Wat is objectief gezien een goed gedicht?

Van alles en nog wat over poëzie dat niet onder nieuws valt.
Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:31

Geplaatst: 16 apr 2008 08:00 pm

Ha ja, ik weet het leni.
Voor mij heeft het uitleggen van gedichten waarschijnlijk een andere betekenis. Het gaat mij niet om wie er nu gelijk heeft of niet maar eerder om te leren.
Voor ik met Leestafel begon wist ik niets van gedichten, dacht dat ik er niet geschikt voor was, dat ik de essentie miste of het niet 'zag'.
Jij bent poëzie, ik ben een leerling in poëzie.

Voor mij is het 'puzzelen' een leerschool. Hoe je poëzie kan zien. En ik ben nog steeds niet uit het 'raadsel' poëzie.
Ik weet dat sommige gedichten me raken, ontroeren, soms zelfs een dreun geven. En dat is heel persoonlijk natuurlijk.
Maar andere gedichten vind ik prachtig maar begrijp er niets van. Dan komt onmiddellijk de twijfel boven, snap ik eigenlijk ook maar iets van poëzie? Valt het wel te snappen? Ben ik nou zo dom, zie ik iets niet? Waarom vindt iemand dit zo mooi? Wat zien ze erin? Wat mis ik dat ik het niet zie? enz. enz. En ik vind het dan fijn als iemand de moeite neemt mij een beetje wegwijs te maken en met me mee te puzzelen.
Het draagt voor mij bij aan het plezier in poëzie hebben en wat te leren.
Persoonlijk vind ik het leuk te lezen hoe mensen een gedicht ervaren, wat zij erbij denken, wat zij er in zien. Wat ik het leukste vind is dat ik door het lezen van iemand anders zijn gedachten bij een gedicht ik ineens een gedicht heel anders kan zien. Zoiets van hee ja, zo kan je het ook zien, een soort ontdekkingsreis.
Maar zo gauw het aftroeven of een wedstrijdje gaat worden van... 'ik heb gelijk, nee ik'... dan hoeft het voor mij ook niet.

Net als het voor mij bijdraagt als iemand een persoonlijk verhaal bij een gedicht heeft zoals Tiba een keer vertelde over een gedicht dat ze voorlas bij een klooster en jij dat je je kleinkinderen een gedicht over bang zijn voor het donker voorleest.
Ook het gedicht over De zee van H de Coninck is voor mij speciaal geworden omdat Tiba het voordroeg tijdens de leestafelontmoeting.
Het zijn allemaal dingen die voor mij het geheel aan plezier in poëzie maken.

Dettie
die erg moest lachen om je reactie. Die was lekker recht uit het hart.

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:33

Geplaatst: 16 apr 2008 08:46 pm

dag Leni,

Weet je, ik spreek ook kunstenaars, dichters en schrijvers, recensenten, schilders, filosofen, taalwetenschappers, enz. enz. Uren lang, dagen lang, nachten lang. Over van alles en nog wat.
Vannacht bijvoorbeeld nog met onze vriend en bovenbuurman, een jong aanstormend talent in de schilderkunst. Vandaar dat ik vandaag wat last heb van een kater. :wink:
Maar wij praten met elkaar ook op deze manier over poëzie, beeldende kunst, filosofie, religie, taal, what ever...

Waarom doen we dat? Omdat wij er plezier in hebben. Niks mis mee.

Als jij dat niet hebt, dan heb je dat niet. Dat mag ook. Prima! Dat is enkel en alleen aan jou.

Weet je, ik vind het prettig om iedereen zijn of haar eigen manier te laten. Volgens het prachtige motto van Manja: "Ieder het zijne".
Ofwel: heb gewoon jouw manier en laat de anderen hún manier.
De ene manier is niet beter of minder dan de andere.
Dat is nu een gedachte waar ik oprecht en met veel warmte om kan glimlachen.

groetjes, fijne avond,

Grada
_________________
'Do you think it's a whoozle?'
Laatst gewijzigd door Dettie op Di Feb 24, 2009 15:26, 1 keer totaal gewijzigd.

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:33

Geplaatst: 16 apr 2008 09:20 pm

Lieve mensen

De vraag naar wat 'goede poëzie" eigenlijk is, moest zonder twijfel reacties uitlokken. Ieder zingt daarbij zoals hij gebekt is ( deze uitdrukking is wellicht ook voor kritiek vatbaar).
Eerlijk gezegd is dat zo'n veelomvattende vraag, dat ik daarop zelf geen goed antwoord weet . Het citaat van Hugo Claus dat ik gaf, leek me een biezondere omschrijving. Er valt heeeeel veel voor te zeggen. Ik heb de neiging om ja te knikken.... maar natuurlijk kun je daarop reageren: ja maar... heb ik ook... maar ik had niet de tijd/fut om op alles te reageren. Wou hier een gedicht plaatsen dat o zo helder is maar o zo mooi... hoop ik binnenkort te doen.

Tiba.

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:34

Geplaatst: 16 apr 2008 11:37 pm

En wie heeft ook alweer gezegd, dat het zo saai wordt in het bos als alle vogels hetzelfde klinken? Tagore?

Doe mij maar een concert met:

Ze hebben het peinzende arctische glijden
hahaha uit de hoogte in langzaam
voorbijgaan maar ook wel het snelle
bemoeiziek gemekker van geiten.


en

Tjielptjielp - tjielptjielptjielp
tjielptjielptjielp - tjielptjielp


en

een vogeltje met een steenrood keeltje
dat meestal nogal snerpend zingt
maar dat soms, in een goudgroen voorjaarsbos
zorgt voor een duet van zulke zuivere
nostalgische zilveren watervallen klank


;)

groetjes, slaap zacht,
Grada

PS Wie raadt welke vogels bezongen worden door welke dichters krijgt een zoen en een griffel... ;) :D

_________________
'Do you think it's a whoozle?'

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:35

Geplaatst: 17 apr 2008 05:08 am

Grada, Tiba en Dettie: wat een mooie reacties!

Pieter
_________________
"Hoed u voor de literatuur. Gebruik de woorden die het eerst bij je opkomen" J.P. Sartre
Laatst gewijzigd door Dettie op Di Feb 24, 2009 15:27, 1 keer totaal gewijzigd.

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:35

Geplaatst: 17 apr 2008 06:11 am

Leni schreef:
Ik zou eens willen weten wat de 'grote' dichters daar zelf van vinden...Claus bvb of Vanhee of Vroman of Krog. Voor mij allemaal groot en volledig anders...



Ik denk dat in deze laatste zin het hele probleem zit van de vraagstelling
Wat is objectief gezien een goed gedicht?

Elke dichter dicht anders, elke dichter heeft een ander karakter, elke dichter schrijft goede en minder goede gedichten.
Ik denk dat je nooit echt objectief kan zijn bij poëzie. Je kan een gedicht technisch objectief bekijken maar qua inhoud hangt het teveel af van de persoon die het gedicht leest, wat die persoon meegemaakt heeft of op dat moment meemaakt, in wat voor stemming diegene is enz.

Dettie

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:37

Geplaatst: 17 apr 2008 08:38 am

Dank voor het aanhalen van mijn MOTTO.

MANJA :oops:
_________________
suum cuique oftewel ieder het zijne!

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:37

Geplaatst: 17 apr 2008 09:46 am

Zie je ik hou van je

Zie je ik hou van je,
ik vin je zoo lief en zoo licht --
je oogen zijn zoo vol licht,
ik hou van je, ik hou van je.

En je neus en je mond en je haar
en je oogen en je hals waar
je kraagje zit en je oor
met je haar er voor.

Zie je ik wou graag zijn
jou, maar het kan niet zijn,
(het licht is om je, je bent
nu toch wat je eenmaal bent.

O ja, ik hou van je,
ik hou zoo vrees'lijk van je,
ik wou het helemaal zeggen --
Maar ik kan het toch niet zeggen.

Herman Gorter
Uit Verzen 1890

Dit is voor mij een gedicht dat eenvoudig, helder én steengoed is.

Tiba.

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:38

Geplaatst: 17 apr 2008 09:57 am

Heel mooi, Tiba, en ik kende het! Het staat in 1000 en enige gedichten van Komrij!

Pieter

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:39

Geplaatst: 17 apr 2008 10:02 am

Het blijft een prachtig gedicht he Tiba, elke keer als ik dit lees word ik er vrolijk en blij van. En inderdaad in al zijn heldere eenvoud zo mooi.

In De Leeswolf wordt de biografie van Wislawa Szymborska besproken en in die recensie staat een uitspraak van Szymborska.

"In elk gedicht moet je de indruk hebben dat juist deze en geen andere woorden al eeuwen liggen te wachten om elkaar te ontmoeten en tot een enige, onlosmakelijke eenheid te vergroeien.[...]
Het zijn immers dezelfde woorden die in woordenboeken dood zijn of in de de spreektaal ons leven leiden. Hoe komt het dan toch dat ze in de poëzie feestelijk schitteren, alsof ze volkomen nieuw zijn en pas door de dichter zijn ontdekt?"


Dettie

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:39

Geplaatst: 17 apr 2008 10:24 am

Dat is fantastisch wat ze daar schrijft. Daarvoor moet je dus een dichter zijn om dat zo vanzelfsprekend te kunnen verwoorden..


leni
Laatst gewijzigd door Dettie op Di Feb 24, 2009 15:28, 1 keer totaal gewijzigd.

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:40

Geplaatst: 17 apr 2008 10:28 am


"In elk gedicht moet je de indruk hebben dat juist deze en geen andere woorden al eeuwen liggen te wachten om elkaar te ontmoeten en tot een enige, onlosmakelijke eenheid te vergroeien.[...]


Prachtig gezegd! Herman de Coninck spreekt ook vaak over woorden die elkaar ontmoeten, op hun juiste plaats staan enz...

Tiba.

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:41

Geplaatst: 17 apr 2008 12:06 pm

tiba schreef:

"In elk gedicht moet je de indruk hebben dat juist deze en geen andere woorden al eeuwen liggen te wachten om elkaar te ontmoeten en tot een enige, onlosmakelijke eenheid te vergroeien.[...]



Prachtig gezegd! Herman de Coninck spreekt ook vaak over woorden die elkaar ontmoeten, op hun juiste plaats staan enz...

Tiba.



De eigenschappen van combinaties van woorden die jullie noemen wijzen toch op een soort van objectieve qualitatieve norm al is die moeilijk precies te omschrijven en zal er altijd een subjectieve factor bijkomen.
Maar alleen het feit al dat er bijvoorbeeld in Vlaanderen twee (Gezelle en Claus)en in Nederland (Achterberg en Lucebert) ook twee kampioenen komen bovendrijven betekent dat er een grootste gemene deler is als je alle recensies, meningen en aanhalingen bij elkaar optelt.
Die norm zou ik willen omschrijven met nieuwheid, verrassing, originaliteit in het kiezen van de woorden en het in verband brengen ervan.
Deze eigenschappen heb ik in mijn inleiding ook al gebruikt.
Maar er moet nog meer zijn.

Pieter
_________________
"Hoed u voor de literatuur. Gebruik de woorden die het eerst bij je opkomen" J.P. Sartre

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:42

Geplaatst: 17 apr 2008 12:31 pm

Ja, Pieter, ik denk dat je gelijk hebt. :)

Ik vind het zo grappig dat ook Wislawa Szymborska zich afvraagt, waar hem dat nu toch in zit!?!? Die poëtische kracht die taal opeens krijgt als ze de vorm aanneemt van een gedicht.

Hoe komt het dan toch dat ze in de poëzie feestelijk schitteren, alsof ze volkomen nieuw zijn en pas door de dichter zijn ontdekt?"



Heerlijk. :D
Grada
_________________
'Do you think it's a whoozle?'

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:43

Geplaatst: 17 apr 2008 12:57 pm

Blij dat we het eens zijn, Grada :) Naar dat meer ga ik op zoek!
Voor Dettie: het mooie gedicht van Leo Vroman hierboven heb ik proberen uit te leggen. Kijk maar of je het ermee eens bent :wink:

Pieter

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:44

Geplaatst: 17 apr 2008 01:42 pm

Pieter, ik zoek mee hoor, maar of we het zullen vinden?!?

Niemand die zich aan mijn raadsel waagt?
Oké, dan geef ik de oplossing zelf wel, veels te leuk!

Ze hebben het peinzende arctische glijden
hahaha uit de hoogte in langzaam
voorbijgaan maar ook wel het snelle
bemoeiziek gemekker van geiten.


Dit is natuurlijk de meeuw.
De dichteres is Judith Herzberg.

Tjielptjielp - tjielptjielptjielp
tjielptjielptjielp - tjielptjielp


De mus, van Jan Hanlo.

een vogeltje met een steenrood keeltje
dat meestal nogal snerpend zingt
maar dat soms, in een goudgroen voorjaarsbos
zorgt voor een duet van zulke zuivere
nostalgische zilveren watervallen klank


Het roodborstje, waar Hans Warren een haat/liefdeverhouding mee lijkt te hebben. :D

;)

groetjes,
Grada

_________________
'Do you think it's a whoozle?'

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:45

Geplaatst: 17 apr 2008 01:54 pm

Sorry, Grada, ik vond ze alle drie mooi maar wist niet dat het raadseltjes waren. De mus kende ik natuurlijk. Bij het arctische glijden dacht ik aan pinguïns. En bij het roodborstje aan Toon Hermans. :razz:
(Hans Warren is trouwens dood)
Maar bedankt, (ik heb de bundel van J. Herzberg, zal het eens opzoeken.)

Hg. Pieter

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:47

Geplaatst: 17 apr 2008 02:03 pm

Grada schreef:
Ik vind het zo grappig dat ook Wislawa Szymborska zich afvraagt, waar hem dat nu toch in zit!?!? Die poëtische kracht die taal opeens krijgt als ze de vorm aanneemt van een gedicht.



Ja zie je dat zo Grada? Verrassend hoe iedereen de dingen toch ziet, het lijkt wel poëzie haha.
Bij mij komt het heel anders over. Ik zie het meer als woorden naast elkaar leggen, puzzelen, spelen met woorden op zo'n manier dat het ene woord het andere als nieuw laat lijken, ineens een andere betekenis krijgt.
Het laten leven van woorden die in onze normale spraak zo gewoon zijn.
En dan met deze woorden zo puzzelen dat ze een gedicht worden.
Niet dus dat de taal pas kracht krijgt als ze de vorm aanneemt van een gedicht, maar elk woord zo bekijken dat je er zelf kracht aan geeft en die kracht in een gedicht stopt. Andersom dus.
Moeilijk uit te leggen, ik hoop dat je begrijpt wat ik bedoel.

Dettie

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:48

Geplaatst: 17 apr 2008 02:06 pm

Pieter ik had niet gezien dat je de rest toegevoegd had, sorry.
Ik kom er morgen op terug.

Dettie

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:49

Geplaatst: 17 apr 2008 02:46 pm

Geeft niks, Pieter, sorry is niet nodig.
Maar ik had deze PS toegevoegd:


PS Wie raadt welke vogels bezongen worden door welke dichters krijgt een zoen en een griffel... :wink: :D



Die zoen en griffel houd ik nu natuurlijk mooi voor mezelf. :wink:

Het gedicht van Herzberg staat in de bundel Strijklicht.
Ik weet dat Hans Warren overleden is. Beschouw dat 'lijkt te hebben' maar als een 'historische praesens'. :wink:

:D Grada
_________________
'Do you think it's a whoozle?'

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:50

Geplaatst: 17 apr 2008 03:00 pm


Die zoen en griffel houd ik nu natuurlijk mooi voor mezelf.


Die zoen had je wel aan Pieter mogen geven, maar die griffel!!! Daar was ik wel voor gegaan. :D Ik had je P.S. ook niet gezien Grada.

Dettie

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:51

Geplaatst: 17 apr 2008 10:49 pm
Dettie schreef:
Ik zie het meer als woorden naast elkaar leggen, puzzelen, spelen met woorden op zo'n manier dat het ene woord het andere als nieuw laat lijken, ineens een andere betekenis krijgt.
Het laten leven van woorden die in onze normale spraak zo gewoon zijn.
En dan met deze woorden zo puzzelen dat ze een gedicht worden.
Niet dus dat de taal pas kracht krijgt als ze de vorm aanneemt van een gedicht, maar elk woord zo bekijken dat je er zelf kracht aan geeft en die kracht in een gedicht stopt. Andersom dus.


Ik weet niet of ik dit goed begrijp. Ik denk niet dat een dichter echt puzzelt. Hij schrijft een regel en dan nog een, het ene woord brengt wellicht het andere mee, de woorden drijven hem mee, zoeken en vinden elkaar... Achteraf bekijkt hij het resultaat en schrapt en verbetert... dat lijkt me eerder puzzelen.

Tiba.

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:53

Geplaatst: 17 apr 2008 10:57 pm

Pieter schreef:


De eigenschappen van combinaties van woorden die jullie noemen wijzen toch op een soort van objectieve qualitatieve norm al is die moeilijk precies te omschrijven en zal er altijd een subjectieve factor bijkomen.
Maar alleen het feit al dat er bijvoorbeeld in Vlaanderen twee (Gezelle en Claus)en in Nederland (Achterberg en Lucebert) ook twee kampioenen komen bovendrijven betekent dat er een grootste gemene deler is als je alle recensies, meningen en aanhalingen bij elkaar optelt.
Die norm zou ik willen omschrijven met nieuwheid, verrassing, originaliteit in het kiezen van de woorden en het in verband brengen ervan.
Deze eigenschappen heb ik in mijn inleiding ook al gebruikt.
Maar er moet nog meer zijn.



Over die grootste gemene deler moet ik nadenken, Pieter. Pff, lijkt me niet simpel. Ik voel er veel voor om eens na te gaan waarom een "eenvoudig" gedicht als dat van Gorter zo goed is (stel dat iedereen hier dit goed vindt) en nadien een wat ingewikkelder te bekijken. Lijkt je dat een idee?

Tiba.

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:53

Geplaatst: 18 apr 2008 05:23 am

Jouw gedicht wilde ik er zeker in betrekken, Tiba, en de eigenschappen daarvan vallen onder de grootste gemene deler als we ze ook in andere gedichten tegenkomen. Want de grootste gemene deler vinden is gewoon een kwestie van wegstrepen. Ik had eigenlijk al een viertal eigenschappen van jouw gedicht op een rijtje staan: maar misschien kun jij eerst beter zeggen waarom je dit gedicht zo goed vindt. (vind jij dat ik de poëzie te wiskundig benader? :shock: Dat is mijn bedoeling niet, ik probeer alleen eigenschappen te vinden die in elk gedicht zitten: grootste gemene deler is slechts een metafoor voor de eigenschappen die in elk goed gedicht moeten zitten, volgens ons dan)

Hg. Pieter

Dettie
Berichten: 10702
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 24, 2009 14:54

Geplaatst: 18 apr 2008 07:36 am

Ik begrijp niet zo goed waar je naar toe wil Pieter.
Aan de ene kant zeg je dat Lambert Wierenga te 'technisch' een gedicht bespreekt maar hier vraag je 'wat is objectief gezien een goed gedicht'.
Ik ben bang dat je dan toch bij de techniek uitkomt als je het
objectief wil houden, een inhoud objectief bekijken is erg moeilijk.

Ik weet ook niet goed meer hoe ik op dit item moet reageren juist omdat ik inhoudelijk niet objectief kan zijn.
Ik kan wel zeggen een goed gedicht moet me raken, wat met me doen, maar dat blijft heel persoonlijk.

Dettie


Terug naar “Diversen”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 2 gasten