Gerrit Achterberg - (nee)

Van Gerrit Achterberg t/m Chretien Breukers
Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Gerrit Achterberg - (nee)

Berichtdoor Dettie » Do Jan 15, 2009 15:54

Er mogen niet méér gedichten van Gerrit Achteberg geplaatst worden

Zijn gedichten staan hier http://www.poezie-leestafel.info/gerrit-achterberg

Dettie
Laatst gewijzigd door Dettie op Di Jan 27, 2009 14:57, 2 keer totaal gewijzigd.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Jan 27, 2009 13:35

Onderstaand de berichten uit het oude forum:

Daarna gaat het over op 'de gewone gang van zaken'.

Tip: print het uit, dat leest het makkelijkste


Bericht Geplaatst: 15 jul 2004 06:25 pm
In deze en in de volgende reactie, volgt een tweedelige serie over het leven en werk van Gerrit Achterberg. In deze reactie is het leven van de dichter beschreven. In de volgende ga ik verder over zijn werk.

Gerrit Achterberg: ‘Het weerlicht op de kimmen’

Gerrit Achterberg (1905-1962) stamde uit een boerenfamilie bij wie, zoals hij zelf heeft gezegd, de ‘godsdienst zwaar [hing] tegen de hanebalken’ en ‘de bijbelteksten op de loer lagen’. Daarnaast gedenkt hij met sympathie en intieme geborgenheid van zijn ouderlijk huis in de ‘richel vuur’ die ‘uit goudlampen op deel’ viel: ‘eeuwig van duur / en stil van lijnkoeken en hooi’.
Hoe sterk de dichter ook door dit milieu werd gevormd, hij moest eraan ontgroeien: ‘Ik wil niet meer. Het is te veel verzuurd.’
Verwonderlijk is de uiterste persoonlijke toets die Achterbergs werk van het begin af kenmerkt, ondanks alles wat hij aan traditioneels heeft meegekregen: in ieder opzicht is hij het tegengestelde van een retorisch dichter geworden.

Een dichterlijke ‘buitenjongen’

Geboren in Neerlangbroek bij Doorn groeide Achterberg op in een landelijke omgeving vol van oude historie. De sfeer van een naburig kasteel met parken en bossen heeft als ‘Beau lieu’ zijn plaats gekregen in een van zijn laatste bundels: ‘Spel van de wilde jacht’ (1957). Dit zit vol met hem ten dele van huis uit bekende folkloristische motieven, terwijl in het andere werk ook de hem van zijn jeugd af zo vertrouwde natuurelementen – wind, sneeuw en regen – een rol spelen. Hij voelt trouwens in het algemeen voor het elementaire en primitieve: al vroeg is er een voorkeur voor de taal van het sprookje, die later gevolgd wordt door belangstelling voor de Grieke mythologie.

Jeugd en leerjaren

De jonge Gerrit was stil en in zichzelf gekeerd. Min of meer toevallig kwam hij op de kweekschool in Utrecht. Ondertussen was hij een verwoed lezer geworden: behalve in Costers bloemlezing ‘Nieuwe geluiden’ verdiepte hij zich in Marsman, die grote invloed op hem had.

Crisisjaren

De jaren kort voor de Tweede Wereldoorlog zijn ellendig geweest voor de dichter. Door zijn erg gevoelige aard moet hij de atmosfeer van dreiging, gewelddadigheid en onzekerheid uiterst scherp en pijnlijk hebben ondergaan.
In 1937 was hij crisisambtenaar in Utrecht, eigenlijk dus onderwijzer zonder werk. Ten slotte werden de spanningen hem te machtig: in een vlaag van verstandsverbijstering schoot hij zijn hospita neer en verwondde hij haar dochter. Hij werd daarna ter behandeling opgenomen in een inrichting: het was een afschuwelijke tijd voor hem, ondanks het begrip dat er werd getoond.
De gedachte aan de gestorvene is de dichter in zijn verdere leve blijven beheersen. Toch is het te sterk gezegd, wanneer men beweert, dat zijn latere poëzie uitsluitend daaraan haar ontstaan dankt. In ‘Afvaart’ (1931) staan al gedichten die op het grondthema vooruitlopen: ‘Van de mythe uit gezien – het is de mythe van Orpheus en Euridyce die Achterberg herschept – is het van geen enkel belang of de geliefde in de werkelijkheid van de biografie dood is, ja of nee: de dood van de mythe is een dood van geheel andere orde dan die van de dagelijkse feitenwereld’ (Paul Rodenko).

Hoonte en Oud-Leusden

In 1940 ging Achterberg wonen in Hoonte bij Neede in de Achterhoek. Het werd een van de gelukkigste perioden van zijn leven; in de naar deze plaats genoemde bundel komt dit duidelijk tot uitdrukking.
Hij trouwt: zijn vrouw toont veel begrip voor zijn dichterschap.
Teruggekeerd in het landschap van zijn jeugd – hij vestigt zich in 1950 in Oud-Leusden –, werkt hij voort in zijn landhuis, tussen bomen, hei en weiland. Hij overlijdt totaal onverwacht, nog maar zesenvijftig jaar oud.

Wouter

--------------

BerichtGeplaatst: 15 jul 2004 06:26 pm

Gerrit Achterberg (Deel 2): ‘Formule in den morgenstond’

Het centrale thema van Gerrit Achterbergs werk toont zich in volle kracht in de bundel ‘Eiland der ziel’ (1939) en in wat later verschenen is. Alleen in de bundel ‘Eiland der ziel’, welke vorige keer ook genoemd is, ziet hij zijn Euridyce-figuur op een wat afwijkende manier: meer op een afstand, die nog vergroot wordt door het optreden van allerlei andere personen. Maar altijd is er, meer of minder uitgesproken, in al deze gedichten een mystiek element. In zijn uiterste vorm openbaart het zich als naar lichaam en ziel één met ‘de bruid’ die zegt: ‘Ik ben gereed. Dit is mijn huid.’
Zulke toestanden worden bereikt ín het woord, ín het gedicht: de vrouw is dan ‘het vlezen woord, dat in [zijn] keel geboren wordt.’
Soms blijkt het vers letterlijk een bezweringsformule waarmee de geliefde wordt teruggeroepen uit het dodenrijk, zoals in ‘Druïde’:

Formule in den ochtendstond
uit donkere bezwering afgerond:
bereik haar mond...

Heidens? Toch ook niet minder bijbels: ‘In den beginne was het Woord... En het woord was vleesgeworden.’ (Joh. 1:14)
Algemeen gezien streeft de dichter voortdurend naar de verbinding met een surreële wereld: hij wil ‘de eeuwigheden uit het ene land’ overzingen ‘in het andere land.’ Als bij de oude mystici lukt het oproepen lang niet altijd: dan vindt ‘van ’t uitgedoofde feest... de wind de dode bloemen hangen.’ Daartegenover staan wat Paul Rodenko aanduidt als typische ‘machtsgedichten’, waarin de dichter zich onsterfelijk voelt in zijn vereniging met de ander:

Er kan geen dood beginnen
in deze nieuwe huid.
Maar Achterberg benadert toch tegelijk ‘zo dicht de dood, dat het uiterste vlies tussen zijn en haar gebied transparant wordt: osmose ontstaat hier tussen leven en dood, tijd en eeuwigeheid, stof en geest.’ (A. de Longie)

Alle woorden evengroot

Van een speciaal ‘dichterlijk’ woordgebruik is bij Achterberg nergens een spoor te vinden. Elk woord is hem goed, als het zijn doel maar dient: ‘Een vereenzelviging van taal en dood / maakt alle woorden evengroot.’ Bij voorkeur zoekt hij in de techniek en in allerlei gebieden van wetenschap naar bruikbare termen. En hij weet er een uiterst effectief gebruik van te maken: asbest, radar, osmose, isotopen, atoom, cyclotron, afvalstof...
Wat de vorm betreft: overweegt in het begin hij vrije expressionistische vers, geleidelijk neigt de dichter tot een soberder en strengere vorm. In zijn latere werk komen sonnetten voor.

Een voorloper in verschillend opzicht

Ondanks deze ontwikkeling is Achterberg in verschillende opzichten te beschouwen als een voorloper van de moderne poëzie, met name wat betreft zijn woord- en beeldgebruik.
Naar de inhoud maakt zijn werk deel uit van de grote stroming die de persoonlijke existentie en haar problematiek in het centrum plaatst. Deze heeft kort vóór en na de Tweede Wereldoorlog haar literaire-wijsgerige vorm gekregen in het existentialisme van Martin Heidegger (1889-1976) en Jean-Paul Satre (geb. 1905). Het er aan ten grondslag liggende levensdoel is, zoals wij zagen, bij Achterberg christelijk gekleurd en vertoont als zodanig grote verwandschap met dat van de wegbereider van deze filosofie, de Deen Sören Kierkegaard (1813-1855).
Niet minder dan door de vorm en de inhoud van zijn werk, toont Achterberg bij het deelhebben aan zijn geestelijke wereld zijn uitzonderlijke, internationale niveau.

Op de grafsteen van Gerrit Achterberg (zie foto), een enorme zwerfkei, staat Achterbergs gedicht ‘Grafschrift’ uit de bundel ‘Osmose’ (1941):

Van dood in dood gegaan, totdat hij stierf.
De namen afgelegd, die hij verwierf.
Behoudens deze steen, waarop geschreven:
de dichter van het vers, dat niet bedierf.

Wouter

----------

BerichtGeplaatst: 16 jul 2004 09:23 am

Achterberg is voor mij meestal zeer toegankelijk. Hij gebruikt alle woorden. Het ene woord was voor hem net zo belangrijk als het andere. Hij gebruikte weinig woorden om iets te zeggen. "Mijn moeder is een grijze vrijdagmorgen" om maar een regel te noemen. Je ziet die moeder zo voor je.

Ik zat met moeder aan de haard, zij breide
en ik deed niets dan cigaretten roken.
Ze zei: jongen, je moet niet zoveel roken;
je moet er vanaf morgen mee uitscheiden.

Deze scene is zo duidelijk als het maar zijn kan. Prachtig.

Lizzy
-------


BerichtGeplaatst: 16 jul 2004 01:29 pm

Nou Lizzie, dat is inderdaad een makkelijk gedicht, zo klaar als een klontje, maar ze zijn niet alle zo simpel.

Wouter heeft het erover dat je een aantal gedichten in de juiste tijd moet plaatsen, ik vermoed dat daarmee ook bedoeld is: de juiste periode van zijn leven. En dat weet je als "toevallig" lezer natuurlijk niet altijd.

Groetjes. Tiba.-

----------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 16 jul 2004 01:51 pm

Lizzy, nu noem je wel een heel makkelijk voorbeeld. Maar dit is niet Achterberg bij uitstek. Een gedicht dat op het eerste gedicht simpel lijkt maar een diepgang van jewelste heeft is 'Beumer & Co.' Bij deze:

Beumer & Co.

Hoeken met huisgeheimen
komen bloot.
De vloeren schamen zich dood.
De lamp hangt laag en groot,
want de tafel is weggenomen.

Zij, die naar boven komen,
breken blind kapot
wat was in slot, ontnomen
wordt elk ding aan zijn lot;
maar de liefde is uit God,
en God is liefde. Amen.

De deur die binnen was,
is buitendeur geworden.
Onder de hand der horde
sterft het glas.

De spiegel met eeuwig licht
zwicht langzaam voorover,
en doet de kamer dicht.
Er ligt spinrag over.

Waar divan en donker stonden,
is, hun geheim ten spot,
een vrouwenschoen gevonden;
maar de liefde is uit God.
En buiten zullen staan de honden.

Groet, Wouter-

-----------------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 16 jul 2004 01:59 pm

Ondanks dat je Achterberg zijn gedichten in hun tijd moet plaatsen, is zijn poëzie tijdloos. Dit komt volgens mij door de vele mogeljkheden tot toepassing, het aansprekende gehalte maar vooral ook door het gebruik van exotische woorden die overigens altijd de lading dekken.

Daarnaast is existentialisme hem niet vreemd, hij zoekt naar antwoorden op moeilijke levensvragen, al dan niet vragen die verband houden met zijn eigen leven. Dit doet hij zo helder en puur dat het behalve bevrijdend even ontroerend werkt.

Groet, Wouter

-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 16 jul 2004 02:15 pm

De spiegel met eeuwig licht
zwicht langzaam voorover,
en doet de kamer dicht.
Er ligt spinrag over.

Wouter wat vind ik dit mooi.
Bernadet

-----------------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 16 jul 2004 04:00 pm
Inderdaad Bernadet, dit is een schitterend gedicht met hele beeldende zinnen. Heb je enige idee waarin dit gedicht aan refereert?

Graag laat ik jullie eerst speculeren, dan vertel ik er later meer over.

Groet, Wouter

P.S. Bernadet, je hebt er (samen met de anderen) een mooi forum van gemaakt. Interessant, uitgebreid en met zichtbaar enthousiasme.

-----------------------------------------------------------

Gezien de titel lijkt het me dat het een ontruiming is van een zaak. En ik denk vanwege faillisement gezien "buiten wachten de honden"
Het kan ook een razzia betreffen. Dan zijn de honden de Duitsers.
Ik denk eigenlijk het laatste gezien het toch meer huiselijke in het gedicht.

Bedankt Wouter voor je vriendelijke woorden, ik zit breeduit te glimlachen hier.
Ik hoop dat je de site zelf ook interessant vindt.
En inderdaad we hebben het samen gedaan, iedereen heeft een behoorlijk grote bijdrage geleverd op hun terrein en eigenlijk zijn we allemaal enthousiast, dat is ook het enorm leuke van alles.

Groet Bernadet

Ben benieuwd of ik een beetje goed zit met mijn gedachten over het gedicht.

-----------------------------------------------------------

Bernadet,

Over het gedicht 'Beumer & Co.' geef ik je één hint: de Kristallnacht.

Groet, Wouter

-----------------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 19 jul 2004 10:59 pm

Hoi Wouter

OverBeumer en Co: Kristallnacht, het begin van de jodenvervolging.
Het breken van het glas (Kristallnacht werd zo genoemd omdat zoveel vensterruiten gebroken werden), daarnaar moet het gedicht wel refereren.

Het huis wordt zodanig overhoop gehaald dat huisgeheimen uit de hoeken tevoorschijn komen. Misschien werd ook de deur door het geweld uit haar hengsels gelicht zodat de binnendeur nu de enige is die nog wat afsluit, ze is dus buitendeur geworden??

Wat denk jij?

Wat hij met God bedoelt is me een raadsel, ik gok erop dat het cynisch is, zo van: God is liefde en kijk maar eens wat gebeurt!

De honden slaan volgens mij ook op de Duitsers. Of misschien hebben ze bij hun razzia letterlijk honden bij, maakt eigenlijk niets uit, vind ik.
Het feit dat de laatste versregel in de toekomende tijd staat vind ik wel raar.
Zo dit was mijn interpretatie.
Over naar jou voor meer uitleg.

Groetjes. Tiba.

-----------------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 20 jul 2004 02:24 pm

En nu over 'Beumer & Co.'

De vraag is (en blijft) of Achterberg inderdaad refereert aan de Kristallnacht. De bundel Eiland der ziel waarin het gedicht is opgenomen, is gepubliceerd vóór de Kristallnacht, de vraag is echter of het gedicht 'Beumer & Co.' ook in de eerste drukken was opgenomen. Dit zou nagetrokken moeten worden. Laten we er aanvankelijk van uitgaan dat hij inderdaad verwijst naar de Kristallnacht.

Het gedicht 'Beumer & Co.' is een van de weinige waarin Achterberg behalve zijn persoonlijke problematiek ook die van het toenmalige Europa beschreef. Ten tijde dat de cultuur onder de nazilaars vertrapt dreigde te worden, voelden veel kunstenaars in die slotfase van het interbellum het dreigende gevaar.

Op het moment dat Achterberg zijn gedicht ‘Beumer & Co’ schrijft, nemen we tot nu toe aan dat de Kristallnacht van 9 en 10 november 1938 is gebeurd. Het is daarom niet onmogelijk dat Achterberg ernaar verwijst met de woorden: 'onder de hand der horde / sterft het glas.'

Volgens de speculatieve symboliek van Achterberg is ‘huis’ altijd het symbool voor de persoonlijke belevingswereld, ‘tafel’ altijd de toonbank waarop de persoonlijke dingen te kijk liggen en ‘spiegel’ altijd het uitzicht op de diepste diepten van het innerlijk, op het eeuwige. Ik benoem dit niet voor niets speculatief, omdat hier ook hele andere interpretaties op na gehouden worden. Deze interpretatie lijkt mij overigens aannemelijk, alleen heb ik moeite met het gebruik van 'altijd', gezien bijvoorbeeld de 'gij' in zijn werk ook niet áltijd een dode geliefde is.

De titel van het gedicht heeft Achterberg ontleend aan de titel, eveneens 'Beumer & Co.', van een roman van J.K. van Eerbeek. Dat boek gaat over verhuizers die in andermans spullen snuffelen.

De ‘verhuizers’ in het gedicht zijn woeste vernielers, als blijkt uit de volgende regels: 'Zij, die naar boven komen, / breken blind kapot / wat was in slot...' Zo moet de mens Achterberg zich hebben doodgeschaamd om wat de ruw binnengedrongen psychiaters in zijn ziel blootlegden.

Huisgeheimen zijn zielsgeheimen. Alles wordt ontheiligd door de brute indringers. ‘Ontnomen wordt elk ding aan zijn lot’: elk aspect van zijn wezen heeft z’n eigen lot: zijn ongeduld, zijn drift, zijn sexualiteit, zijn streven naar het absolute, enz. Maar dat was nu eenmaal zo. Liefdeloosheid alom in het onttakelde huis dus, maar gelukkig blijft de mens in de liefde Gods volledig intact. Bij God behoudt elk ding zijn lot, want ‘God is liefde. Amen.’

Dan gaat de aandacht weer naar de verwoesters die alles binnenste buiten keren: 'De deur die binnen was, / is buitendeur geworden.'

Zoals gezegd herinneren ze sterk aan de nazihorden die verantwoordelijk waren voor de Kristallnacht. Ook de spiegel, die zicht biedt op het eeuwige in mens en mensheid, ‘zwicht langzaam voorover’, waardoor die kamer van het innerlijk niet meer waar te nemen is. De spinrag duidt er wellicht op dat men zich uitsluitend nog beperkt zich bezig te houden met het menselijk bestaan.

En het ergste is het geheim van de liefde voor de vrouw, dat volledig is overgeleverd aan de indringers. Want: 'Waar divan en donker stonden, / is, hun geheim ten spot, / een vrouwenschoen gevonden...'

Er is uiteindelijk maar één troost en die is te vinden in de bijbel, namelijk in Openbaring 22 : 14, 15. Daar staat: ‘Zalig zijn zij, die Zijne geboden doen, opdat hunne macht zij aan den boom des levens, en zij door de poorten mogen ingaan in de stad. Maar buiten zullen zijn de honden...’


Alleen wie Gods geboden onderhoudt, zal het uiteindelijke geluk mogen hebben. De liefdelozen die inbreken in zijn zielsgeheimen, zijn de honden die dan buiten de poorten van de stad zullen moeten blijven. Zo rekent Achterberg enerzijds af met de psychiaters die hem na 15 december 1937 jarenlang zo verschrikkelijk in hun macht hadden. Maar volgen we anderzijds de interpretatie van de Kristallnacht, dan zijn de liefdelozen de Duitsers, de honden buiten de poorten. Twee lagen: Honden van psychiaters (het gesticht), honden van Duitsers (Kristallnacht).

En zo laat Achterberg je achter in twijfel. Hij verwijst en trekt zich terug, maakt een breed gebaar en sluit zijn armen. Hij is vrij en beperkt maar alles komt neer op de onverklaarbaarheid van de contrasten.

Zo redenerend voel ik uiteindelijk meer voor de interpretatie van het gesticht. Ten eerste stel ik daarmee mijn interpretatie veilig en kun je aan de hand van chronologie beter aannemen dat ten tijde van het gedicht de Kristallnacht nog geen feit was. Ten tweede verwijst het gedicht eigenlijk maar één keer echt duidelijk naar de Kristallnacht middels het stervende glas, maar dit is niet al te duidelijk en heel speculatief. Ten derde en zodoende lijkt het er verdacht veel op dat hij het hier niet over Nazi's heeft, maar over de zielenknijpers. Hij neemt ze op de korrel. Hij rekent met ze af, op een meedogenloze wijze: hij kondigt ze de verdoemenis aan.

Groet, Wouter

Deze interpretatie is een naar eigen inzicht ingekorte en uitgebreide versie van de analyse van Ad Haans, te vinden op http://www.cubra.nl/adhaans/achterberg09eilandslot.htm .

-----------------------------------------------------------

"Kristallnacht"

Berlijn, 30 januari 1933 Adolf Hitler, leider van de Nationaal Socialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP), wordt rijkskanselier van Duitsland. Hij verandert Duitsland in recordtijd in een totalitaire staat. Mensen kunnen zonder reden worden opgepakt, de persvrijheid wordt aan banden gelegd, boeken en kunstwerken die het regime niet welgevallig zijn, worden verboden en zelfs verbrand. Vooral de joden moeten het ontgelden. In april 1933 worden de zogenaamde Berufsverboten ingesteld. Die bepalen dat alleen ‘ariërs' beroepen zoals rechter, arts, ambtenaar, notaris, journalist en advocaat mogen uitoefenen. Ook schrijft deze wet voor dat joodse winkeliers moeten worden geboycot. Twee jaar later, in september 1935, wordt het joden verboden om verbintenissen (bijvoorbeeld een huwelijk) aan te gaan met niet-joden. Joden hebben dan al geen toegang meer tot musea, openbare speeltuinen en zwembaden.

Parijs, 7 november 1938 Hirschel Grynszpan, een 17-jarige joodse jongen, ontvangt een ansichtkaart van zijn zuster. Die is, samen met 15.000 andere joden, Duitsland uitgezet. Het enige wat ze mee heeft kunnen nemen, is een koffertje met wat kleding. Nu bivakkeert zij onder erbarmelijke omstandigheden in het niemandsland tussen Polen en Duitsland. Polen weigert namelijk haar en haar lotgenoten toe te laten. Voor Hirschel is dit de druppel die de emmer doet overlopen. Hij raakt buiten zichzelf van woede en schiet de eerste de beste Duitser die hij tegenkomt dood. Het slachtoffer heet Ernst vom Rath en is diplomaat.

München, 8 november 1938 Minister van propaganda Goebbels wordt op de hoogte gesteld van de moord op Vom Rath. Direct zet hij de propagandamachine in werking: niet Hirschel Grynszpan, maar het hele jodendom is verantwoordelijk voor de dood van de Duitse diplomaat. Ook geeft hij de Nationaal-Socialistische stormtroepen (S.A.) de opdracht zich gereed te houden voor een pogrom die zijn weerga niet zal kennen.

Duitsland, de nacht van 9 op 10 november 1938 Joden worden aangevallen, synagogen gaan in vlammen op, joodse winkels, huizen, scholen, begraafplaatsen en ziekenhuizen worden geplunderd, beklad en vernield. Het lijkt een spontane uitbarsting van volkswoede, maar in werkelijkheid is de pogrom zorgvuldig geregisseerd door Goebbels en andere hoge Nazi's. Het resultaat: bijna 100 doden, 7500 verwoeste winkels en 267 uitgebrande synagogen. De politie arresteert niet de daders, maar de slachtoffers. 30.000 merendeels rijke joden worden ingerekend en hun bezittingen worden geconfisqueerd. De brandweer doet geen poging de brandende synagoges te blussen, maar is wel zo vriendelijk ervoor te zorgen dat het vuur niet overslaat op de huizen die worden bewoond door niet-joden. De schade wordt op de joodse gemeenschap verhaald. Nadat de verzekeringsgelden zijn geconfisqueerd, krijgen de joden een gezamenlijke boete van 1 miljard Reichsmark opgelegd. Bovendien mogen de joodse winkels niet heropend worden tenzij er niet-joden aan het hoofd staan. Deze nacht gaat de geschiedenis in als de "Kristallnacht". De naam is overigens bedacht door de Nazi´s, die zo wilden suggereren dat er alleen wat ruiten waren ingegooid.

Wannsee, 20 januari 1942 Hitler heeft de wereld de oorlog verklaard. De joden zijn uit het economisch leven verwijderd en wonen in getto´s.
Vooral in Oost Europa worden joden, zigeuners en communistische kaderleden opgrote schaal door zogenaamde Einsatzgruppen geëxecuteeerd. Rond de twee miljoen mensen vinden de dood. In een villa aan de Wannsee (bij Berlijn) vindt een conferentie plaats. Onder leiding van Heinrich Heydrich wordt de strategie bepaald voor de Endlösung, de vernietiging van de joden in de vernietigingskampen van Auschwitz, Maidanek, Treblinka, Sobibor, Belzec en Chelmno. Hier en in concentratiekampen als Dachau, Bergen Belsen en Mauthausen worden vier miljoen joden vermoord. Ook honderdduizenden homoseksuelen, zwarten, Roma en Sinti (zigeuners) en Jehova's getuigen zijn het slachtoffer.


De politie arresteert niet de daders, maar de slachtoffers. 30.000 merendeels rijke joden worden ingerekend en hun bezittingen worden geconfisqueerd.



En buiten wachten de honden!!!

Bernadet

-----------------------------------------------------------


joodse winkels, huizen, scholen, begraafplaatsen en ziekenhuizen worden geplunderd, beklad en vernield.



Zij, die naar boven komen,
breken blind kapot
wat was in slot, ontnomen
wordt elk ding aan zijn lot; ...

.....De deur die binnen was,
is buitendeur geworden.
Onder de hand der horde
sterft het glas.

De spiegel met eeuwig licht
zwicht langzaam voorover,
en doet de kamer dicht.
Er ligt spinrag over.

Waar divan en donker stonden,
is, hun geheim ten spot,
een vrouwenschoen gevonden;


maar de liefde is uit God,
en God is liefde. Amen.

We hebben onze bijdragen gelijktijdig geplaatst Wouter!

Ik zie het dus als heel cynisch... Maar de liefde is uit God, en God is liefde, Amen.

De Joden hebben een God en die zien zij als liefde. Maar diezelfde God, die liefde is staat erbij en kijkt ernaar, plat gezegd, die God laat dit dus gebeuren.
Daarom zie ik het als heel cynisch, vooral door het woord Amen erachter.
Ik moet jouw artikel nog even goed lezen Wouter, ik reageer daar later op.

Bernadet


We hebben onze bijdragen gelijktijdig geplaatst Wouter!

Ik zie het dus als heel cynisch... Maar de liefde is uit God, en God is liefde, Amen.

De Joden hebben een God en die zien zij als liefde. Maar diezelfde God, die liefde is staat erbij en kijkt ernaar, plat gezegd, die God laat dit dus gebeuren.
Daarom zie ik het als heel cynisch, vooral door het woord Amen erachter.
Ik moet jouw artikel nog even goed lezen Wouter, ik reageer daar later op.

Bernadet


-----------------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 20 jul 2004 02:43 pm

Bernadet schreef:
We hebben onze bijdragen gelijktijdig geplaatst Wouter!

Ik zie het dus als heel cynisch... Maar de liefde is uit God, en God is liefde, Amen.

De Joden hebben een God en die zien zij als liefde. Maar diezelfde God, die liefde is staat erbij en kijkt ernaar, plat gezegd, die God laat dit dus gebeuren.
Daarom zie ik het als heel cynisch, vooral door het woord Amen erachter.
Ik moet jouw artikel nog even goed lezen Wouter, ik reageer daar later op.

Bernadet


Onze interpretaties verschillen, omdat ik er niet vanuit gaat dat Achterberg verwijst naar de Kristallnacht. Aanvankelijk deed ik dit ook, maar na het analyseren heb ik mij bedacht.

Juist het woord 'amen' interpreteer ik als níet cynisch, vanwege de betekenis: het is waar en zeker. Dit stellige vertrouwen maakt het tot een diep geloof. Daarnaast was Achterberg een gelovige, getuige een aantal gedichten opgenomen in de bundel 'En Jezus schreef in 't zand'.

Misschien is het ook niet zo gek om het woord 'gij' uit het gedicht '0,1' als verwijzing naar God te zien. Geschreven is dat het 'gij' in de poëzie van Achterberg multi-interpretabel is en vaak als een soort afstandelijke persoonvorm wordt gezien, waarbij de afstand wordt gecreëerd tussen de oppervlakkige taal van de mensen en de mystieke taal van God.

Groet, Wouter
-----------------------------------------------------------


Onze interpretaties verschillen, omdat ik er niet vanuit gaat dat Achterberg verwijst naar de Kristallnacht. Aanvankelijk deed ik dit ook, maar na het analyseren heb ik mij bedacht.

Juist het woord 'amen' interpreteer ik als níet cynisch, vanwege de betekenis: het is waar en zeker. Dit stellige vertrouwen maakt het tot een diep geloof. Daarnaast was Achterberg een gelovige, getuige een aantal gedichten opgenomen in de bundel 'En Jezus schreef in 't zand'.

Misschien is het ook niet zo gek om het woord 'gij' uit het gedicht '0,1' als verwijzing naar God te zien. Geschreven is dat het 'gij' in de poëzie van Achterberg multi-interpretabel is en vaak als een soort afstandelijke persoonvorm wordt gezien, waarbij de afstand wordt gecreëerd tussen de oppervlakkige taal van de mensen en de mystieke taal van God.

Groet, Wouter

-----------------------------------------------------------



BerichtGeplaatst: 20 jul 2004 02:50 pm

Ja ik las het net, kan een goede discussie worden Wouter.
Ik moet even goed kijken naar jouw interpretatie. Heb het nu alleen nog even snel, snel gelezen. Wel erg interessant!!
Bernadet

-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 20 jul 2004 06:19 pm
Dag Wouter,

Als ik het goed begrijp, Wouter, heb je ons op het verkeerde been gezet met de hint "Kristallnacht", want het gedicht is waarschijnlijk voor de Kristallnacht geschreven. Heb ik het zo juist begrepen?

Voor de rest moet ik alles nog eens grondig nalezen.

Groetjes. Tiba.

-----------------------------------------------------------
Laatst gewijzigd door Dettie op Di Jan 27, 2009 14:58, 5 keer totaal gewijzigd.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Jan 27, 2009 13:51

BerichtGeplaatst: 20 jul 2004 06:27 pm

Klopt, ik heb jullie op het verkeerde been gezet.
Wouter

-----------------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 20 jul 2004 06:47 pm

Daar geloof ik even niets van Wouter, gezien je verhaal over het gedicht. Ik denk eerder dat je al filosoferend van mening bent veranderd.

Bernadet

-----------------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 20 jul 2004 07:26 pm

"Maar de liefde is uit God,
en God is liefde, Amen."

Ik vraag me af of je de manier waarop dit geformuleerd is, anders dan cynisch kunt interpreteren.

Juist na het vinden van de vrouwenschoen, een beeld van iets dat hem zeer raakt, vind je deze uitspraak, ingeleid door het kleine woordje "maar".

Dit kun je op 2 manieren interpreteren:
1) het beeld van de vrouw die slachtoffer is, MAAR toch is God liefde, in tegenstelling met alle vreselijke gebeurtenissen.
2) de vrouw is slachtoffer en zie MAAR hoe God (met hoofdletter) dit alles maar toelaat!

De toevoeging van het woord "amen" lijkt me in deze contekst onthullend.
Het woord "amen" dat inderdaad letterlijk "het zij zo" betekent, lijkt me hier geenszins een vrome bevestiging, eerder een cynische (of op zijn minst berustende) toevoeging.

Om het even scherp uit te drukken:
"En god zag dat het goed was. Amen"

Ik zie niet in hoe je dat Amen hier anders kunt interpreteren.

Groetjes. Tiba.


-----------------------------------------------------------


Bernadet schreef:
Daar geloof ik even niets van Wouter, gezien je verhaal over het gedicht. Ik denk eerder dat je al filosoferend van mening bent veranderd.

Dag Bernadet,

Of je het gelooft of niet, ik heb jullie onbewust op het verkeerde been gezet, inclusief mijzelf. Dit lijkt mij duidelijk, gezien ik hier later zelf op terug kom. Het staat zelfs in de tekst.


Groet, Wouter
-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 20 jul 2004 11:06 pm Onderwerp:

Hoi Wouter en Bernadet,


Ik heb toch nog een aantal vragen (hou je vast):
1) De laatste versregel: staat die helemaal zo letterlijk in de bijbel? Kun jij dat nagaan? (inclusief de toekomende tijd). Ik weet dat niet zo te vinden.
2) Ik heb de indruk dat men niet met zekerheid weet of het gedicht voor of na de Kristallnacht geschreven is. Wat is daarvan na "wetenschappelijk" onderzoek gebleken? Is er enige zekerheid daaromtrent?
3) De titel Beumer en co verwijst naar dat boek van...de naam ontsnapt me. Was dat geen verhuizersfirma? Wat heeft Achterberg daar eigenlijk mee bedoeld?
4) Reageer je nog op mijn vorige interpretatie? Die was natuurlijk gezien in het licht van de Duitse Kristallnacht. Een en ander lijkt me in het licht daarvan toch te kloppen....maar dan zitten we weer met de chronologie...

Zo Wouter, een hele boterham, hoop stellig op een antwoord van jou.

Groetjes. Tiba.

-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 21 jul 2004 05:44 am

Ik heb hetzelfde als Tiba, dat ik het stukje over God ook als heel cynisch opvat. Vooral inderdaad dat Amen erachter. Dat Amen kan berustend zijn maar ook sarcastisch.

Ik vind de interpretatie:"Volgens de speculatieve symboliek van Achterberg is ‘huis’ altijd het symbool voor de persoonlijke belevingswereld, ‘tafel’ altijd de toonbank waarop de persoonlijke dingen te kijk liggen en ‘spiegel’ altijd het uitzicht op de diepste diepten van het innerlijk, op het eeuwige." een beetje algemeen. Veel schrijvers/dichters gebruiken dit op deze manier. Vooral huis en spiegel. Ik denk dat niet voor niets het gezegde bestaat iemand een spiegel voorhouden. Oftewel het kijken naar je wezenlijke zelf. Je spreekt ook over het huis van innerlijke beschaving. Of dit te vergelijken is met persoonlijke belevingswereld weet ik niet.

Als je aanneemt dat dit de juiste interpretatie is
dan zou dus "hoeken met huisgeheimen komen bloot" betekenen dat Achterberg zijn persoonlijke belevingswereld blootlegt .
Maar... de tafel is weggehaald dus de toonbank waarop de persoonlijke dingen te kijk liggen is weg.
Wel hing er een grote lamp boven die tafel.
Dit kan betekenen dat de persoonlijke belevingswereld overdreven te kijk is gezet.

"Wat was in slot, ontnomen"
Zijn persoonlijke belevingswereld, zijn dingen zijn hem ontnomen?

De deur die binnen was
is buitendeur geworden.
Acherberg stond bloot aan zoveel analytische behandelingen dat niets meer geheim bleef?
Onder de hand der horde sterft het glas.
Het glas moet dan als wand/muur/glazen deur gezien worden die Achterberg omhoog/dicht hield om zich niet totaal bloot te geven, maar de horde (psychiaters?) breken die wand af?

Maar de spiegel met eeuwig licht,
zwicht langzaam voorover,
en doet de kamer dicht,
Er ligt spinrag over.
De diepste diepten van het innerlijke, het eeuwige van Achterberg worden hem ontnomen? Onherstelbaar? Het spinrag (kan ook verwarde geest betekenen) neemt de overhand?

Waar divan en donker stonden
(divan van de psychiater?)
is hun geheim ten spot.
(De psychiaters dachten alles van hem te weten?)
Een vrouwenschoen gevonden
(De liefde voor de vrouw is hem niet afgenomen?)
Maar de liefde is uit god.
(De psychiaters worden als god gezien, die uit "liefde" voor hem handelen?)
Maar buiten wachten de honden.
(Maar de buitenwereld zal Achterberg niet accepteren?)

Als je het zo interpreteert is het heel aannemelijk.
Dan kan je ook beumer & Co verklaren.
Als beumer en Co verhuizers waren die overal in snuffelden kan je Beumer en Co zien als de behandelend artsen van Achterberg, die ook snuffelden in zijn geest.

Hehe, wat een klus, maar wel interessant.
Bernadet

Ga straks proberen hetzelfde te doen maar dan er van uitgaande dat het de kristalnacht betreft.

-----------------------------------------------------------



BerichtGeplaatst: 21 jul 2004 07:36 am

tiba schreef:
Hoi Wouter en Bernadet,

Ik heb toch nog een aantal vragen (hou je vast):
1) De laatste versregel: staat die helemaal zo letterlijk in de bijbel? Kun jij dat nagaan? (inclusief de toekomende tijd). Ik weet dat niet zo te vinden.
2) Ik heb de indruk dat men niet met zekerheid weet of het gedicht voor of na de Kristallnacht geschreven is. Wat is daarvan na "wetenschappelijk" onderzoek gebleken? Is er enige zekerheid daaromtrent?
3) De titel Beumer en co verwijst naar dat boek van...de naam ontsnapt me. Was dat geen verhuizersfirma? Wat heeft Achterberg daar eigenlijk mee bedoeld?
4) Reageer je nog op mijn vorige interpretatie? Die was natuurlijk gezien in het licht van de Duitse Kristallnacht. Een en ander lijkt me in het licht daarvan toch te kloppen....maar dan zitten we weer met de chronologie...

Zo Wouter, een hele boterham, hoop stellig op een antwoord van jou.

Groetjes. Tiba.

Dag Tiba,

1. De laatste regel staat inderdaad letterlijk in de bijbel. Je kunt het terugvinden in de uitgave van 1951 door het Nederlands Bijbelgenootschap.

2. Gezien de bundel 'Eiland der ziel' is uitgegeven voor de Kristallnacht, is het zeer aannemelijk dat het gedicht 'Beumer & Co.' ook voor de Kristallnacht is geschreven. Ik vermoed dat dit gedicht namelijk ook in de eerste druk van de bundel is te vinden. Dit zou ik moeten natrekken in een antiquariaat, het probleem is dat de eerste druk niet zomaar overal te vinden is. Anderzijds is het bij Achterberg niet gebruikelijk dat er later gedichten worden toegevoegd aan een bundel, wel worden er eerder geschreven gedichten of cycli toegevoegd aan een schone publicatie.

3. De verhuizers uit het boek van Van Eerbeek rommelen in andermans spullen, mijns inziens zoals psychiaters in Achterberg zijn geest rommelden. Het gebeurde had hij echter op slot gezet, het was gebeurd en kon niet meer worden teruggedraaid, simpelweg: het zij zo. Achterberg zag het als bedrijgend dat ze daar weer in ging rommelen, alsof ze oud zeer wilden ophalen.

4. Volgens jouw vorige interpretatie is het fragment over God cynisch, in tegenstelling tot mijn opinie. Daarnaast kun je het overhoop gehaalde huis ook zien als de overhoop gehaalde geest, het rommelen in de ziel van een ander.

Ik geloof niet meer in de Kristallnachtinterpretatie, ten eerste niet vanwege de chronologie, ten tweede niet vanwege het algehele beeld. Ook hier weer: als je het gedicht in zijn tijd plaatst zie je dat Achterberg het welhaast in Avereest moet hebben geschreven, daar stond het gesticht waar ze hem vasthielden en onderzochten. Daarbij vraag ik mij ten sterkste af of Achterberg wel iets van de oorlog heeft meegekregen in het gesticht: gekken en geesteszieken werden vermeden en liever achter slot en grendel gelaten. Sterker nog: ik denk dat Achterberg maar heel weinig van de oorlog heeft meegekregen, omdat hij rond de vijf jaar bezetting was opgenomen in de psychiatrische inrichting.

Dan nog over 'God is liefde'. Jij zegt in een eerdere reactie: 'het beeld van de vrouw die slachtoffer is, MAAR toch is God liefde, in tegenstelling met alle vreselijke gebeurtenissen.' Ik denk dat je hier een schakel mist, en dat is die van de rol van de duivels, de honden. Gezien de tekst uit Openbaringen is het niet raar aan te nemen dat Achterberg hier niet cynisch is maar juist zijn vertrouwen op God stelt. Jij schrijft in de net geciteerde zin 'in tegenstelling', misschien moet je daar neerschrijven 'terwijl'. Achterberg tracht te vertrouwen op de liefde Gods, die boven alles is. Hij wordt getroost door de gedachte dat hij kan terugvallen op de liefde van God, terwijl de wereld om hem heen zich gedraagt als honden, die wakker zijn geschud door de onbeholpen verhuizers.

Groet, Wouter
-----------------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 21 jul 2004 07:51 am Onderwerp:

Ik heb hetzelfde als Tiba, dat ik het stukje over God ook als heel cynisch opvat. Vooral inderdaad dat Amen erachter. Dat Amen kan berustend zijn maar ook sarcastisch.


Zie de vorige reactie op Tiba.

Quote:
Ik vind de interpretatie:"Volgens de speculatieve symboliek van Achterberg is ‘huis’ altijd het symbool voor de persoonlijke belevingswereld, ‘tafel’ altijd de toonbank waarop de persoonlijke dingen te kijk liggen en ‘spiegel’ altijd het uitzicht op de diepste diepten van het innerlijk, op het eeuwige." een beetje algemeen. Veel schrijvers/dichters gebruiken dit op deze manier. Vooral huis en spiegel. Ik denk dat niet voor niets het gezegde bestaat iemand een spiegel voorhouden. Oftewel het kijken naar je wezenlijke zelf. Je spreekt ook over het huis van innerlijke beschaving. Of dit te vergelijken is met persoonlijke belevingswereld weet ik niet.


Het is over het algemeen bekend dat een huis in de poëzie van Achterberg voor de ziel staat.

Quote:
Als je aanneemt dat dit de juiste interpretatie is
dan zou dus "hoeken met huisgeheimen komen bloot" betekenen dat Achterberg zijn persoonlijke belevingswereld blootlegt .
Maar... de tafel is weggehaald dus de toonbank waarop de persoonlijke dingen te kijk liggen is weg.
Wel hing er een grote lamp boven die tafel.
Dit kan betekenen dat de persoonlijke belevingswereld overdreven te kijk is gezet.


Juist, en dat is ook exact wat Achterberg schijnt te zeggen, ze zetten zijn belevingswereld, zijn ziel, overdreven te kijk. Van hem hoeft dat niet. Hij leeft meer met de instelling: wat gebeurd is, is gebeurd. Met alle respect overigens, maar hij had zijn spijt al getoond in de cyclus 'Zestien', waar in hij zes gedichten schrijft over het meisje van zestien.

Quote:
"Wat was in slot, ontnomen"
Zijn persoonlijke belevingswereld, zijn dingen zijn hem ontnomen?


Hij had de dingen die zijn gebeurd op slot gezet, van zich af gezet. Nu hebben ze het ontnomen, ze hebben ingebroken in zijn ziel en zijn geheimen meegenomen. Gestolen, want die geheimen waren van Achterberg, daar had niemand wat mee nodig. Ook psychiaters niet.

Quote:
De deur die binnen was
is buitendeur geworden.
Acherberg stond bloot aan zoveel analytische behandelingen dat niets meer geheim bleef?
Onder de hand der horde sterft het glas.
Het glas moet dan als wand/muur/glazen deur gezien worden die Achterberg omhoog/dicht hield om zich niet totaal bloot te geven, maar de horde (psychiaters?) breken die wand af?


Zijn ziel werd binnenstebuiten gekeerd. Alles kwam aan het licht, alles wat hij wist maar wat hij van zich af had gezet. Juist door het toedoen van psychiaters werd de situatie erger, terwijl het andersom zou moeten zijn.

Het glas is fragiel, het glas van de ziel. De psychiaters hoefde niet veel te doen, helemaal niet wanneer ze met velen waren. Het glas was zo gebroken, het stierf. Zijn ziel werd ontblood. Het is immers ook zichtbaar en kenbaar gemaakt dat hij zijn hospita had vermoord. Maar in wezen had hij het achter glas gezet, afgescheiden van de wereld, ingepakt en van zich af gezet.

Quote:
Maar de spiegel met eeuwig licht,
zwicht langzaam voorover,
en doet de kamer dicht,
Er ligt spinrag over.
De diepste diepten van het innerlijke, het eeuwige van Achterberg worden hem ontnomen? Onherstelbaar? Het spinrag (kan ook verwarde geest betekenen) neemt de overhand?


Ja, zo kun je het inderdaad bezien.

Quote:
Waar divan en donker stonden
(divan van de psychiater?)
is hun geheim ten spot.
(De psychiaters dachten alles van hem te weten?)


Inderdaad, de divan van de psychiater. Een typisch en duidelijk beeld, afwijzend en cynisch. Dít is cynisch!

Quote:
Een vrouwenschoen gevonden
(De liefde voor de vrouw is hem niet afgenomen?)
Maar de liefde is uit god.
(De psychiaters worden als god gezien, die uit "liefde" voor hem handelen?)
Maar buiten wachten de honden.
(Maar de buitenwereld zal Achterberg niet accepteren?)


En het ergste is dat er een vrouwenschoen wordt gevonden, want de divan en donker kan ook staan voor een seksueel gegeven. De omgang met de vrouw en ik denk in dit geval het meisje van zestien (de dochter van de hospita). Zelfs het meest intieme wordt geschonden.

Nee, nee. De psychiaters worden niet als God gezien. Het is juist zo dat hier een tegenstelling wordt gemaakt. De liefde is niet uit de psychiaters, nee, de liefde is uit God. Hij weet je zielsgeheimen maar legt ze niet bloot. Hij bewaart je geheim en stelt het niet ten toon. Want... buiten wachten de honden. Na Achterberg zijn diagnose zullen de de mensen hem niet meer accepteren, wat ze kenbaar wel hadden gedaan als hij niet door psychiaters was behandeld.

Quote:
Als je het zo interpreteert is het heel aannemelijk.
Dan kan je ook beumer & Co verklaren.
Als beumer en Co verhuizers waren die overal in snuffelden kan je Beumer en Co zien als de behandelend artsen van Achterberg, die ook snuffelden in zijn geest.


Inderdaad.

Quote:
Hehe, wat een klus, maar wel interessant.


Ik vind dit zelfs een van de mooiste gedichten die Achterberg heeft geschreven.

Quote:
Ga straks proberen hetzelfde te doen maar dan er van uitgaande dat het de kristalnacht betreft.


Is dat nog nodig, Knipoog/Wink.

Groet, Wouter

-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 21 jul 2004 07:57 am

Wat ik mij nu bedenk: wat moet een gedicht over de Kristallnacht in vredesnaam in de bundel 'Eiland der ziel'? In deze zeer persoonlijke bundel die geschreven is ten tijde van zijn T.B.S. in Avereest past een maatschappelijk gekleurd gedicht niet. Tevens verwijst de titel van het gedicht naar zijn opvatting over de ziel: als een eiland, afgezonderd van de rest van de wereld.

Mijns inziens nog een argument tegen de Kristallnachtinterpretatie.

Groet, Wouter

-----------------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 21 jul 2004 08:43 am

Tiba, Bernadet,

Tot mijn schaamte maak ik toch een fout: ik zie net dat de bundel 'Eiland der ziel' is uitgegeven in 1939, een jaar na de Kristallnacht. Mijn chronologische argument is hiermee nog niet van de baan, want uit de biografie van Hazeu blijkt dat in begin augustus 1938 de definitieve samenstelling van de bundel 'Eiland der ziel' werd vervaardigd. Daaruit leid ik af dat 'Beumer & Co.' al vóór de Kristallnacht was geschreven.

In de biografie van Hazeu wordt overigens geen woord gerept over de Kristallnacht in het licht van het gedicht 'Beumer & Co.'. Daar trekt de biograaf nog een ander register open: de interpretatie van de kritiek op de zakelijkheid. Dit past heel goed in de toentertijd bekende stroming van criteriumdichters die verwezen naar werk van onder andere Van Randwijk en Bordewijk.

Tevens verwijst Hazeu naar een brief van Bertus Aafjes die het heeft over een diepe schok van erotische ervaringen (het meisje van zestien). Maar zowel Hazeu als Aafjes reppen geen woord over de Kristallnacht.

Zodoende hebben we er nog een mogelijkheid bij: de kritiek op de zakelijke wereld. Maar nogmaals: zou dit passen in de bundel waar Achterberg zeer persoonlijk over zijn zielespinselen schrijft.

Achterberg trekt overigens echt van leer tegen psychiaters in de bundel 'Blauwzuur'. Dit zou je er eens op na moeten slaan. In de tijd dat hij 'Eiland der ziel' schreef was hij daar nog niet aan toe. Volgens mij, maar pin mij er niet op vast, staat er in 'Blauwzuur' ook een gedicht over de directeur van een inrichting. Deze is scherp, keihard maar even gevoelig. Daar lezen we de getergde Achterberg, die zijn gevoelens parkeert in een muurvaste bundel vol afgrijzing van de psychiatrie van toen.

Groet, Wouter
-----------------------------------------------------------



BerichtGeplaatst: 21 jul 2004 10:03 am

Hallo Bernadet en Wouter,

Dit wordt een voorwaar een heel grondige analyse. Prachtig wat je er allemaal hebt uitgehaald Bernadet, en met het commentaar van Wouter erbij, denk ik ook dat de Kristallnachttheorie moet terzijdegeschoven worden, gezien de chronologie en het argument van de bundel "eiland der ziel".

Blijft nog het probleem van de interpretatie van God en de toevoeging Amen. Daarvoor moet ik alles toch nog een paar maar grondig nalezen.

Ik snap niet helemaal wat je bedoelt, Wouter, met kritiek op de zakelijkheid (ik had ook al gekeken in Hazeu, heb het boek van mijn zus, maar hij is hier zo summier dat ik daar niet wijzer door wordt). Even alles laten bezinken.

Groetjes. Tiba.

-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 23 jul 2004 07:28 am

Beste allen,

Het duurt nog even voordat ik hier weer reageer. Ten eerste ontbreekt mij de tijd en ten tweede moet ik dit alles even laten bezinken. Er worden nu meerdere gedichten naast elkaar gezet. Alhoewel er een duidelijke overlapping is te zien, vraag ik mij af of dit bij Achterberg de juiste werkwijze is. Je ziet in zijn werk een duidelijke ontwikkeling. De meeste bundels kun je wel tegenover elkaar zetten, maar niet met elkaar vergelijken. Die ontwikkeling is zondermeer interessant. Dit zegt zowel wat over zijn poëtica als over zijn persoonlijkheid.

Bedenk wel dat we het over het vroegere werk van Achterberg hebben. Meer dan de helft van zijn oeuvre heeft hij later geschreven, terwijl hij getrouwd was en met Cathrien op Hoonte woonde. Zijn latere poëzie is soms hermetisch maar even vaak verstaanbaar. Hier zien we de huiselijke Achterberg, die zijn verleden achter zich heeft gelaten.


Groet, Wouter

-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 23 jul 2004 10:35 am

ja Wouter ik herken dat wel. Ik kan ook niet onmiddellijk op een gedicht reageren, hooguit dat ik het mooi of niet mooi vindt maar de essentie moet ik dan ook even laten bezinken.

Ik hoop je wel weer terug te zien bij leestafel.

Groet
bernadet

-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 25 jul 2004 11:37 am

Quote:
Daarbij vraag ik mij ten sterkste af of Achterberg wel iets van de oorlog heeft meegekregen in het gesticht: gekken en geesteszieken werden vermeden en liever achter slot en grendel gelaten. Sterker nog: ik denk dat Achterberg maar heel weinig van de oorlog heeft meegekregen, omdat hij rond de vijf jaar bezetting was opgenomen in de psychiatrische inrichting.

Ik denk zeker wel dat Achterberg meekreeg dat het oorlog was. Ik heb even de Achterbergsite bekeken en daarin stond :
Hij meldde zich zelf bij de politie en werd door de rechtbank in 1938 ter beschikking van de regering gesteld. Achterberg werd op genomen in het Rijksasyl voor Psychopathen, te Avereest. De dokter die hem in behandeling had was Dr. A.L.C. Palies. Achterberg bleef schrijven en in 1939 kwam de bundel 'Eiland der ziel' uit. De kritiek was minder positief dan bij de bundel 'Afvaart'. Het was inmiddels 1940 geworden en Achterberg deed pogingen om vrij te komen. Tevens hield hij zich bezig met een nieuwe bundel 'Dead end'. Ook had Achterberg in twee jaar 147 verzen gepubliceerd en hoopte hij in 1940 op de 'Van der Hoogtprijs' die hij niet kreeg.

Achterberg zou opnieuw psychiatrisch worden onderzocht maar doordat Nederland inmiddels in de Tweede Wereldoorlog was betrokken werd dat uitgesteld en de tbr met twee jaar verlengd.
Ik denk hierdoor dat hij dus wel degelijk wist dat het oorlog was.
Ook opvallend is dat zijn bundel Eiland der ziel in 1939 uit kwam, wel het jaar van de kristalnacht. Maar hij was er al veel eerder aan begonnen, dus dat blijft een raadsel.

Ik raak helemaal geinteresseerd in de mens Achterberg, bijzonder mens die ongelooflijk mooi kon verwoorden wat er in hem omgaat.
Wel leuk Tiba, je plaats een gedicht van Achterberg en het komt tot een hele leuke, goede discussie over Achterberg, ook mede dankzij jou Wouter! Ik geniet er erg van!

bernadet

-----------------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 25 jul 2004 12:02 pm

Ik had beloofd een poging te wagen om Beumer & Co ook in het licht van kristalnacht te bekijken. Hoewel ik nu ook meer mee ga met de verklaring van Wouter.

Beumer & Co. (verhuizers)
De Duitsers verhuizen in feite ook, nemen spullen mee.

Hoeken met huisgeheimen
komen bloot.
De vloeren schamen zich dood.
De lamp hangt laag en groot,
want de tafel is weggenomen.
Alles is van zijn plek getrokken, kapot gemaakt.
Stof, een verloren gewaande sok (bijv) komen nu tevoorschijn.
De lamp hangt er vreemd bij in het luchtledige, geeft een verlaten beeld.

Zij, die naar boven komen,
breken blind kapot
wat was in slot, ontnomen
wordt elk ding aan zijn lot;
maar de liefde is uit God,
en God is liefde. Amen.

De Duitsers stormen naar boven en maken alles stuk.
breken kasten en deuren open (wat was in slot)
alles wat een plek had wordt verwijderd ontnomen wordt elk ding aan zijn lot
Maar gelukkig blijft het geloof in God en God is liefde dus.. het zij zo

De deur die binnen was,
is buitendeur geworden.
Onder de hand der horde
sterft het glas.
Alle deuren zijn opengebroken
gezien de zin zij die naar boven komen
neem ik aan dat het trappenhuis bestormd is.
Wat mensen als hun deur beschouwden (beneden is de ECHTE buitendeur) staat nu open en hun ruimte is nu openbaar geworden-
De deur die binnen was,
is buitendeur geworden.
Alles wordt kapotgemaakt door de horde Duitsers-Onder de hand der horde sterft het glas

De spiegel met eeuwig licht
zwicht langzaam voorover,
en doet de kamer dicht.
Er ligt spinrag over.
Heel beeldend. De spiegel die alles (kamer, mensen) weerspiegelde valt voorover, een symbool voor het verdwijnen, er valt niets meer te weerspiegelen. De spinrag zie ik als beeldend voor het niet meer terugkeren van het voorheen weerspiegelde. (mensen, huisraad)

Waar divan en donker stonden,
is, hun geheim ten spot,
een vrouwenschoen gevonden;
maar de liefde is uit God.
En buiten zullen staan de honden.

Ook een tekenend beeld. Waar ooit de divan stond blijkt een vrouwenschoen te liggen. Geeft ook een verlaten beeld, heel filmisch.
Maar gelukkig is daar het geloof in de liefde van God (cynisch)
en buiten wachten de Duitsers en politie, welke laatste meewerkten met de Duitsers en niet opkwamen voor de joden-en buiten zullen staan de honden.

Het zou dus ook kunnen vind ik dat Achterberg wel over de kristalnacht heeft geschreven maar ik weet alleen niet of de werkelijke toedracht toen al bekend was. De Duitsers verborgen geloof ik lange tijd deze gebeurtenis omdat in dat artikel over Kristalnacht staat: De naam is overigens bedacht door de Nazi´s, die zo wilden suggereren dat er alleen wat ruiten waren ingegooid.
Zodoende denk ik inderdaad, gezien de feiten, dat Achterberg met zijn gedicht Wouters verklaring bedoelde.

Bernadet

-------------------

BerichtGeplaatst: 27 jul 2004 07:32 am

Bernadet schreef:
Quote:
Daarbij vraag ik mij ten sterkste af of Achterberg wel iets van de oorlog heeft meegekregen in het gesticht: gekken en geesteszieken werden vermeden en liever achter slot en grendel gelaten. Sterker nog: ik denk dat Achterberg maar heel weinig van de oorlog heeft meegekregen, omdat hij rond de vijf jaar bezetting was opgenomen in de psychiatrische inrichting.


Ik denk zeker wel dat Achterberg meekreeg dat het oorlog was. Ik heb even de Achterbergsite bekeken en daarin stond :
Hij meldde zich zelf bij de politie en werd door de rechtbank in 1938 ter beschikking van de regering gesteld. Achterberg werd op genomen in het Rijksasyl voor Psychopathen, te Avereest. De dokter die hem in behandeling had was Dr. A.L.C. Palies. Achterberg bleef schrijven en in 1939 kwam de bundel 'Eiland der ziel' uit. De kritiek was minder positief dan bij de bundel 'Afvaart'. Het was inmiddels 1940 geworden en Achterberg deed pogingen om vrij te komen. Tevens hield hij zich bezig met een nieuwe bundel 'Dead end'. Ook had Achterberg in twee jaar 147 verzen gepubliceerd en hoopte hij in 1940 op de 'Van der Hoogtprijs' die hij niet kreeg.

Achterberg zou opnieuw psychiatrisch worden onderzocht maar doordat Nederland inmiddels in de Tweede Wereldoorlog was betrokken werd dat uitgesteld en de tbr met twee jaar verlengd.
Ik denk hierdoor dat hij dus wel degelijk wist dat het oorlog was.
Ook opvallend is dat zijn bundel Eiland der ziel in 1939 uit kwam, wel het jaar van de kristalnacht. Maar hij was er al veel eerder aan begonnen, dus dat blijft een raadsel.

Ik raak helemaal geinteresseerd in de mens Achterberg, bijzonder mens die ongelooflijk mooi kon verwoorden wat er in hem omgaat.
Wel leuk Tiba, je plaats een gedicht van Achterberg en het komt tot een hele leuke, goede discussie over Achterberg, ook mede dankzij jou Wouter! Ik geniet er erg van!

bernadet

-----------------------------------------------------------


Dag Bernadet,

Gerrit Achteberg kreeg misschien wel mee dat het oorlog was, maar volgens de biografie storte hij zich meer op literair nieuws dan op aktualiteiten omtrent de oorlogssituatie. Bovendien werd zijn TBR inderdaad met twee jaar verlengd, zodat hij de oorlog binnen de muren van Avereest meemaakte. Zodoende merkte hij van de oorlog weinig, hij zag en wist van de verschrikkingen niet veel. En inderdaad, hoe kon Achterberg weten wat de Kristallnacht precies was, gezien de Duitsers deze gebagatelliseerde naam er aan gaven. De feiten werden weggegeschoven: 'het ging maar om wat gesneuveld glas'. Deze bagatellisering is overigens tevens het misverstand dat optreedt in de interpretatie van het gedicht van Achterberg, gezien hij schrijft over het sterven van het glas. Deze zin is de doorslag voor de Kristallnachtinterpretatie, die mijns inziens dus niet klopt.

Groet, Wouter

-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 27 jul 2004 12:46 pm
Dag mensen,

Op mijn site http://www.indicium.tk heb ik een uitgebreide polemiek geplaatst, waarin ik de analyse van Haans bespreek.

Groet, Wouter
-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 20 aug 2004 11:11 pm

Even terzijde dit gedicht van Achterberg uit de bloemlezing Dichters van deze tijd, een van de eerste gedichten van Achterberg die ik leerde kennen, en dat hier nu toevallig, bij het openen van het boek, voor mijn ogen valt.

Achter het einde

De wind en haar kleren lagen nog saam
maar het was al over;
ergens tegen de sterren aan
sloeg het raadsel uiteen, maar wie gelooft er
dat het hiermee eindigt, wat zo begon
dat het de elementen verzamelen kon
in énen greep, binnen één bloed?
wat zo begon
dat ik het zelf niet geloven kon,
dat ik niet wist waarom het begon
dat het niet anders eindigen kon
dan in de eeuwigheid.

Gerrit Achterberg

uit: Afvaart, 1931, opgenomen in Verzamelde gedichten, Querido Amsterdam
Tiba

-----------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 01 jan 2005 08:09 pm

En misschien vind ik het volgende gedicht wel het mooiste dat Gerrit Achterberg heeft geschreven. Pak rustig een glaasje, een stuk papier, en pen en veeg denkend je ogen droog bij het schitterende 'Rath & Doodeheefver'. Geniet!

Rath & Doodeheefver

Op het behang van Rath & Doodeheefver
Staan de figuren die gij hebt gekend:
Een hart, een hand, een boomtak bloesemend
En kinderschommels die naar voren zweven.

De randen, door de ratten aangevreten,
Krullen aan de vier hoeken overend.
Oud en verschoten, in zichzelf frequent,
Raakt het motief tegen de muur vergeten.

Maar deze beelden stonden in uw ogen
En deze ogen zijn uiteen gegaan.
Hoe hoog en ver werden de schommelbogen.
Het hart kreeg alle ruimte om te slaan.
De hand wees mij de wegen naar het leven.
De wereld bloeit. De dood is opgeheven.

Uit: Gerrit Achterberg, 'Sneeuwwitje'

Wouter

-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 14 mrt 2006 08:09 pm

Geachte mevrouw, beste Bernadet,
u bent juist genformeerd: het mag niet als u geen toestemming van de
rechthebbende hebt.
Op grond van de auteurswet geldt dat plaatsing van een gedicht op een
vrij toegankelijke website beschouwd moet worden als een nieuwe
openbaarmaking en dan hebt u toestemming nodig van de auteur (of zijn
erfgenaam) voordat u tot plaatsing overgaat en bent u een vergoeding
voor de overname verschuldigd als u tot plaatsing overgaat.
Nu vind ik uw initiatief wel zo sympathiek dat ik het niet de nek wil
omdraaien. Anderzijds moet ik ook aan de rechten denken.
Ik stel u het volgende voor:
1. Het aantal gedichten wordt beperkt tot maximaal 5 (vijf).
2. U mag alleen gedichten op de site plaatsen die geciteerd worden
naar de editie van de Verzamelde gedichten. [U mag wel de bundel noemen
waarin de gedichten destijds gepubliceerd zijn; u mag geen gedichten
plaatsen die niet in de Verzamelde gedichten staan.]
3. Indien het aantal beperkt blijft tot maximaal 5 (vijf) gedichten,
dan bent u geen vergoeding voor de overname verschuldigd.
4. Indien u meer gedichten op uw site plaatst dan het toegestane
aantal van 5, dan bent u voor elk gedicht dat u meer plaatst een
vergoeding van 50 euro per gedicht verschuldigd.
5. Indien u zich in het bovenstaande kunt vinden, hebt u tot 1 april
de tijd uw site aan te passen en het aantal gedichten van Achterberg te
beperken tot maximaal 5.

U zou kunnen overwegen op uw site een verwijzing of een link op te
nemen naar de site van Stichting Genootschap Gerrit Achterberg.

Met vriendelijke groet,

namens de Stichting Willem Kloos fonds inzake Achterberg,

Bert Veldstra


-----------------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 14 mrt 2006 08:26 pm

Welke 5 gedichten zullen we laten staan?
Ik stel voor:

De werkster
Moeder
Beumer & Co.
Reiziger "doet" Golgotha
Achter het einde

wat vinden jullie?

Bernadet

-----------------------------------------------------------



BerichtGeplaatst: 14 mrt 2006 08:37 pm

Ik zou "Achter het einde" erbij nemen,
met 3 van de 4 ga ik zeker akkoord omdat daar heel wat over gediscussieerd werd
'Reziger doet Golgotha" kan van mij eventueel vervangen worden (al vind ik het heel mooi) door wat iemand anders verkiest.

Groetjes. Tiba.

-----------------------------------------------------------
Laatst gewijzigd door Dettie op Di Jan 27, 2009 14:50, 1 keer totaal gewijzigd.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Jan 27, 2009 14:18

Ik heb dat gedicht in het rijtje gezet Tiba.

Groetjes
Bernadet

--------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 14 mrt 2006 10:48 pm

Achterberg is voor mij altijd een "moeilijk" dichter, wat ik hier al zei.
Door Leestafel ben ik meer van hem beginnen lezen en heb nu ook zijn verzamelde gedichten. Het is heel moeilijk om 5 gedichten uit dat zo omvangrijk oeuvre te kiezen.
Gisteren nog, zoekend naar informatie over dichters, las ik dat de ogen van een (toekomstig) dichter "open gingen" bij het lezen van het gedicht
"Achter het eind" van Achterberg (of iets in die strekking).
Jammer genoeg weet ik niet meer wie dat zei, want ik zocht nogal veel op.
Was wel een herkenningspunt (een van de eerste gedichten die ik van Achterberg kende), vandaar (ook) dat ik dit hier heb genoemd.
Maar als de kenners een andere voorkeur hebben, wordt die toegejuicht.

Groetjes. Tiba.

--------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 16 mrt 2006 10:12 pm

Misschien is het een idee om 'Rath & Doodeheefver' erbij te doen; een schitterend gedicht dat (net zoals 'Beumer & Co.') ook een fabrikantennaam als titel draagt. Ik denk dat dit een gedicht is waar flink over door kunnen praten...

Wat mij betreft laten we 'De werkster' weg. Dit is zo bekend; het verdient aandacht, maar wellicht is het mooier om er iets origineels bij te pakken.

Nog een suggestie: 'De dichter is een koe'. Ook bekend, maar tekenend voor Achterbergs poëtica.

Wouter

--------------------------------------------------



BerichtGeplaatst: 16 mrt 2006 10:15 pm

In plaats van Golgotha? Ik zat te twijfelen tussen Golgotha en Rath en Doodeheefver.

Bedankt alvast

Bernadet

--------------------------------------------------



BerichtGeplaatst: 17 mrt 2006 08:23 am

De dichter is een koe

Gras... en voorbij het grazen
lig ik bij mijn vier poten
mijn ogen te verbazen,
omdat ik nu weer evengrote
monden vol eet zonder te lopen,
terwijl ik straks nog liep te eten,
ik ben het zeker weer vergeten
wat voor een dier ik ben - de sloten
kaatsen mijn beeld wanneer ik drink,
dan kijk ik naar mijn kop, en denk:
hoe komt die koe ondersteboven?
Het hek waartegen ik mij schuur
wordt oud en glad en vettig op den duur.
Voor kikkers en voor kinderen ben ik schuw
en zij voor mij: mijn tong is hen te ruw,
alleen de boer melkt mij zo zalig,
dat ik niet eenmaal denk: wat is hij toch inhalig.
's Nachts, in de mist, droom ik gans onbewust
dat ik een kalfje ben, dat bij de moeder rust.

Gerrit Achterberg
Uit eiland der ziel
opgenomen in Verzamelde gedichten
Querido 1963

Bernadet

--------------------------------------------------



BerichtGeplaatst: 17 mrt 2006 09:19 am

Dit zou dan het resultaat zijn http://www.poezie-leestafel.info/gerrit-achterberg

Akkoord?

Bernadet

--------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 17 mrt 2006 10:11 am

Dus, je laat 'Werkster' er wel bij staan? Omdat het zo bekend is, vind ik er niet zoveel te ontdekken meer aan...

Wouter

--------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 17 mrt 2006 10:22 am

Ja omdat we daar een zeer uitgebreide bespreking van hebben staan, en we krijgen toestemming omdat we gedichten bespreken en uitleggen.
Ik zou dan die hele discussie over De werkster ook weg moeten halen en dat vind ik zonde.

Bernadet

--------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 17 mrt 2006 10:24 am

Oké, terecht... Anders zou je 'm moet wissen.

Wat natuurlijk ook een idee is, als we een gedicht bespreken, dat het gedicht niet wordt geplaatst, maar dat ieder dat voor zichzelf opzoekt.

Wouter

--------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 17 mrt 2006 10:29 am

Denk je dat dat te doen is Wouter? Je moet maar net de gedichten in huis hebben.

Bernadet

--------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 03 apr 2006 05:24 pm Onderwerp: Reageer met quote Bewerk/Verwijder dit bericht Meld post Verwijder dit bericht Bekijk het IP van deze gebruiker
Hoi Eline,..ik heb het gedicht hier even voor je omhooggehaald,dan kunnen we hiet verder praten..

De dichter is een koe

Gras... en voorbij het grazen
lig ik bij mijn vier poten
mijn ogen te verbazen,
omdat ik nu weer evengrote
monden vol eet zonder te lopen,
terwijl ik straks nog liep te eten,
ik ben het zeker weer vergeten
wat voor een dier ik ben - de sloten
kaatsen mijn beeld wanneer ik drink,
dan kijk ik naar mijn kop, en denk:
hoe komt die koe ondersteboven?
Het hek waartegen ik mij schuur
wordt oud en glad en vettig op den duur.
Voor kikkers en voor kinderen ben ik schuw
en zij voor mij: mijn tong is hen te ruw,
alleen de boer melkt mij zo zalig,
dat ik niet eenmaal denk: wat is hij toch inhalig.
's Nachts, in de mist, droom ik gans onbewust
dat ik een kalfje ben, dat bij de moeder rust.

Gerrit Achterberg
Uit eiland der ziel
opgenomen in Verzamelde gedichten
Querido 1963


Eline Jouw vraag was....

Quote:
kan iemand mij helpen met het bepalen van het thema, stijlfiguren, beeldspraak, elisie, enjambement, eindrijm en de interpretatie van het gedicht, enz????
alvast dankjewel!
groetjes eline


Was je zelf al begonnen met de interpretatie etc...meestal proberen we het samen te doen,

van stijlfiguren, enjambement etc. heb ik weinig verstand (anderen hier wel trouwens) maar met de interpretatie wil ik graag meedenken, plaats even wat je bedacht had, maakt niet uit of dat veel is of weinig, dan denk ik met je mee.

groetjes,
Wil

--------------------------------------------------

BerichtGeplaatst: 30 mei 2006 04:35 pm

Hallo Wouter

Ik heb voor mijn examen Nederlands een opdracht gekregen om twee gedichten van Gerrit Achterberg te ontleden. Het probleem hierbij is namelijk dat er nergens uitleg of informatie over die gedichten te vinden is. Daarom hoopte ik dat u mij misschien zou kunnen helpen.

De twee gedichten van Achterberg zjn:
Druïde en Contact

Ik hoop echt dat je mij op weg kunt helpen en ik dank je alvast voor je tijd!
Groetjes Sandy

--------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 01 jun 2006 01:59 pm

Beste Sandy,

Ik denk dat het goed is dat je eerst zelf eens - zonder uitleg of informatie - de gedichten gaat 'ontleden'. Daarmee geef je een persoonlijke draai aan de ontleding, want wie zijn de mensen die jou vertellen hoe jij deze gedichten moet interpreteren?

Als je met jouw interpretatie komt, wil ik er wel op reageren. Poëzie moet je zelf leren kennen, ik neem ook maar aan dat je leraar dat met de opdracht bedoelt.

Groet, Wouter

--------------------------------------------------



BerichtGeplaatst: 04 jun 2006 01:09 pm

Hoi Wouter, ik heb je raad opgevolgd en geprobeerd om zo goed mogelijk iets van het gedicht proberen te maken. Ik vond het zeer moeilijk, ook omdat ik het niet goed kan. Ik hoop dat er toch iets waarschijnlijks in de ontleding van het gedicht staat. Ik hoop dat je er wat reactie en eventuele eigen kritiek en ontleding van het gedicht er kunt aan toevoegen om mij verder op weg te helpen. Ik dank je alvast!

Wat ik denk dat er in het gedicht staat :
de titel : de "ik" is op zoek naar de "u", zijn gestorven geliefde en wilt daarmee contact leggen, onderling communiceren.
Vanuit de donkere, gesloten plaats waar die gestorven geliefde zich nu bevindt, waar geen licht en leven meer te vinden is, en de geliefde met de dood omhult wordt, spreidt de geliefde zich tijdloos voort/verder in het hart van de "ik" door vele middelen (bijvoorbeeld: foto's, eigen voorwerpen, tv, radio, ...) Maar de "ik" zoekt zodanig naar het perfecte woord om zijn geliefde het beste te kunnen beschrijven. En dit doet hij in zijn gedichten, en door het dichten kan hij ook contact met zijn geliefde leggen. En hij kan alleen maar leven, als hij dicht (met de hulp van God). Het dichten is zijn bezigheid, die hij nooit volledig kan vervullen.

Ik hoop dat je hiermee iets kunt doen en er verder op inpikken.
Al hartelijk bedankt voor je hulp, en het andere gedicht zal ik later nog ingeven.
Vele groetjes Sandy

--------------------------------------------------



BerichtGeplaatst: 24 sep 2008 10:10 am

Van Ko van Velsen ontving ik een pentekening die ik bij het gedicht 'De dichter is een koe' mocht plaatsen.
Ko van Velsen heeft bij alle gedichten 'Verzamelde gedichten' (1963)
een pentekening gemaakt.

Zie de tekening, http://www.poezie-leestafel.info/gerrit-achterberg

Dettie

--------------------------------------------------


BerichtGeplaatst: 25 sep 2008 06:31 pm

Mooi toch, poëzie en grafische kunst zo bij elkaar!

mira

--------------------------------------------------



BerichtGeplaatst: 27 sep 2008 08:43 am

En ik ontving nóg een tekening, nu betreffende het gedicht De werkster.
Voel me zeer vereerd dat de tekenaar het goed vindt dat het op Leestafel geplaatst wordt! Mooi met één lijn en een schoen een heel lijf te kunnen weergeven.

Zie http://www.poezie-leestafel.info/gerrit-achterberg

Dettie

--------------------------------------------------



BerichtGeplaatst: 28 sep 2008 06:38 pm

Prachtige tekening, Dettie, ook door het perspectief.
Combinatie van gedichten en beeldende kunst, waar heb ik dat nog gelezen? Rollende ogen/Rolling Eyes

mira

----------------------




BerichtGeplaatst: 14 dec 2008 09:32 am

Ko van Velzen heeft ons nog vier tekeningen gestuurd. Nu staat bij elk gedicht een tekening van hem. Daar ben ik best een beetje trots op.
Het is toch wel uniek dat we de originele tekeningen uit d ebundel mogen plaatsen!
http://www.poezie-leestafel.info/gerrit-achterberg

Ook heeft Ko van Velzen een route geschreven dat je verkrijgbaar is bij de VVV Neede.
Het is een 13.5 km lange tocht door Neede, langs plaatsen die voor Achterberg belangrijk waren tijdens zijn verblijf aldaar. Het begint met een korte biografie waarna een beschrijving van de route met de daarin opgenomen gedichten volgt.

De "Gerrit Achterberg-route" van de VVV voert fietsers en wandelaars langs plaatsen in Neede waardoor Achterberg zich liet inspireren. Op vijf plaatsen zijn van hem gedichten op een plaquette geplaatst: "Dorp", "Hoonte", "Watertoren", "Waterval" en "Groeten uit Neede". Een hommage aan deze dichter, waarvan de meesten alleen weten dan dat hij in 1937 in een vlaag van verstandsverbijstering zijn hospita doodde. Het werk van Gerrit Achterberg werd onder meer bekroond met de poëzieprijs van de gemeente Amsterdam, de PC Hooftprijs en de Constantijn Huygensprijs.

Zie ook http://www.vvvneede.nl/cultuur/gerrit.htm

Dettie


--------------------------

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Zo Jul 19, 2009 21:36

Het gedicht Passage van Achterberg in allerlei vormen geschreven

http://www.pw-akkerman.nl/week_van_het_ ... _start.htm

Dettie

mira
Berichten: 616
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 20:10

Berichtdoor mira » Zo Jul 19, 2009 21:55

Magistraal, een ode aan Achterberg, Den Haag, en een immens studiegebied voor kalligrafen.

mira

Aagje
Berichten: 3
Lid geworden op: Vr Okt 08, 2010 11:11

vraag

Berichtdoor Aagje » Vr Okt 08, 2010 11:16

Kan iemand mij uitleggen waar het gedicht Liberty over gaat? Wij zijn het hier niet met elkaar eens. De een denkt dat het over prostitutie gaat, de ander over een man die paspoppen voor een vrouw aanziet en de volgende over kleding!

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Okt 08, 2010 11:40

Hoi Aagje,

Ik denk dat het gedicht gaat over een man die voor een vrouw (denkelijk een prostituee) kleren koopt.

De man is gek op de vrouw maar de vrouw ziet hem als iemand die haar geld en cadeautjes (kleren) geeft.

De man staat bij de etalage en ziet in de pop zijn geliefde (de prostituee) en bedenkt hoe weinig hij in haar leven voorstelt.
Hij zegt

Dan weet ik weer hoeveel ik u behoor.
Het enige wat in mijn leven geldt
wordt binnen op de toonbank neergeteld.


Met andere woorden. Hij weet dat hij alleen eventjes belangrijk voor haar is is omdat hij haar kleren betaalt (wordt op de toonbank neergeteld). Hij mag dan een uurtje met haar mee om te vrijen en dan is het weer afgelopen tot de volgende keer.

Doordat hij in de etalage de etalagepop ziet met de kleren aan die hij voor de vrouw gekocht heeft vergelijkt hij de pop met de vrouw/de prostituee.

's Avonds na 6 uur is de etalage gedeeltelijk niet te zien door een doek dat voor het raam gespannen is (dat deden ze vroeger ipv een hek voor het raam) Boven dat doek ziet hij de ogen van de pop. Hij doet net of het de ogen van de vrouw zijn. (Gij komt er met uw ogen bovenuit)


Hopelijk heb wat aan mijn uitleg en anders vraag je maar weer.

Hier staat het gedicht http://www.darnell.scarlet.nl/komliefst ... 006bin.pdf
(ik heb geen toestemming om het hier op het forum te plaatsen)

Groetjes
Dettie

Aagje
Berichten: 3
Lid geworden op: Vr Okt 08, 2010 11:11

Berichtdoor Aagje » Vr Okt 08, 2010 13:41

Hoi Dettie,

Bedankt voor je uitleg. Wij zaten er niet heel ver naast blijkbaar. Ik snap nu alleen de laatste 3 regels dus helemaal niet. Wat betekenen die dan toch?

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Vr Okt 08, 2010 14:39

Gerrit Achterberg is opgenomen geweest in een psychiatrisch ziekenhuis omdat hij zijn hospita vermoord heeft en haar 16-jarige dochter Bep verwondde. Hij probeerde Bep op zijn kamer aan te randen en haar moeder wilde dat voorkomen.

Ik denk (maar weet niet zeker) dat met de vale personen de artsen van het psychiatrisch ziekenhuis bedoeld worden. (Vaal = lijkbleek, spierwit)

Die artsen staan klaar om de boze geesten bij hem uit te bannen
'zodat geen pop zich met een man vergeet. ' (geen enkele pop zich afzondert/vrijt met een man.)
De artsen proberen hem te genezen.

Dettie

Aagje
Berichten: 3
Lid geworden op: Vr Okt 08, 2010 11:11

Berichtdoor Aagje » Vr Okt 08, 2010 14:52

Hmmm, dat werpt een ander licht op het gedicht. Thanks!!
Ik moet het nog even een paar keer lezen met jouw info in mijn achterhoofd.

milan
Berichten: 3
Lid geworden op: Vr Mar 18, 2011 11:52

Berichtdoor milan » Vr Mar 18, 2011 12:00

leuk


Terug naar “Gedichten A-B”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 11 gasten