiba.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:00

Geplaatst: 02 feb 2007 12:37 am

In dit gedicht gaat het (volgens mij) over een vader die binnenkort door zijn zoon naar een bejaardetehuis wordt 'verbannen'. Pas dán gaat deze zoon terugdenken aan zijn vader (de oude jas voor het eerst in gedachten aantrekken en zijn vader voor het eerst in deze stad zien lopen), beseft hij hoeveel hij op hem lijkt (ze gaan dezelfde kant op).

Yasmine

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:01

Geplaatst: 02 feb 2007 01:19 pm

Titel: Het vers draagt als titel De jas. Daar gaat het dus over.

Strofe 1: Aan de kapstok hangt een oude jas. Een jas van zijn vader, die er kennelijk niet meer is (gestorven?). Die jas hangt er al een tijdje, maar gaat binnenkort naar het hok, waar kennelijk afgedankte kleren worden opgeslagen. Oude huizen hebben vaak één of meer van dat soort hokken.

Strofe 2: De ik-verteller aarzelt naar buiten te gaan: het is koud. Hij trekt in gedachten de oude jas van zijn vader aan en gaat daarmee in gedachten naar buiten.

Strofe 4: Hij is in gedachten gelukkig alleen: hij voelt zich voor gek lopen.
Hij kijkt in de ruiten en ziet zijn vader: zo lijkt de ik op hem. Hij vereenzelvigt zich met zijn vader en wisselt enkele woorden met hem.
Vooral de laatste zin vind ik fantastisch.

Trouwens het hele vers spreekt mij erg aan. Mijn vader is ook overleden en ik lijk veel op hem. Het argeloze begin van strofe 1 en 2 vind ik ook heel bijzonder.

Het is zo eenvoudig allemaal, maar heel subtiel. Voor mij een heel bijzonder vers, om nooit te vergeten.

Gert
_________________
http://gert.slings.nu

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:02

Geplaatst: 02 feb 2007 02:48 pm

Ja! Het gedicht De jas mag blijven staan!
Kreeg net de toestemming binnen voor dit gedicht.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:03

Geplaatst: 03 feb 2007 02:47 am

gert schreef:

Titel: Het vers draagt als titel De jas. Daar gaat het dus over.
Gert



:shock: Ohw oké, sorry....

Bij nader inzien, kan ik 'm ook zo interpreteren:

Een stokoude vader stond op het punt om te sterven (binnenkort wordt de oude jas verbannen naar het hok). Als hij eenmaal dood is en zijn zoon heeft hem nodig (de oude jas nodig hebben tegen de kou buiten), vraagt hij hem in gedachten om hulp (voor het eerst de oude jas in gedachten aantrekken). Niemand anders weet het (hij is alleen op straat), maar hij ziet in dat zijn vader altijd bij hem is (voor het eerst zijn vader in deze stad zien lopen) en voor altijd bij hem zal blijven (dezelfde kant op moeten).

Yasmine

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:03

Geplaatst: 03 feb 2007 08:01 am

Yasmine,

Je analyse wijkt nogal af van die van mij.

Lees je er niet teveel in wat er niet staat?

Gert
_________________
http://gert.slings.nu

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:04

Geplaatst: 03 feb 2007 10:29 am

Waaruit leid je af, Yasmine, dat de vader naar het bejaardentehuis gaat?

Tiba.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:04

Geplaatst: 03 feb 2007 12:04 pm

Hallo allemaal!
Ik volg deze analyses nog steeds nieuwsgierig mee, en probeer ze aan te grijpen om zelf een beetje poëzie te leren lezen en begrijpen. Ik heb ook nog een vraagje over dit gedicht.
Het viel mij op dat de dichter verschillende keren het woordje 'eerst' gebruikt heeft. Bij het lezen struikelde ik steeds over de eerste twee keren dat dit woordje gebruikt wordt (Maar eerst...; En eerst...). Ik vond ze zo vreemd klinken in die zinnen (en ook wel mysterieus). Ben ik juist als ik zeg dat de woordjes 'eerst' in dit gedicht willen benadrukken dat het gaat om een geleidelijk proces: eerst dit, eerst dat, enz, dus dat de herkenning met zijn vader niet ineens gekomen is, maar geleidelijk? Misschien een vreemde vraag hoor :?

Groetjes, kim

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:05

Geplaatst: 03 feb 2007 12:16 pm

Fijn Kim, dat je zo actief meeleest en meedoet.
Poëzie is een onuitputtelijke schatkamer, waarin je veel leert van de binnenwereld van de ander, maar daarmee ook van jezelf. Je bent voortdurend aan het spiegelen.

Ik vind dat 'eerst' ook heel fraai.
Het is ook een eenmalige, een eerste, maar ook laatste ervaring. Dat unieke wordt ermee geaccentueerd.

Let ook op dat eerst in de laatste strofe. In die jas herkent hij zichzelf als zijn vader in de ruiten, voor het eerst. Die ervaring kan zich wel herhalen. En dat allemaal in zijn gedachten. De dichter heeft een levendige verbeelding, scherp zelfs.

Dus jouw opmerkingen waren ter zake en brengen ons verder.

Gert
_________________
http://gert.slings.nu

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:06

Geplaatst: 03 feb 2007 12:44 pm

Ik denk dat de dichter met het eerste Maar eerst bedoelt dat hij de jas voor het eerst bewust ziet. Waarschijnlijk hangt die jas daar al een tijdje, dat weet hij wel maar hij loopt er steeds voorbij zonder er bij na te denken.
De dichter ziet die jas ineens écht.

En dan (En eerst) komt de koude avond en dan denkt hij erover om die jas aan te trekken maar voelt zich niet prettig bij dat idee, schaamt zich een beetje bij het idee.. hij in zo'n oude jas...
In gedachte ziet hij zich in die jas lopen, gelukkig is er niemand op straat, hij ziet zichzelf weerspiegeld (dubbele betekenis) door het ruit en ziet zijn vader! (Hij lijkt dus enorm op zijn vader.) In gedachte vraagt hij: "Waar ga je heen?" "Nergens heen"(vader is overleden?)
"Dan gaan we dezelfde kant op."
Naar mijn idee zegt hij met dit laatste, ik wil zijn zoals jij.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:07

Geplaatst: 03 feb 2007 03:07 pm

tiba schreef:
Waaruit leid je af, Yasmijn, dat de vader naar het bejaardentehuis gaat?

Tiba.



Jah, 'verbannen worden' vat ik op als 'afdanken'. Dat associeer ik met oude mensen naar het bejaardentehuis sturen. Ook met sterven: de jas verbannen naar een hok, waar je hem nooit meer zult aantrekken of zien.

Yasmine

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:08

Geplaatst: 03 feb 2007 03:19 pm
meisje schreef:
gertio schreef:

Titel: Het vers draagt als titel De jas. Daar gaat het dus over.
Gert


Geschokt/Shocked Ohw oké, sorry....

Bij nader inzien, kan ik 'm ook zo interpreteren:

Een stokoude vader stond op het punt om te sterven (binnenkort wordt de oude jas verbannen naar het hok). Als hij eenmaal dood is en zijn zoon heeft hem nodig (de oude jas nodig hebben tegen de kou buiten), vraagt hij hem in gedachten om hulp (voor het eerst de oude jas in gedachten aantrekken). Niemand anders weet het (hij is alleen op straat), maar hij ziet in dat zijn vader altijd bij hem is (voor het eerst zijn vader in deze stad zien lopen) en voor altijd bij hem zal blijven (dezelfde kant op moeten).


Nee, dit kan ook niet. Eerst moet de jas de vader voorstellen en daarna ziet de zoon hem opeens in de ruiten. :?

Nu ben ik de draad helemáál kwijt!

Yasmine

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:09

Geplaatst: 03 feb 2007 04:03 pm

Verbannen naar het hok.
Het gaat over de jas die verbannen wordt naar het hok. (een rommelhok, een schuurtje)

Die jas hangt aan een kapstok en de dichter fantaseert dat hij buiten loopt met die jas aan. Hij fantaseert dat hij dan in dat raam kijkt en zijn vader ziet. Die jas is van zijn vader geweest en met díe jas aan ziet hij opeens hoeveel hij op zijn vader lijkt. (Daarom zegt hij dat hij zijn vader ziet.)
Hij fantaseert dat hij met zijn vader praat.


Dettie
die hoopt dat je de draad nu weer gevonden hebt.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:10

Geplaatst: 03 feb 2007 04:18 pm

Dank je wel, Dettie. Maar hoe weet je dat die oude jas van zijn vader is geweest? En kan het niet dat hij écht naar buiten gaat, met de oude jas in zijn gedachten aan?

Yasmine

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:12

Geplaatst: 03 feb 2007 04:42 pm

In het gedicht staat

In gedachten trek ik voor het eerst die oude jas aan.
En wat er daarna volgt is wat hij in gedachten verder verzint.
Dat hij dan langs een raam zal lopen en zichzelf ziet enz. enz.

Pff moeilijk uitleggen waarom je weet dat het de jas van zijn vader is.
Ik zal het proberen.

Hij vertelt al dat het een oude jas is, die zo oud is dat hij binnenkort naar het hok verbannen zal worden. Die jas betekent waarschijnlijk iets voor hem, het is zo'n oude jas en toch laat hij hem hangen aan de kapstok.
Hij zegt daarna, in gedachten trek ik voor het eerst
die jas aan. Hij zelf heeft hem dus nog nooit aangehad.
In gedachten (in zijn fantasie) trekt hij die jas aan gaat de straat op en ziet zichzelf in die jas lopen (in het raam) en dan ziet hij zijn vader weerspiegeld in dat raam!
Daardoor weet je dat die oude jas, die zoveel voor hem betekent, van zijn vader moet zijn geweest.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:13

Geplaatst: 03 feb 2007 04:52 pm

Ik kijk in de ruiten en zie
voor het eerst mijn vader in deze stad lopen.

Die vader is dus nog nooit in de stad waar de dichter woont geweest.
Als de dichter die jas aan heeft ziet hij zijn vader lopen. Dat is ook een aanwijzing dat die jas van zijn vader geweest is.

Dettie
die je vragen erg leuk vindt. Ik ga daardoor ook steeds meer ontdekken in dit gedicht.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:14

Geplaatst: 03 feb 2007 05:24 pm

Geweldig, Dettie! Ik was al bang dat je me irritant zou vinden. :oops:

Als ik jouw uitleg goed begrijp, ziet de dichter dus in zijn gedachten zijn vader voor het eerst lopen in de stad. Maar dit ziet hij in de ruiten, dus in zijn verbeelding. Met andere woorden: een verbeelding in zijn gedachten... Is dat mogelijk?


Yasmine

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:15

Geplaatst: 03 feb 2007 05:36 pm

Verbeelding en gedachten zijn hier toch hetzelfde?

In zijn verbeelding ziet hij zichzelf met de jas van zijn vader aan door de stad lopen, kijkt in een raam en "ziet" dat hij zozeer op zijn vader gelijkt,
voor het eerst loopt nu (in zijn verbeelding) zijn vader door de stad...

Tiba.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:16

Geplaatst: 03 feb 2007 05:45 pm

Als ik jouw uitleg goed begrijp, ziet de dichter dus in zijn gedachten zijn vader voor het eerst lopen in de stad. Maar dit ziet hij in de ruiten, dus in zijn verbeelding. Met andere woorden: een verbeelding in zijn gedachten... Is dat mogelijk?



nee hij ziet zichzelf in die ruiten in zijn vaders jas en merkt dan dat hij heel erg op zijn vader lijkt, zo erg zelfs dat het lijkt alsof zijn vader daar staat.

Misschien moet ik het anders vertellen.
Stel jij bent wat ouder en je krijgt van een familielid kleren. Je trekt dat aan en dan zie je pas (door die kleren) hoeveel je op dat familielid lijkt.
Zelfs zoveel op dat familielid lijkt dat je bijna denkt dat dat familielid daar staat.
Dat is wat de dichter in gedachte voor zich ziet.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:17

Geplaatst: 03 feb 2007 07:34 pm

Nog 2 vragen dan:

Wie zegt wat in de laatste 2 regels?
Waar staat het woordje 'eerst' symbool voor? Of wat voor functie heeft het?

Yasmine

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:17

Geplaatst: 03 feb 2007 07:36 pm

‘Waar ga je heen?’
‘Dan gaan we dezelfde kant op.
’ Zegt de dichter

‘Nergens heen.’ zegt de vader

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:18

Geplaatst: 03 feb 2007 07:37 pm

Snap je het nu yasmine?
Anders vraag je nog maar hoor. het wil ook wel eens helpen als je het gedicht hardop leest.

Groetjes
Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 21, 2009 11:19

Geplaatst: 03 feb 2007 07:45 pm

Maar eerst is er een oude jas.
Hier wordt bedoeld ten eerste, als in een opsomming

En eerst is er een avond waarop ik aarzel
hier wordt bedoeld, en dan... (is er die avond)

Voor het eerst trek ik
voor het eerst mijn vader in deze stad lopen.
Hier wordt bedoeld, de allereerste keer

Ik denk dat de dichter het mooi vond het woordje eerst op verschillende manieren te gebruiken, het woordje heeft dus verchillende betekenissen. Ik denk niet dat het symbool voor iets staat.

Dettie


Terug naar “Uitleg gedichten”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 14 gasten