Marc Tritsmans (ja)

Van Rim Sartori t/m Vrouwkje Tuinman
Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Ma Mar 02, 2009 21:45

Geplaatst: 22 okt 2007 03:57 pm

Geluk?

Soms, fietsend langs donkere
grachten, duikt je blik ongevraagd
een woonkamer binnen, stuit
op een glimlach, een hand op
een schouder, maar je bent al

voorbij. Niet meer dan een tiende
seconde lijkt nodig om haarscherp
te tonen waar het om gaat. Moet je
in je huis misschien gewoonweg trachten
te kijken alsof je er toevallig voorbij rijdt.

Marc Tritsmans
Uit: Warmteleer
uitgeverij Terra - Lannoo, Tielt 2004

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Ma Mar 02, 2009 21:45

Geplaatst: 23 okt 2007 05:20 am

Alhoewel ik de boodschap in dit gedicht wel heel mooi vind, is dit voor mij een van zijn "minder geslaagde" gedichten.

Jan S

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Ma Mar 02, 2009 21:46

Geplaatst: 23 okt 2007 06:21 am

Mag ik ook vragen waarom je het een van zijn minder geslaagde gedichten vindt Jan?

Wat vind jij wél een mooi gedicht van Tritsmans? Misschien kan je dat hier ook plaatsen?

Groetjes
Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Ma Mar 02, 2009 21:46

Geplaatst: 23 okt 2007 07:23 am

Ik vind het nogal "proza"; een feedback die ik bij sommige van mijn gedichten ook al eens meekreeg.

Jan S

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Ma Mar 02, 2009 21:47

Geplaatst: 23 okt 2007 07:41 am

Ik vind het nogal "proza"


Ja daar heb je eigenlijk wel gelijk in. Ik keek een beetje teveel naar de laatste twee regels, die raakten me, en daardoor keek ik niet goed naar het hele gedicht.

Dettie

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Ma Mar 02, 2009 21:47

Geplaatst: 28 okt 2007 12:24 am

Zal ik weer eens tegendraads zijn :D .

Ik vind het een geslaagd gedicht behalve het einde :roll: Die mening had ik al bij een eerste lectuur, maar had toen geen tijd om te reageren. Nu, na een drietal keren lezen vind ik dat nog steeds.

Het proza-achtige van het begin stoort me niet. Ik denk omdat het zo vloeiend leest, het is een beginzin die je meetrekt, tegelijk doen ook de beelden dat: de fiets, de donkere grachten, een woonkamer die ongetwijfeld verlicht is, dat zegt hij niet maar merk je gewoon erdoorheen, je blik wordt meegezogen naar binnen.
Minpuntje: de hand op de schouder: had wat origineler gemogen.

Het einde:
Moet je
in je huis misschien gewoonweg trachten
te kijken alsof je er toevallig voorbij rijdt.



Iedere keer als ik het lees, struikel ik over de woorden.
De opeenstapeling van moet je in je (korte nietszeggende woorden) vind ik niet geslaagd. Daarbij nog: misschien gewoonweg. De hele zin is niet vloeiend, er schort van alles aan, maar ik kan het niet goed uitleggen, de combinatie van woorden doet het hem niet bij mij, stoort eerder.
Het is wel een prachtige gedachte, inhoudelijk dus mooi, maar de verwoording vind ik niet geslaagd.

Tiba.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Ma Mar 02, 2009 21:48

Geplaatst: 28 okt 2007 10:26 am

Hoi Tiba Blij dat ik jou ook weer eens tegenkom. Ik ben het helemaal met je eens.

Het kan veel korter:

Bijv.: Kijk thuis ook eens (als)of je er toevallig voorbijkomt.

Pieter

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Ma Mar 02, 2009 21:49

Geplaatst: 28 okt 2007 11:39 am

En dat vind ik hier nu zo boeiend aan! Hierover kunnen van gedachten wisselen vind ik enorm verrijkend.

Jan S

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Ma Mar 02, 2009 21:50

eplaatst: 28 okt 2007 10:12 pm

Pieter schreef:

Hoi Tiba Blij dat ik jou ook weer eens tegenkom. Ik ben het helemaal met je eens.

Het kan veel korter:

Bijv.: Kijk thuis ook eens (als)of je er toevallig voorbijkomt.


Hoi Pieter, blij met je reactie Vrolijk/Happy , heb nu wat meer tijd.
Deze vraag nog ter verduidelijking: de eerste strofe en de tweede tot en met 'waar het om gaat" vind je dus ook geslaagd?

Wat het verbeteren betreft, Pieter: het moet korter kunnen, zeg je, ik heb ook dat idee, vooral de opeenstapeling van onbeklemtoonde lettergrepen hindert. Wat jij voorstelt kan me niet echt bekoren, klinkt me veel te direct in het geheel van het gedicht, past niet in de stijl, vind ik.
Maar daarover eerst nog dit:
Een dichter heeft altijd een reden waarom hij iets schrijft, en waarom hij het zó schrijft. Ik kan me inbeelden dat een dichter soms over bepaalde regels zat te prakkizeren: hier klinkt het niet zo goed, wat is nu beter: dit of dat? Uiteindelijk maakte hij zijn keuze...
Men kan als lezer wel zeggen: deze regel, dit beeld, deze strofe, vind ik minder geslaagd, wat ik ook vaak deed, maar met verbeteren heb ik moeite: daarom heb ik me, voor zover ik me herinner, daar ook op leestafel nooit aan gewaagd (ivm vertalingen is dat ook zo'n heikel probleem, vind ik, want een vertaler houdt met zoveel dingen rekening, de ene bv. meer met inhoud, de andere meer met klank en vorm).
Wat ik dus wou zeggen: eigenlijk vind ik het, uit een zekere schroom, respect of hoe je het ook wil noemen, niet zo'n goed idee een gedicht te willen verbeteren (het komt dan van iemand anders, met een andere stijl, een andere context, een andere achtergrond enz.)
Voor een keer afwijkend van dit principe (hopelijk de laatste keer) een poging, waarbij ik de toonloze lettergrepen wil vermijden:

Moet je in huis
misschien gewoonweg kijken
alsof je toevallig voorbijrijdt

hierbij heb ik 2x "je" weggelaten, de hiaat in het lezen tussen "je" en "er" is weg, en ook "trachten te" om de opeenstapeling van de toonloze klinkers te vermijden, die in deze zin stoort in combinatie met "alsof je er"
pff, moeilijk om uit te leggen hoor, terwijl ik dit schrijf realiseer ik me dat eenzelfde woordcombinatie me helemaal niet zou storen in bv. regels als deze (ik verzin maar wat):

trachten te kijken hoe je gaat
trachten te kijken hoe je loopt


wellicht ligt het dan aan "alsof je er"...

Andere mogelijkheid (naast wellicht nog)

Misschien moet je thuis dan
gewoonweg kijken
alsof je toevallig voorbijrijdt

Moeilijk hoor :roll: !
Laatste keer dat ik dit doe (ook om bovenstaande reden).

Jan S. schreef:

En dat vind ik hier nu zo boeiend aan! Hierover kunnen van gedachten wisselen vind ik enorm verrijkend.



Ik hoop dat je nu niet wegloopt na bovenstaande uitleg.

Tiba.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Ma Mar 02, 2009 21:51

Geplaatst: 29 okt 2007 10:25 am

Bedankt Pieter!

Het was trouwens niet de bedoeling de les te spellen, ik wou alleen zeggen dat ik dat veranderen niet graag doe en uitleggen waarom.
Iedereen mag daarover gerust van mening verschillen.

In het begin van Leestafel had ik er trouwens ook moeite mee om te zeggen dat ik een gedicht (of een deel ervan) niet goed vond. Wie ben ik om een gedicht "af te keuren", dacht ik. Dat heb ik ondertussen wel geleerd (zij het soms nog met moeite), dankzij de andere Leestafelaars die een aansporing waren om daaromtrent ronduit mijn mening te zeggen.

Groetjes. Tiba.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Do Mar 12, 2009 12:53

En ook alle gedichten van Mark Tritsmans staan weer op de site

http://www.poezie-leestafel.info/marc-tritsmans

---

mira
Berichten: 616
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 20:10

Berichtdoor mira » Za Apr 04, 2009 00:47

Geplaatst: 05 jan 2007 04:56 pm

Schatbewaarder

Van dit landschap ben ik de krenterige
schatbewaarder die met haviksogen alle
bomen telt en de konijnen, hazen en
fazanten raad aan hun geritsel.

Met koude blik weeg ik de schaarse
wandelaars, want iemands stap verraadt
zijn plannen. Een streepjespak, een hand
die schrijft, alles maakt me achterdochtig.

Ik noteer het kleinste teken van
verandering: wat omgewoelde aarde,
een gemerkte boom, een breder spoor.
Iemand beraamt met zorg de ondergang.

Mark Tritsmans
uit: 'De wetten van de zwaartekracht',
Lannoo Tielt 1992


Dit gedicht blijft me, ook na herlezen met tussenpozen, steeds weer boeien.
De hoofdidee, tevens de titel, is een magnifieke 'vondst': schatbewaarder.
Niet dat ik daarmee bedoel dat de dichter iets buitenissigs heeft bedacht, eerder dat dit de adequate verwoording is van wat hij werkelijk bedoelt, denkt en voelt: dat landschap bewaren als een kostbare schat.

Zijn bekommernis om het landschap is krenterig, zoals hij het zelf benoemt. Dit woord, dat normaliter 'zuinig, kleingeestig, bekrompen' betekent, krijgt hier een positieve klank, die van zorgvuldigheid.

Maar argwaan tegenover jan en alleman die dit landschap betreedt, is niet veraf.
Mooi vind ik de overgang van 'haviksogen' (standaard uitdrukking zou eerder 'argusogen' zijn) naar konijnen, hazen...
De achterdocht van het eindvers blijft nazinderen: iemand, men, het land, de staat, de wereld...beraamt de ondergang.


Mooi gedicht waarover zeker niet alles is gezegd.

mira

WilV
Berichten: 38
Lid geworden op: Zo Feb 15, 2009 23:40

Berichtdoor WilV » Za Apr 04, 2009 21:15

Schatbewaarder

Van dit landschap ben ik de krenterige
schatbewaarder die met haviksogen alle
bomen telt en de konijnen, hazen en
fazanten raad aan hun geritsel.

Met koude blik weeg ik de schaarse
wandelaars, want iemands stap verraadt
zijn plannen. Een streepjespak, een hand
die schrijft, alles maakt me achterdochtig.

Ik noteer het kleinste teken van
verandering: wat omgewoelde aarde,
een gemerkte boom, een breder spoor.
Iemand beraamt met zorg de ondergang.

Mark Tritsmans
uit: 'De wetten van de zwaartekracht',
Lannoo Tielt 1992

Dit gedicht was me ontgaan. Ik herken me zelf er bijna in...altijd behoedzaam kijkend of de natuur om me heen die nog zo overvloedig aanwezig is, en niet bedreigd wordt door mannen in streepjespakken met bouwplannen..iemand die met zorg de ondergang beraamt.

Wil

mira
Berichten: 616
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 20:10

Berichtdoor mira » Za Apr 04, 2009 22:11

Wil zegt
altijd behoedzaam kijkend


dat vind ik ook zo mooi gezegd.

Gelukkig dat er ook dichters zijn zoals Mark Tritsmans die mensen even wakker schudden.

mira

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Do Nov 26, 2009 22:55

Van dit landschap ben ik de krenterige
schatbewaarder


de eerste regel is mijn favoriet!

Tiba.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Di Feb 16, 2010 17:35

Afgunst

Een boom kiest zorgvuldig zijn plaats
om daar nooit meer vandaan te gaan.
Met niets dan zonlicht en lucht
versterken zijn wortels hun greep

op de wereld en neemt in zijn kruin
het overzicht toe. Zonder beschutting
wordt het leven in alle seizoenen pas
echt getrotseerd. Dat op zijn stam

onze hand zich soms neervlijt in een
groet of is het een slinkse poging
om van zoveel standvastigheid
toch iets te ontvreemden.
-------------------------------------
Mark Tritsmans Uit: 'Oog van de tijd', 1997.


Librije.

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Do Feb 18, 2010 22:58

Mooi gedicht!
Ik zie daarin een ode aan de kracht van de boom.

Tiba.

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Do Feb 18, 2010 23:03

Gebaren


Dat mijn overgrootvader op straat als groet
even de rand van zijn hoge hoed beroerde
en elke avond op de trap de kaarsvlam
met zijn hand tegen tocht behoedde
terwijl zijn vrouw zo elegant haar lange
rokken ruisend over de treden tilde.

En hoe wij dag na dag met vergelijkbare
onachtzaamheid de gordijnen sluiten, een
bladzij van een boek omslaan, een fles
ontkurken. Tot ook al dit wereldwijde,
tot vervelens toe herhaalde, geruisloos
verdwijnt in het museum van Vergeten Gebaren.


Marc Tritsmans
Uit: Oog van de tijd,
Lannoo, Tielt 1997

Tiba.

PieterD
Berichten: 505
Lid geworden op: Zo Feb 15, 2009 10:15
Locatie: Den Bosch

Berichtdoor PieterD » Vr Feb 19, 2010 08:29

Dit is mooi, Tiba. Omdat het zo totaal verschillende gebaren zijn: die uit de 19de eeuw, en die uit de 20ste. En toen Marc Tritsmans dit schreef hij nog nooit van een ereader had gehoord.
Pieter

Rob Haster
Berichten: 30
Lid geworden op: Wo Jan 27, 2010 07:30
Locatie: Gouda
Contact:

Berichtdoor Rob Haster » Vr Feb 19, 2010 15:23

Eh,.... ik ook niet.
Mooi inderdaad, de vergankelijkheid van gebaren, taal, onszelf... Of bekijk het anders: de evolutie ervan. We ontwikkelen, maar a. niet altijd ten goede en b. altijd iets kwijtrakend. En in dit geval zou ik zeggen, we raken iets ongecompliceerds kwijt. Vaak raken we ook het "samen" kwijt en resteert er alleen een "ik". Poëzie kan zowel de beelden, dat samen als dat ik vasthouden en verrrijken!!
Een woord is meer dan letters

mira
Berichten: 616
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 20:10

Berichtdoor mira » Vr Feb 19, 2010 22:15

Gebaren


Dat mijn overgrootvader op straat als groet
even de rand van zijn hoge hoed beroerde
en elke avond op de trap de kaarsvlam
met zijn hand tegen tocht behoedde
terwijl zijn vrouw zo elegant haar lange
rokken ruisend over de treden tilde.

En hoe wij dag na dag met vergelijkbare
onachtzaamheid de gordijnen sluiten, een
bladzij van een boek omslaan, een fles
ontkurken. Tot ook al dit wereldwijde,
tot vervelens toe herhaalde, geruisloos
verdwijnt in het museum van Vergeten Gebaren.


Marc Tritsmans
Uit: Oog van de tijd,
Lannoo, Tielt 1997


Een gedicht over 'kleine dingen', gebaren in dit geval.
Maar ze zijn kenmerkend voor een 'epoque'. Ze lijken er altijd geweest en ook te zullen blijven.
Niet dus.
Een gedicht over tijdelijkheid, vergankelijkheid, vanuit een origineel gezichtspunt.

De eerste strofe is één lange zin, maar vloeiend en ritmisch.
Ook heel klankrijk vind ik dit gedicht ( herhaling van oe in hoed beroerde, alliteratie in rokken ruisend, de ij in de tweede strofe...).
Ook de tegenstelling tussen de 'ruisende' rokken en het 'geruisloos' verdwijnen van zoveel gebaren valt op.

Het gedicht eindigt m.i. verrassend en origineel met 'het museum van Vergeten Gebaren'.

Mooi toch.

mira

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Za Feb 20, 2010 11:48

Ik vind het een prachtig gedicht.

Net als mira viel me hoed beroerde op en ruisende rokken/geruisloos.
Zeker in verband met de vergeten gebaren, je zou haast zeggen ook vergeten woorden. Het woord beroeren wordt ook niet veel meer gebruikt. Ook behoeden (hoed!) is zo'n 'vergeten' woord .

Daarna de strofe waarin het over het heden gaat. Bladzijde omslaan, fles ontkurken, gordijnen dichtdoen. Wanneer zullen die handelingen tot de vergeten gebaren horen?
Misschien is het niet eens zo ver weg, gezien de opkomst van de e-reader, luxaflex/rolgordijnen, draaidoppen enz.

Mooi gedicht dat nostalgie oproept en tot nadenken stemt.

Dettie

tiba
Berichten: 585
Lid geworden op: Za Feb 07, 2009 00:58

Berichtdoor tiba » Za Feb 20, 2010 12:04

Naast wat hierboven zo goed werd uitgelegd, viel me ook "met vergelijkbare onachtzaamheid" op.
Alhoewel de gebaren uit de vroegere tijd met een zekere behoedzaamheid (zie het "voorzichtige" woord "beroerde" en ook "behoedde"), werden die met vanzelfsprekendheid gedaan, zoals ook de opgesomde gebaren van deze tijd als vanzelfsprekend worden gedaan, vandaar dat "met vergelijkbare onachtzaamheid".
Goed gevonden is dat!

Pieter schreef:
En toen Marc Tritsmans dit schreef hij nog nooit van een ereader had gehoord.


Evenals Rob heb ik nog nooit van een ereader gehoord (ik las: ere-ader :roll: ). Wat mag dat wel zijn?

Tiba.

Dettie
Berichten: 10694
Lid geworden op: Do Jan 15, 2009 00:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » Zo Feb 21, 2010 16:47

Een e-reader is een soort computerboek. Je kunt dan boeken downloaden tegen betaling als je een e-reader hebt. Op zo'n ding kun je heel veel boeken opslaan, een boekenkast wordt min of meer overbodig

Hier heb je een link http://www.ereaders.nl/

dettie

Rob Haster
Berichten: 30
Lid geworden op: Wo Jan 27, 2010 07:30
Locatie: Gouda
Contact:

Berichtdoor Rob Haster » Zo Feb 21, 2010 17:02

Haha! Of, hoe je ogen je kunnen bedriegen bij een woord! Het begrip e-Reader is me wel bekend... maar mijn ogen registreerden "ereeáder".
Die e-Readers zijn erg in opkomst, maar eh... geef mij maar papier en een kaft in handen.
Dank voor de uitleg...
Rob
Een woord is meer dan letters


Terug naar “Gedichten S-T”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 14 gasten